blaðið - 12.06.2006, Blaðsíða 16

20 I GARÐJLR
MÁNUDAGUR 12. JÚNÍ 2006 blaðið
GARÐAR
HELGA STEINGRÍMSDÓTTIR
Blómaprýði íyrir 17. júní
Ró og friður í
japönskum görðum
Hönnun fallegra garða á sér langa sögu í Japan enda hafa Japanir náð
miklum árangri á því sviði. Hefðbundnum japönskum görðum má skipta
í þrjár gerðir: Tsukiyama garða sem einkennast afhólum oghœðum, Kares-
ansui garða eða svokallaða steinagarða og te garða eða Chaniwa garða sem
eru hluti af aldagamalli te hefð Japana. Hönnun garðanna er yfirleitt mjög
táknrœn og tengist oftar en ekki búddatrúnni og athöfnum tengdum henni.
Tsukiyama garðar endurspegla landslag Kína og Japans þar sem miðjan og hringurinn umhverfis hana skipta mestu máli.
Þegar þjóðhátíðardagurinn nálgast
vilja helst allir vera búnir að fylla
garðinn sinn líflegum litum með fal-
legum blómum. Margir eru eflaust
löngu búnir að planta sumarblóm-
unum en kalt er búið að vera í veðri og
sum blómin hafa kannski ekki fengið
að njóta sín sem skyldi. Þeir sem eiga
eftir að finna réttu plönturnar geta
kíkt í Garðheima og fengið leiðsögn
um hvað sé best að hafa því garð-
arnir eru misjafnlega skjólgóðir. Þess
vegna er ekki alveg sama hvað valið
er en hjá Garðheimum er að finna fjöl-
breytt úrval sumarblóma.
Nokkrar harðgerðar teg-
undir í ker eða beð
Margarítan er mjög harðger og
stendur langt fram á haust. Það sama
má segja um sólboða og tóbakshornin
sem leyna á sér.
Þessar tegundir eru einnig allar
vindþolnar. Snædrífa, hengijárnurt
og skjaldflétta eru allar mjög dug-
legar hengiplöntur. Margt er hægt að
setja annað en einær blóm í ker. Ymsir
runnar eru hentugir eins og birki- og
rósakvistur eða einir sem njóta sín
vel. Geislasópur og sólbroddur eru
líka hentugir en þeir þurfa reyndar
meira skjól. Fjölærar plöntur eins
og húslaukar og þekjulaukar koma
einnig til greina en þeir eru mjög lit-
fagrir og eru allt frá ljósum litum upp
í vínrauða liti.
1 beðin er um að gera að setja lit-
skrúðug blóm eins og nemesiu, ilm-
skúf og paradísarblóm. Morgunfrú,
silfurkambur og skrautnál eru
einnig ómissandi. Morgunfrúin
heldur sinni tignarlegu körfu langt
fram á haust og
silfurkamburinn breiðir út sín
gráu blöð jafn lengi og skrautnálin
breiðir einstaklega vel úr sér. Stjúpur
eru til í öllum litum og standa alítaf
fyrir sínu. Yfirleitt er nóg að hafa um
10-15 cm á milli plantnanna.
Hengibaunatré og hengigullregn
Mig langar svo aðeins að minnast á ág-
rædd hengibaunatré oghengigullregn.
Þessar plöntur eru alltaf að verða vin-
sælli og standast íslenska veðráttu í
meðalskjólgóðum görðum og dafna
jafnt í stóru keri jafnt sem beði. Þau
blómstra gulum blómum í júní og júlí.
Baunatré og gullregn þurfa ekki mik-
inn áburð, helst aðeins lífrænan eins
og þörungamjöl eða góða mold. Þessi
tré með sínar lafandi greinar verða
mjög glæsileg eftir 2-3 ár en þá eru
þau orðin þéttari og fallegri.
Nú er bara um að gera að drífa sig í
að prýða garðinn og gera hann sumar-
legan, sérstaklega fyrir komandi helgi
þegar þjóðhátíðardagur skellur á.
