blaðið - 01.07.2006, Blaðsíða 18

18 I VÍSINDI
LAUGARDAGUR 1. JÚLÍ 2006 blaöiö
BEST eykur möguleika
íslenskra tœknifrœðinema
Um þessar mundir stendur yfir
alþjóðlegt námskeið í Háskóla
íslands undir yfirskriftinni „Play-
ing With Power“ þar sem meðal
annars er fjallað um vetni og jarð-
varmaorku sem orkugjafa fram-
tíðarinnar. Meðal fyrirlesara á
námskeiðinu eru vísindamenn
sem eru í fremstu röð á þessu
sviði í heiminum, jafnt innlendir
sem erlendir.
Víðfari, félag tæknifræðinema,
stendur að námskeiðinu í samvinnu
við Háskóla Islands. Víðfari er aðild-
arfélag BEST (Board of European
Students of Technology) sem er fé-
lag evrópskra tæknifræðinema og
er þetta fyrsta skipti sem námskeið
á þeirra vegum er haldið hér á landi.
Um 70 háskólar i 30 löndum eiga að-
ild að BEST og fékk Víðfari aðild að
félagsskapnum í apríl síðastliðnum
eftir langt og strangt umsóknarferli.
Reynsla af alþjóðlegum
samstarfsverkefnum
Að sögn Andra Heiðars Kristins-
sonar, formanns Víðfara, standa
samtökin að fjölda námskeiða víða
um Evrópu þar sem háskólanemum
gefst færi á að bæta við þekkingu
sína.
„Tilgangurinn með samtökunum
Andri Heiðar Kristinsson formaður Víðfara
segir að með stofnun (slandsdeildar BEST
fái íslenskir háskólanemar tækifæri til að
taka þátt í fjölda námskeiða víða í Evrópu
og taka þátt í alþjóðlegum samstarfsverk-
efnum.
er einnig sá að stúdentar í Evrópu
kynnist hver öðrum, kynnist nýrri
menningu og tungumálum og
læri því meira en námið eitt býður
upp á. Þeir læra til dæmis að taka
þátt í alþjóðlegum samvinnuverk-
efnum sem ég held að sé mjög mik-
ilvægt fyrir framtíðina," segir Andri
Heiðar.
Andri Heiðar segir að hugmyndin
að stofnun íslandsdeildar BEST hafi
einmitt verið að bjóða íslenskum há-
skólanemum upp á þann möguleika
að taka þátt í slíku starfi. „Þetta
þýðir að allir stúdentar við Háskóla
Islands geta sótt um að taka þátt
í um 100 námskeiðum í Evrópu á
hverju ári. Það er gríðaríega spenn-
andi fyrir þá að geta tekið þátt í
svona samstarfi og skapað tengsla-
net innan Evrópu sem ég held að sé
mjög mikilvægt.
Aðrar áherslur en á hefð-
bundnum námskeiðum
Á námskeiðum BEST er reynt
að fjalla um viðfangsefnið á víðari
grundvelli en gert er í hefðbundnum
háskólanámskeiðum þar sem farið
er djúpt í afmarkaða þætti þess.
„Þarna er vetnið til dæmis skoðað
á víðari grundvelli og maður lærir
í raun allt um það, frá framleiðslu-
ferlinu og hvernig það virkar til þess
hvernig megi nýta það og fjárfesta í
orkugeiranum," segir Andri Heiðar.
Vægi vetnis sem orkugjafa mun
án efa aukast á næstu árum eftir
þvi sem meira gengur á olíubirgðir
heimsins. Vetni er vistvænn og end-
urnýtanlegur orkugjafi sem getur
orðið samkeppnisfær við jarðefna-
eldsneyti og jafnvel leyst það að
miklu leyti af hólmi eftir því sem
rannsóknum og þróun fleygir fram.
Islenskir vísindamenn eru í
fremstu röð í rannsóknum á vetni og
hér hafa verið gerðar áhugaverðar til-
raunir með þennan orkugjafa. Það er
því við hæfi að alþjóðlegt námskeið
í þessum Ifræðum skuli vera haldið
hér á landi.
„Við komumst líka að því að á
sama tíma yrði í gangi sumarskóli
um vetni á vegum dr. Hannesar
Jónssonar, prófessors í efnafræði
við Háskóla Islands. Námskeiðið er
því haldið í samstarfi við sumarskól-
ann en að honum koma margir færir
kennarar og prófessorar að utan og
gefst fólki færi á að sækja námskeið
hjá þeim,“ segir Andri Heiðar Krist-
insson að lokum.
(slenskir vísindamenn eru f fremstu röö f rannsóknum á vetni og hér hafa verið gerðar
áhugaverðar tilraunir á því sviði á undanförnum árum.
Blindir lesa
Bandaríski vísindamaðurinn Ray
Kurzweil hefur þróað tæki sem gerir
blindum og sjónskertum kleift að
„lesa“ texta. I tækinu er myndavél
sem nemur textann sem síðan er
lesinn af talgervli. Um 500 blindir
hafa prófað tækið í tilraunaskyni á
undanförnum mánuðum og segja
margir þeirra að það hafi gert þeim
kleift að lesa texta sem þeir hefðu
ekki getað lesið á annan hátt.
Kurzweil fann fyrstur manna upp
tæki sem gat breytt texta í talað mál
fyrir um þremur áratugum. Tækið
var á stærð við þvottavél en nú á
dögum eru slík tæki ekki miklu
stærri en lítil bók.
Kurzweil segir að menn hafi lengi
beðið eftir lesvél sem blindir gætu
borið á sér og því hafi nýja tækið
fengið afar góðar viðtökur.
Tækið kemur formlega á markað
í Bandaríkjunum um helgina í
tengslum við ársfund Samtaka blin-
dra í Bandaríkjunum. Tækið kostar
um 3.500 Bandaríkjadali (rúmar
260.000 ísl. kr.) og er búist við að
það slái í gegn á fundinum.
I Bandaríkjunum eru um tíu millj-
ónir blindra og sjónskertra og er
talið að fjöldi þeirra muni tvöfaldast
á næstu þrjátíu árum.
Nú hefur verið fundið upp tæki sem gerir
blindum kleift að„lesa" texta.
Tölva les til-
finningar
Breskir og bandarískir vísindamenn
vinna um þessar mundir að þróun
tölvu sem getur lesið tilfinningar
fólks og jafnvel fundið út hvað það
er að hugsa. Myndavél tölvunnar
nemur svipbrigði og andlitshreyf-
ingar fólks og sundurgreinir þau.
Svipbrigði gefa til kynna hvernig
fólki líður og af þeim dregur hug-
búnaður tölvunnar ályktanir um
Tölvur verða sífellt fullkomnari og nú
vinna vísindamenn að þróun tölvu sem er
næm á tilfinningar fólks.
hvort að það sé til að mynda reitt,
glatt eða undrandi.
Visindamennirnir sem að tilraun-
inni standa telja að tilfinninganæm
tölva gæti nýst á ýmsum sviðum,
meðal annars við markaðssetningu
og fjarkennslu á Internetinu.
Með aðstoð vefmyndavélar gæti
tölvan greint hvort nemandi sem
stundaði fjarnám á netinu tileink-
aði sér námsefnið eða ekki. Einnig
mætti koma slíkum búnaði fyrir á
mælaborðum bifreiða til að komast
að því hvort ökumaðurinn sé í góðu
andlegu ástandi til að aka bifreið.
Ef menn kæra sig ekki um að láta
tölvu í té upplýsingar um líðan sína
og tilfinningar geta þeir alltaf slökkt
á myndavélinni.