blaðið - 01.07.2006, Blaðsíða 14

blaðið=
Útgáfufélag: Árog dagurehf.
Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson
Ritstjóri: Ásgeir Sverrisson
Fréttastjórar: Aðalbjörn Sigurðsson og Erna Kaaber.
ÖRYGGI OG EFTIRLIT
Mokkuð víst má telja að komið verði á fót hér á landi „greiningar-”
eða „þjóðaröryggisdeild” innan embættis ríkislögreglustjóra.
Ákvörðun í þá veru væri í senn réttmæt og tímabær.
Á fimmtudag kynntu sérfræðingar sem starfa á vegum Evrópusambands-
ins matsskýrslu um hryðjuverkavarnir á íslandi sem þeir unnu að beiðni
Björns Bjarnasonar dómsmálaráðherra. Ein helsta niðurstaða skýrsluhöf-
unda er sú að hér á landi þurfi að koma á fót stofnun sem hafi með höndum
rannsóknir á glæpastarfsemi og fyrirbyggjandi aðgerðir gegn glæpum.
Leggja evrópsku sérfræðingarnir til að slíkri stofnun, þjóðaröryggisdeild,
verði komið á fót innan embættis ríkislögreglustjóra. Starfshópur mun
vinna úr þeim tilögum sem skýrslan hýsir.
Mörgum þykir sú tilhugsun heldur ógeðfelld að stofnuð verði hér á landi
öryggislögregla því deildin nýja verður ekkert annað, verði henni komið á
fót. Sú leynd sem hvílir yfir starfsemi slíkra apparata er ennfremur fallin til
að skapa tortryggni og ótta um að miklu valdi verði misbeitt.
Þetta sjónarmið er um margt skiljanlegt. Á hinn bóginn er það svo að
íslendingar geta ekki lengur stigið til hliðar og fylgst með því sem fram fer
í þeirri trú að þeir horfi til heimsins úr öruggri fjarlægð. Þetta viðhorf ein-
kenndi löngum sýn manna til öryggis- og varnarmála og kallaði fram algjört
aðgerðaleysi sem á endanum reyndist dýrkeypt. Nú ríkja ógnar- og hryðju-
verkatímar og mikilvægt er að því sé til skila haldið að ein af frumskyldum
ríkisvaldsins er að tryggja öryggi þegnanna. Þessi hugsun hefur lengi verið
framandi Islendingum og ráðamönnum eins lygilegt og það nú er.
Dómsmálaráðherra lýsti nálgun sinni og alvöru málsins ágætlega í sam-
tölum við fjölmiðla á fimmtudag. „Við viljum gera þær ráðstafanir, sem allar
aðrar þjóðir gera, til þess að koma i veg fyrir tjón, en ekki bíða eftir að eitt-
hvað gerist. Ef menn vilja bíða eftir að eitthvað gerist og skamma svo stjórn-
völd fyrir að hafa ekki gert neitt, þá er það ákveðið viðhorf. Ég hef ekki það
viðhorf," sagði Björn Bjarnason.
Þessi er vitanlega kjarni málsins; fullkomið ábyrgðarleysi væri að huga
ekki að innra öryggi á þeim hættutímum sem nú ríkja.
Mikilvægt er á hinn bóginn að öryggislögreglan hljóti aðhald og sæti
viðvarandi og ströngu eftirliti. Vísast er við hæfi að þingheimi verði falið
það t.a.m. með stofnun sérstakrar nefndar. Þessi stofnun mun óhjákvæmi-
lega vekja tortryggni og grunsemdir og nauðsynlegt er að tilteknir fulltrúar
fólksins hafi aðgang að upplýsingum og geti kallað ráðamenn hennar á sinn
fund.
Stofnun íslenskrar öryggislögreglu telst seint gleðifrétt en er nauðsynleg
ráðstöfun frammi fyrir breyttum heimi.
