blaðið - 15.05.2006, Qupperneq 14

blaðiðt—

Útgáfufélag: Árog dagurehf.
Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson.
Ritstjóri: ÁsgeirSverrisson.
Fréttastjórar: Aðalbjörn Sigurðsson og Erna Kaaber.
EÐLISBREYTING
BANDARÍSKRA STJORNMALA
Athygli vekur að öldungardeildarþingmaðurinn John McCain
hefur vegferð sína í átt að forsetaframboði í Bandaríkjunum árið
2008 með því að stíga í vænginn við kristileg öfl innan Repúblik-
anaflokksins. Þingmaðurinn telst til frjálslyndra repúblikana og hefur í
gegnum tíðina notið lítils stuðnings þeirra á hægri vængnum sem vilja að
stjórnmálamenn taki í meira mæli mið af kristilegum gildum við lagasetn-
ingu og stjórn Bandaríkjanna. Ljóst er að McCain metur stöðuna á þann
veg að hann eigi ekki möguleika á að hljóta útnefningu flokksins fái hann
ekki stuðning kristilega vængsins.
Þetta er til marks um þá eðlisbreytingu sem átt hefur sér stað í banda-
rískum stjórnmálum. Áhrif trúarhópa fara vaxandi og vægi hinnar
frjálslyndu, pólitísku elítu, sem er yfirleitt tengd við ríkin á norðanverðri
austurströndinni og vesturströndinni, fer þverrandi. Á tuttugustu öld-
inni mótuðu stjórnmálamenn og hugsuðir, sem sóttu fyrst og fremst inn-
blástur til evrópskrar menningar, stefnu Bandaríkjanna. Ný kynslóð pól-
itískrar elítu er að taka við og hugsun hennar er að mörgu leyti framandi
Evrópumönnum.
Þessi þróun verður ljós þegar horft er til þeirra ríkja sem George Bush,
forseti Bandaríkjanna, vann í forsetakosningunum 2000 og 2004. Niður-
stöður kosninganna sýna að íbúar ríkja sem lengstum hafa verið talin and-
lega skyld evrópsku frjálslyndi, svo sem ríki Nýja-Englands og ríkin á vest-
urströndinni, velja aðra frambjóðendur en meirihluti kjósenda.
Og það er einmitt þessi þróun sem gerir að verkum að maður á borð við
George W. Bush kemst til valda. Óhugsandi er að stefnumál hans hefðu
fengið brautargengi hjá bandarískum kjósendum fyrir nokkrum áratugum
síðan.
Þeir sem telja að utanríkisstefna núverandi stjórnvalda í Washington D.C.
sé einungis tímabundið frávik í annars samfelldri sögu sem á rætur sínar
að rekja til loka seinni styrjaldarinnar, eru á rangri braut. Utanríkisstefnan
er að mörgu leyti afleiðing ákveðna breytinga innan Bandaríkjanna.
Eflaust er fyllsta ástæða til að vænta þess að hæfileikaríkari menn muni í
framtíðinni skipa embætti forseta Bandaríkjanna en sá sem fer með völdin
í dag. Þrátt fyrir það er engin ástæða til þess að ætla að breyting verði á
inntaki þeirrar utanríkisstefnu sem stjórnvöld munu reka næstu áratugi.
Gildir þá einu hvort demókrati eða repúblikani flytur inn í Hvíta húsið.
Vissulega getur vel hugsast að áferð hennar verði geðslegri en inntakið
verður hið sama og nú er.
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson. Ritstjórn & auglýsingar: Hádegismóum 2,110 Reykjavík.
Aðalsími: 510 3700. Símbréf áfréttadeild: 510.3701. Símbréfá auglýsingadeild: 510.3711.
Netföng: vbl@vbl.is, frettir@vbl.is, auglysingar@vbl.is.
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins. Dreifing: íslandspóstur.
