blaðið - 30.01.2007, Blaðsíða 20

blaðið
H 30. JANUAR 2007
Ragnar Aoalsteinsson hæstarettarlogmaður heldur fyrirlestur a lógfræðitorgi Haskolans a Akureyri i dag
þriðjudaginn 30. janúar. Fyrirlesturinn fjallar um stjórnarskrána og mikilvægi þess að gera hana lifandi í
hugum landsmanna. Fyrirlesturinn hefst klukkan 12 í stofu 201, Sólborg v/Norðurslóð.
Sýning á bókverkum Sigurborgar Stefánsdóttur stendur nú
yfir í Þjóðarbókhlöðunni. Sýningin stendur út febrúarmánuð.
Hvað ertu
að lesa?
Rúna K.Tetzschner, kynningar-
stjóri Þjóðminjasafns íslands
(hrúgunni
ánáttborð-
inu hjá
mér eru
aðeins
tvær
bækur
sem
tengja má
jólabóka-
flóðinu,
Ríki
gullna drekans eftir Isabel Al-
lende og Eragon, seinni bókin,
eftir Christopher Paolini. Eins og
þessir titlar bera vitni um er ég
lögst í barna- og unglingabækur
og vaki raunar fram á nætur við
að lesa bækur J. K. Rowling í
síðbúnu Harry Potter-æði. Efst í
staflanum hjá mér trónir nú fjórða
bókin: Harry Potter og eldbikar-
inn. Auk bóka sem koma við í
skemmri tíma á sjálfu aðalnátt-
borðinu má nefna bækurnar sem
ég hef alltaf við höndina og liggja
í hillunni hinum megin við rúmið,
sem sé á aukanáttborðinu. Það
eru til dæmis Spámaðurinn eftir
Kahlil Gibran, Bókin um veginn
eftir Lao-tse, Eddukvæðin, The
Singer of Tales sem fjallar um
kvæðaflutning f lifandi munnlegri
hefð fyrir tíma ritmenningar, Ra-
belais and his world eftir Michail
Bakhtín og fjöldinn allur af bókum
um goðsagnir og ævintýri ýmissa
landa. í sjálfu rúminu eru loks
haugar af handritum sem ég
er sjálf að vinna í. Um þessar
mundir eru það einkum framhalds-
saga Ófétabarnanna og ófétaljóð
sem koma út á myndskreyttum
kortum á næstunni og síðar á
hljómdiski.
Bryndís Nielsen, kynningarfull-
trúi fslenska dansflokksins
Ég er
venjulega
með
dágóðan
stafla af
bókum
við rúm-
gaflinn. Úr
honum
má til
dæmis
tína How
to be good eftir Nick Hornby sem
fjallar um konu sem álítur sig
hina bestu manneskju en þarf
að endurskoða tilveru sína þegar
fúllyndur eiginmaður hennar snýr
við blaðinu og gerist nær óþol-
andi góður. Bókin er afar smellin
og skemmtileg aflestrar.
Þá er ég að lesa Eats, Shoots
& Leaves eftir Lynne Truss sem
fjallar um baráttu stafsetningar-
fasista við hvimleiðar prentvillur.
Truss tekur til alls kyns fyndnar
og misvísandi stafsetningarvillur
og vekur fólk til stafsetningar-um-
hugsunar.
Eða skapar í versta falli hjá manni
minnimáttarkennd!
Sagnfræðin flottust
lestum vefst líklega
tunga um tönn þegar
spurt er hvað Arnaldur
Indriðason, Vilmundur
Gylfason, Benedikt Grön-
dal, Steinunn Valdís Óskarsdóttir
og Alfreð Gíslason eigi sameigin-
legt. Eitt svar við þessari spurningu
má finna í verkinu Islenskir sagn-
fræðingar I. Sagnfræðingatal og
saga Sagnfræðingafélags íslands
sem út kom á dögunum en þar eiga
allir þessir einstaklingar sinn sess,
ásamt um 650 öðrum sagnfræðing-
um sem allir státa af háskólaprófi í
faginu.
„Verkefnið fór af stað haustið
1997 en þá fóru menn að velta fyr-
ir sér hverjir væru sagnfræðingar
með það fyrir augum að ná betur
utan um hópinn. Það má segja að
þetta hafi komið upp í framhaldi
af umræðu innan sagnfræðinnar
um póstmódernismann, enda hóp-
urinn óðum að verða sundurleitari
og því gott að halda utan um þetta
fólk á einhvern hátt. Stéttin hefur
stækkað ört og við höfðum áhuga
á að kanna hvernig menntunin
nýtist,“ útskýrir Sigurður Gylfi
Magnússon sem ritstýrði verkinu
ásamt þeim Páli Björnssyni, ívari
Gissurarsyni og Steingrími Stein-
þórssyni.