Ásgeir Sverrisson
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson Ritstjórn & auglýsingar: Hádegismóum 2,110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: bladid@bladid.net, frettir@bladid.net, auglysingar@bladid.net
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins Dreifing: íslandspóstur
14 I ÁLIT
LAUGARDAGUR 1. JÚLÍ 2006 blaöiö
■RíYtIdu EkW m
ÍIT ÚR ÞE5§u. TÍMi
SflMffíí’l'SrJóRMMflLflK
Lj-t>iM
HM-vonbrigði
Ég horfði á fjölmarga HM-leiki á
fagurri franskri eyju, Berder, á Bret-
aníuskaga. Meðan aðrir voru úti og
sóluðu sig sat ég inni og horfði á
knattspyrnu ásamt yfirlætisfullum
Þjóðverja, hæverskum Hollendingi
og ástríðufullum Itala. Þjóðverjinn
tilkynnti okkur eftir hvern leik að
ekkert lið gæti unnið keppnina
nema það þýska. Hollendingurinn
sagði fátt. Hann virtist þakklátur
fyrir að liðið hans hefði komist til
Þýskalands og bjóst greinilega ekki
við að það hefði þar langa viðdvöl.
Italinn varð kolvitlaus í hverjum
leik sem ítalska liðið spilaði. Þegar
illa gekk æpti hann fúkyrðum að
sínu liði: „Grasasnar, idjótar, komið
ykkur heim!” Um leið og liðið skor-
aði skipti hann um ham og fór í gleði-
gírinn, stökk upp á stól og rak upp
Tarzanöskur. Ég var stillt og prúð og
horfði á leikina með nokkuð öðrum
augum en félagar mínir. Ég kom fljót-
lega auga á ýmislegt gagnrýnisvert.
Hollenskir fangabúningar
Það er hverri konu ljóst að búningar
leikmanna á HM eru gjörsamlega
mislukkaðir. Buxurnar eru svo síðar
og treyjurnar svo víðar að engu er
líkara en leikmenn séu að spila í
náttfötunum. Þetta er ekki beinlínis
lokkandi sjón því karlmenn eru
alltaf hálf kjánalegir í náttfötum.
Ekkert lið leit verr út á HM þetta
árið en hollenska liðið. Ég náði
aldrei nokkru sambandi við það,
enda lék það í appelsínugulum bún-
ingum. Það er ekki nokkur leið að
halda með karlmönnum sem spila
knattspyrnu í appelsínugulum bún-
ingum sem hanga utan á þeim eins
og tjöld. I hvert skipti sem hollenska
liðið gekk inn á völlinn fannst mér
eins og ég væri að horfa á fanga sem
hefði verið hleypt út í fangagarðinn
á sunnudegi til að spila knattspyrnu.
Ég fylltist vissri vorkunnsemi með
Kolbrún Bergþórsdóttir
liðinu. Um leið hafði ég enga trú á
því. Enda fór fyrir því eins og við var
að búast.
Brasilískt móðurhjarta
Hjarta mitt slær hinsvegar alltaf í
takt við brasilíska liðið. Leikmenn
þess eiga til svo flotta takta að ég tek
andköf. Þegar þeir sýna mestu til-
þrifin verð ég líka angurvær því þá
hvarflar að mér að ég hefði kannski
átt að eignast sjö brasilíska syni,
fótalipra, brúneygða og brosmilda.
Þegar flautað er til leiksloka kemst
ég aftur til meðvitundar og geri mér
grein fyrir því að kona sem ætlar sér
að koma mörgu í verk áður en hún
deyr hefur ekki tíma til að ala upp
börn, og síst af öllu sjö brasilíska
drengi.
Berar bringur
I hverjum leik á HM hef ég beðið
þess að leikmenn fækkuðu fötum.
Það gerðu þeir stundum á árum áður.