Húsbyggjandinn,
sumarið & garðurinn
Þriðjudaginn 16 maí
Auglýsendur, upplýsingar veita
jjjjjm j

| m Jk 1 Bl i
14 I ÁLIT
MÁNUDAGUR 15. MAÍ 2006 blaðið
EKKi VCR4 ffRÆW> 'EsjSka^
tETTfl fr bjeí mwwi
VFKí>B/ETT mt> VóyTiW,
HP ÉTU UPP SE.M Vii
ÁTTUM í FflsTEiGN)«/s;
A JllumT 'V'

Að velja sér lið
Sú árátta mannskepnunnar að velja
sér lið er að mörgu leyti undarlegt
fyrirbæri. Dæmi um slíkt er að
ég held með Hetti á Egilsstöðum,
þrátt fyrir að í gegnum tíðina hafi
það ekki skilað mér nokkrum sköp-
uðum hlut nema vonbrigðum. Við
áttum reyndar ágætt körfuboltalið
á tímabili - og komumst meira að
segja upp í efstu deild - en féllum
beinustu leið úr deildinni við fyrsta
mögulega tækifæri. Einnig höfum
við unnið nokkur verðlaun á Sumar-
hátíð Úí A, en þá er það upp talið.
Ég er reyndar það lítill íþrótta-
áhugamaður að slæmt gengi minna
manna í nánast öllum íþrótta-
greinum sem fundnar hafa verið
upp veldur mér litlum áhyggjum.
Það væri engu að síður gaman að fá
einn daginn raunverulega ástæðu
til að fagna.
Það að vera alinn upp á Egils-
stöðum veldur þessum áhuga
mínum á Hetti - og á einhvern pínu
skringilegan hátt má segja að þessi
áhugi minn á íþróttafélaginu sé
eðlilegur.
Að trúaá Willis
I öðrum tilfellum er erfitt að
ímynda sér hvers vegna menn
ákveða að ganga í ákveðin lið. Mér
er til að mynda ákaflega minnis-
stæður maður úr gömlu sveitinni
fyrir austan sem hélt með Willis.
Þannig var mál með vexti að þegar
ég var ungur maður voru í raun tvær
leiðir til að aka um á jeppa. Annars
vegar var hægt að kaupa sér Willis
og hins vegar var hægt að kaupa
Rússajeppa. Þá voru ekki til neinir
fjórhjóladrifnir Subaru og mörg ár
voru í að stjórnendum Volvo dytti í
hug að framleiða jeppa. Með öðrum
orðum - úrvalið á bílamarkaði var
miklu mun takmarkaðra en það er
í dag. Menn keyptu eins og ég sagði
áðan annað hvort Rússajeppa eða
WiIIis. Þessi ákveðni maður, sem
bjó á einum nágrannabænum, valdi
síðarnefnda kostinn. En það var svo
skrítið að um leið og bíllinn var kom-
inn í hlaðið hjá honum virtist hann
hafa „valið sér lið“. Sem er ákaflega
skrítið miðað við hvernig bíllinn,
eða réttara sagt tegundin, stóð sig.
Aðalbjörn Sigurðsson
Eftir á að hyggja var gamli bónd-
inn sá óheppnasti með bíla sem
ég hef nokkurn tímann heyrt um.
Sagan þegar framdekkið datt undan
bílnum þar sem hann var á leið á
þorrablót einn veturinn, og hin
þegar gírstöngin brotnaði þannig
að hann þurfti að keyra í fyrsta gír
frá Seyðisfirði alla leið til Egilsstaða
eru bara tvær af óteljandi um það
hvernig bílarnir hans virtust stöð-
ugt finna nýjar og nýjar leiðir til að
bila - og alltaf á ögurstundu. Þrátt
fyrir þetta stóð aðdáun bóndans á
Willis jeppanum óhögguð alla ævi
og hann keypti aldrei aðra tegund.