Samfélagsdeigla
Síðara bindi íslenskra sagnfræð-
inga leit dagsins ljós árið 2002 en
þar er að finna viðamikla úttekt á
sögu íslenskrar sagnfræði i þremur
þáttum. I fyrsta kaflanum eru að-
ferðafræðilegar greinar sem hafa
haft mikil áhrif á fagið, í öðrum
kaflanum eru sjálfsævisögubrot
rúmlega tíu þekktra sagnfræðinga
og í þeim þriðja skrifa sagnfræðing-
ar í yngri kantinum stuttar, snarp-
ar greinar um sitt fræðasvið. „Við
aldarlok fórum við að finna fyrir
miklum áhuga á því að reyna að
taka stöðuna á faginu og rekja þró-
un þess til okkar daga,“ segir Sig-
urður Gylfi sem var einn af upphafs-
mönnum þessarar samantektar um
sagnfræðinga. „Við vildum líka
reyna að fá tilfinningu fyrir því
hvert fagið væri að stefna. Eg tel að
þessi blanda af umfjöllun um fagið
og upplýsingum um sagnfræðinga
gefi ansi skemmtilega mynd af fagi
sem hefur verið á miklu flugi síðast-
liðin ár. Ég held líka að það sé alveg
óhætt að segja að í gegnum hádeg-
isfundi Sagnfræðingafélagsins séu
sagnfræðingar farnir að hafa heil-
mikil áhrif á umræðuna um fræði
og samfélagsmál. Þessir fundir eru
alltaf ótrúlega vel sóttir og sýna
vel að það eru fjölmargir sem hafa
áhuga á starfi okkar og málefnum
sagnfræðinnar - já, ætli sagnfræð-
in sé ekki bara flottust!"
Níu ára útgáfusaga
Aðspurður um hvernig skýra
megi þennan mikla áhuga almenn-
ings á faginu segir Sigurður Gylfi
þær skýringar vera margþættar.
.Sagnfræðingar eru fjölmenn stétt
og það skiptir óneitanlega máli.
Það hefur verið mikil gróska í fag-
inu í þeim skilningi að á níunda
áratugnum flykktust stórir hópar
fólks utan í framhaldsnám. Þetta
fólk hefur verið að skila sér heim
á síðustu árum og það hefur skap-
ast heilmikil deigla í kringum
fagið sem menn hafa borið gæfu
til að setja á þannig plan að fleiri
en bara innvígðir hafa getað not-
ið. Við sjáum þessa þróun líka í
öðrum greinum en þar eru sjaldn-
ast þessi sterku tengsl við samfé-
lagið.
Sagnfræðingar eru sömuleiðis
mjög sundurleitur hópur enda
starfa þeir á fjölbreyttum sviðum
samfélagsins. „Þetta fólk deilir
áhuga á faginu og umræða um
það fer fram á mjög mörgum stöð-
um. Ég held að háskóladeildin gæti
komið miklu meira á móts við það
sem er að gerast úti í samfélaginu
og nýstofnað MA-prógramm í
menningarmiðlun undir forystu
Eggerts Þórs Bernharðssonar er
skref í þá átt,“ segir Sigurður Gylfi
og bætir við að í þeim upplýsingum
sem safnað hafi verið saman fyrir
stéttatalið felist heilmiklir mögu-
leikar fyrir stjórnvöld. „Ef fólk færi
einhvern tíman að velta fyrir sér
hvernig þessir milljarðar sem við
setjum í menntakerfið skili sér út í
þjóðfélagið þá er svona samantekt
um eitt fag gulls ígildi. Þetta er
vísindapólitískt tæki ef menn vilja
nýta það sem svo. Ég ímynda mér
að stjórnvöld hafi áhuga á þessum
upplýsingum. Ef þau hafa það ekki
núna þá mun það væntanlega ger-
ast í framtíðinni."
Bókaútgáfan Skrudda gefur bæk-
urnar út og höfðu forleggjararnir
þeir ívar Gissurarson og Stein-
grímur Steinþórsson mikil áhrif
á framgang verksins sem er rétt
um eitt þúsund blaðsíður að lengd.
Sagnfræðingar fagna því um þessar
mundir að níu ára útgáfusögu rits-
ins er nú lokið. Um verkið og önnur
þekkt sagnfræðíverk verður rætt á
opnum fundi í kvöld í húsi Sögufé-
lags við Fischersund kl. 20 og eru
allir velkomnir
hilma@bladid.net
Allt á hálfvirði
á stórútsölunni
/fiíCýQafhhilcli.
Engjateigi 5
Sími 581 2141
Opið virka daga frá kl. 10-18
Laugardaga frá kl. 10-16
Gæla og
í tilefni dags íslenskrar tungu
í nóvember síðastliðnum efndu
Námsgagnastofnun og íslensk mál-
stöð - Stofnun Árna Magnússonar
í íslenskum fræðum til samkeppn-
innar Nýyrði vantar. Þar voru
grunnskólanemendur hvattir til að
brjóta heilann og koma með ný, ís-
lensk orð yfir tíu erlend sem hafa á
síðustu misserum orðið íslending-
um töm. Alls bárust 219 lausnir á
þessu skemmtilega verkefni. Mikill
áhugi virðist vera meðal almenn-
tískuviti
ings á íslensku máli og til marks um
það þá bárust fjölmargar lausnir frá
einstaklingum sem löngu höfðu lok-
ið sinni skólagöngu. Verðlaun fyrir
sérlega vel unna útfærslu hlaut Guð-
rún Ingibjörg Þorgeirsdóttir, nemi í
Hagaskóla, en hún lagði til nýyrðin
gæla fyrir nick, bakbúð fyrir outlet,
óskari fyrir wannabe og í stað sagn-
arinnar að deita lagði hún til sögn-
ina að daga. Tveir hlutu verðlaun
fyrir besta nýyrðið, þeir Halldór
Berg Harðarson, og Sigurður Þór
Salvarsson fyr
ir orðið tísku-
viti sem er
þýðing á
enska orð-
inu trend-
setter.