Ég man sko vel eftir því. Oft var slík
fatafellun hápunktur leiksins. En
nú rífa leikmenn sig ekki lengur úr
skyrtunni eftir að hafa skorað. Þeir
mega það ekki lengur. Þá fá þeir
rautt spjald. Þeir fara samt úr skyrt-
unni eftir leik. Ég hef séð það. En þá
opinberast vonbrigðin. Bringan á
þeim er eins og barnsrass. Ekki eitt
einasta hár. Ég vil ekki að karlmenn
séu eins og apar en það mætti alveg
sjást í eitt til tvö bringuhár.
Listrænir Brassar
Samt ætla ég ekki að halda því fram
að HM mislukkist af því að leik-
menn séu of mikið klæddir og ekki
nógu vel hærðir á bringunni. Það
sem skiptir mestu á HM er að Bras-
ilía vinni. Ég er samt kvíðin. Ég hef
aðdáun á fólki sem sækir fram á list-
rænan hátt eins og brasilíska liðið
gerir. Samkvæmt raunsæismæli-
kvarðanum er það hins vegar viss
galli á brasilíska liðinu að það kann
ekki að verjast sóknum andstæðings-
ins. Satt að segja hefur brasilíska
liðið engan áhuga áþví sem andstæð-
ingurinn er að gera. Það er svo upp-
tekið af eigin flottheitum. Það getur
verið stórhættulegt í keppni eins og
HM. Ég er hrædd um Brasilíumenn-
ina mína.
Klippt & skorið
Pjóðaröryggisstofa hefur reynst
ýmsum drjúgt umhugsunarefni, enda
sjá margir fyrir sér í hillingum sólar-
hringsvaktina í CTU við Skugga-
sund. Björn Bjarnason, dóms-
málaráðherra, hefur þó tæpast
í hyggju að starfsmenn Þjóðarör-
yggisstofu verði í stöðugu síma-
sambandi við forsetann líkt og
hinn knái Jack Bauer gerir í þátt-
unum 24. Miðað við matsskýrslu
hinna erlendu sérfræðinga er lík-
legra að störf Þjóðaröryggisstofu
felist í yfirgengilega leiðinlegri
kontórvinnu, þar sem rýnt verður í aðskiljan-
lega gagnagrunna til þess að hefta för Vftis-
engla og fótboltabullna til landsins um leið og
athugað er hvort íslamistar séu að sækja um í
Flugskóla Helga Jónssonar.
Ekki er þó ráð nema í tíma sé tekið,
því hið opinbera hefur margvfslega
gagnagrunna í sínum fórum og fæstir
þeirra eru samhæfðir við eitt eða neitt. Verður
vafalaust mikil vinna framundan hjá Þjóðarör-
yggisstofu við að koma skikki á þau mál. Væni-
sjúkir telja enga tilviljun að þjóðskráin var ný-
verið flutt undir dómsmálaráðuneytið.
Ofurbloggarinn Össur Skarphéðins-
son hefur þó aðrar áhyggjur af Þjóð-
aröryggisstofnun, eins og lesa má á
vef hans (ossur.hexia.net). Virðist Össur helst
telja að með þessu eigi að leggja Haraldi Jo-
hannessen, ríkislögreglustjóra, til glæsilegri
einkennisbúning en nokkru sinni fyrr. Klippari
hélt hins vegar að einkennisbúningur stofnana
af þessu tagi væri regnfrakki og
hattur að hætti Sam Spade. En
síðan má spyrja hvort áhyggjur
af klæðaburði
Haralds Johann-
essen ættu að
vera Össuri efstar í huga þessa
dagana. Væri ekki nær fyrir
hann að hafa áhyggjur af því
hvernig Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, svil-
kona hans, er við það að ganga af Samfylking-
unni dauðri? Samkvæmt Fréttablaðinu erSam-
fylkingin nú með 24,2% fylgi og er flokkurinn
þó frekar ofmældur i könnunum blaðsins en
hitt, þegarhorft ertil sögunnar.
andres.magnusson@bladid.net