Klippt & skorið
Sú afstaða Svandísar Svavarsdóttur,
að ræða þurfi hvort hátæknisjúkrahús-
ferlíkið eigi að byggja í Þingholtunum
og skilja þau frá Vatns-
mýrinni, virðist hafa
fengið talsverðan
hljómgrunn og langt
út fyrir raðir líklegra
kjósenda VG. En sumt
er enn ekki nógu
hreint og klárt. Flokk-
urinn hefur aðallega
markaðssett sig sem umhverfisflokk. ( þeim
stíl birti flokkurinn um helgina auglýsingu
með Árna Þór Sigurðssyni, borgarfulltrúa,
þar sem hann segir að virkjunarframkvæmdir
ógni Reykjanesfólkvangi. En sami Árni Þór
er líka eini borgarfulltrúinn sem hefur lýst af-
dráttarlaust yfirað hann vilji flugvöll á Hólms-
heiði þó nú sé Ijóst að flugvöllur þar ógnar
vatnsforðabúrum Reykvíkinga og er um það
bil versta ógnun við umhverfi höfuðborgar-
innar sem hægt er að hugsa sér. Fyrir norðan
býður VG svofram á Húsavík þarsem frambjóð-
endur virðast býsna ánægðir með væntanlegt
álver.
Aðrir benda á að vinstri-grænir séu
að gagnrýna hátæknisjúkrahúsið
með fremur ábyrgðarlausum hætti,
enda hafi borgarfulltrúar þeirra komið að
málsmeðferð borgarinnar um hann án þess að
Framsóknarmenn skynsamastir?
Því miður virðist þessi árátta mann-
skepnunnar að velja sér lið flytjast
yfir í pólitík. Þar eru menn fram-
sóknar-, samfylkingar- eða sjálfstæð-
ismenn. Það er kannski skiljanlegt
að menn trúi á ákveðna lífsspeki
- trúa til að mynda á jafnrétti og
bræðralag og vilja því kjósa vinstri
flokk. Engu að síður eru til menn
sem kosið hafa sama flokkinn ára-
tugum saman - einfaldlega vegna
þess að þeir eru í því liðinu.
Ég heyrði þá röksemd á dögunum
að sú staðreynd að Framsóknar-
flokkurinn mældist nú með minnsta
fylgi sögunnar sýndi að framsóknar-
menn væru skynsömustu kjósendur
landsins. Þeim virðist ekki líka það
sem flokkurinn er að gera um þessar
mundir og sýna það í skoðanakönn-
unum - og síðan mögulega í næstu
kosningum. Með því skapast aðhald
á flokksforystuna til að fara eftir
vilja kjósenda. Slíkt á því miður ekki
við um hina flokkana. Mér sýnist til
að mynda alveg sama hvaða axar-
sköft ráðherrar og aðrir þingmenn
Sjálfstæðisflokksins gera - þeir eru
með um 35% atkvæða í áskrift. Sem
þýðir að þeir geta hagað sér nánast
eins og þeim sýnist.
Það er auðvitað hið besta mál að
halda með sínu liði - en ef það þýðir
að ekki er horft gagnrýnið á það sem
stjórnmálamenn í einstökum sveit-
arfélögum eða kjördæmum hafa
gert og staðið fyrir síðustu fjögur
árin þegar í kjörklefann er komið þá
einfaldlega virkar lýðræðið ekki.
Höfundur erfréttastjóri Blaðsins.
klipptogskorid@vbl.is
gera neinar athugasemdir og raunar greitt at-
kvæði með því öllu með bros á vör. En kannski
frambjóðendum öllum
væri hollt að sækja ráð-
stefnu Rannsóknarmið-
stöðvar um samfélags-
og efnahagsmál (RSE),
sem haldin verður í Há-
skólanum í Reykjavík
næsta miðvikudag kl.
15.00. Þar verður rætt
hvort hið opinbera eigi
e.t.v. ekki að skipta sér af skipulagsmálum og
verður dr. Mark Pennington frá Lundúnahá-
skóla framsögumaður en spekingar á borð við
Egil Helgason munu sitja við pallborð.