Kveðja Helga Steingrímsdóttir hjá
Garðheimum
Tsukiyama garðar
í Tsukiyama görðunum eru tjarnir,
hólar og hæðir, fallegur gróður, litlar
brýr og pallar. Hönnun þessarra
garða endurspeglar landslag Kína
og Japans en nafnið Tsukiyama
vísar til endursköpunar á fjöllum og
hæðum. Tsukiyama garðarnir eru
misstórir. Minni garðarnir eru hann-
aðir þannig að þeirra er best notið frá
ákveðnu sjónarhorni og eins konar
miðja er sköpuð í garðinum. 1 stærri
görðunum er hægt að ganga hring-
inn og um þá liggja göngustígar í
allar áttir. I mörgum Tsukiyama
garðanna má finna eftirmyndir
skjaldböku og hegra en í kínverskri
og japanskri goðafræði eru þessar
verur tákn um langlífi og hamingju
og eru þær staðsettar á litlum eyjum
í tjörnum garðanna.
Karesansui garðar
Landslagið í Karesansui görðunum
er mótað af steinum, möl, sandi og
stundum mosa sem á að tákna fjöll
og eyjur. Sandurinn táknar heims-
ins höf og rákir og mynstur eru
gerð í hann sem eiga að tákna gárur
vatnsins. Lítið er af gróðri i þessum
görðum og í sumum þeirra er enginn
gróður. Hönnun Kar-
esansui garðanna er
undir áhrifum Zen
búddisma og eru
þeir oft notaðir til
hugleiðslu. Einn
frægasti steinagarð-
urinn í Japan er við
Ryoan-ji hofið í Ky-
oto en það tilheyrir
Myoshinji skól-
anum sem tilheyrir
Zen trúnni. Garð-
urinn er 30 metra
langur frá austri
til vesturs og 10
metrar frá norðri til
suðurs. Þarna er ekki að finna nein
tré, aðeins 15 misstóra óreglulega
steina í ljósri möl. Sá sem heimsækir
garðinn getur aðeins séð 14 af stein-
unum 15 sama hvar hann stendur en
þjóðsagan hermir að sá sem öðlast al-
gleymi með Zen hugleiðslu geti séð 15
steininn með þriðja auganu.
Chaniwa garðar
Þessir garðar eru hannaðir fyrir
te hefðir sem má rekja aftur til 14.
aldar. f sumum þessarra garða er
aðeins um að ræða garðstíga sem
liggja upp að litlu hofi þar sem te-
drykkja og athafnir henni tengdar
fara fram. I þessum görðum eru yfir-
leitt steinhellur eða stígar sem liggja
upp að hofinu og eru helsta ein-
kenni þessarra garða. Við hofið eru
luktir og steinfontar þar sem gestir
geta laugað hendur sínar og andlit
áður en athöfnin hefst. Hönnun
Chaniwa garðanna er til þess gerð
að veita þeim sem heimsækja þá
tímabundna lausn frá jarðneskjum
og hlutbundnum hugsunum.
ALLT SEM TENGIST NÝBYGGINGUM OG
VIÐHALDI Á NÝJUM SEM GÖMLUM HÚSUM

blaóiö
Auglýsendur, upplýsingar veita:
Kolbrún Ragnarsdóttir • Sími 510 3722 • Gsm 848 0231 • kolla@bladid.net
Magnús G Hauksson • Sími 510 3723 • Gsm 691 2209 • maggi@bladid.net
Chaniwa garðar eru hannaðir umhverfis aldagamlar te hefðir þjóðarinnar.
Karesansui garðar eru endursköpun á fjöllum og eyjum.

Danfoss tengigrindur fyrir hitakerfi
Sérhannaðar tengigrindur fyrir íslenskar aðstæður
Vönduð vara úr ryðfríu efni
Fyrir neysluvatns-, ofnhita-, gólfhita- og snjóbræðslukerfi og fl.
Áratuga reynsla stjórnbúnaðar við íslenskar hitaveituaðstæður
Danfoss tengigrind • Auðveld • Örugg • Fyrirferðalítil
Danfoss hf
Skútuvogi 6 104 Reykjavik
Sími 510 4100 • www.danfoss.is