Orðlaus - 01.02.2005, Side 18

Sjálfsagasvelti.
Áramótin eru liðin. Vel liðin af mörgum, iila liðin af öðrum.
Flestir eiga þá reynslu sameiginlega að vera ásóttir af einhvers
konar heitum á þessum tímamótum. Ég er engin undantekning.
Þegar klukkan nálgast tólf á síðasta kvöldi ársins strengi ég
mitt heit; sem er yfirleitt að strengja
engin áramótaheit. Nokkrum
mínútum síðar er ég óvart búin
að lofa sjálfri mér einhverju. Og
nokkrum dögum eftir það er orðið
Ijóst að ég mun ekki standa við
það.
Ég hef tekið allan áramótaheita-
pakkann; lofað sjálfri mér líkams-
rækt, að fara betur með peningana
sem villast ofan í veskið mitt, vera
samviskusamari í skólanum, eyða meiri tíma með fjölskyldu...
og alltaf skolast þessi blessuðu heit niður í vaskinn eigi síðar
en 10. janúar. í ár lofaði ég mér meiri sjálfsaga, og það
innihélt eiginlega öll hin heitin líka. Með meiri sjálfsaga gæti
ég nefnilega komið öllu ofannefndu ( verk.
10. janúar var fyrsti skóladagurinn.
Ég svaf yfir mig. ( báða tímana.
Ég var að sjálfsögðu frekar pirruð yfir eigin aumingjaskap
þegar ég loksins vaknaði og drattaðist fram úr. Klukkan var
rétt að skríða í kortér yfir eitt, þegar seinni tíminn minn átti að
hefjast. Ég hefði náð helmingnum ef ég hefði hent mér í föt
og hlaupið út. En ég var í svo vondu skapi yfir að hafa brugðist
sjálfri mér eina ferðina enn að ég fór í fýlu, skrópaði og fór og
fékk mér kaffi.
Þar sem ég sat svo yfir skrópkaffinu mínu og íhugaði
ömurleika þess að vera strax búin að svíkja heitið, sem og þess
að hafa hvorki tangur né tetur af sjálfsaga, flæktist ég inn á
vefsíðu. Það var reyndar af ásettu ráði; eftir að hafa heyrt
hinn víðfræga dómara Amy minnast á svipaðar síður varð ég
að athuga málið.
Síðunni sem ég vafraði inn á er haldið úti af stúlkum sem telja
að anorexía sé Iffsstíll, ekki sjúkdómur. Þar gefur að líta myndir
af grindhoruðum módelum (fótósjoppaðar fram og til baka til
að láta beinin standa ennþá lengra út í loftið), ráðleggingar um
„öruggar" matartegundir, Ijóð og ritgerðir ásamt trúarathöfn
til að ákalla Anamadim - gyðju anorexíunnar.
Þar var einnig að finna heila ritgerð um hugmyndafræðina á
bak við það að vera „pro-ana". Það að vera „pro-ana" þýðir að
maður líti á anorexíu sem Iffsstll, sem manneskjur velja sjálfar
að aðhyllast eða ekki. Þetta er vel byggð ritgerð, með góðri
röksemdafærslu og alltsaman. Fyrir utan hvað málstaðurinn
er sorglega firrtur.
Önu-áhangendur lofsama sjálfsaga. Náðu stjórn á sjálfri þér,
og jafn frumstæðri hvöt og hungri, og þú getur stjórnað öllu.
Yfirleitt er þetta tæki sem fólk notar einmitt til að geta haft
stjórn á einhverju í þessari ringulreið sem lífið er. En Ana-síðan
mín tók skrefið lengra. ( þeirra augum eru þær hafnar yfir
meðalmanninn, dúddann sem hleypir fleiri en 400 kaloríum
inn fyrir varir sínar á einum degi. Allt vegna þessa gífurlega
sjálfsaga sem þær ráða yfir. Sigur vilja yfir líkama. Ég sem hélt
í sakleysi mínu að anorexía væri af hinu illa.
Viðbrögð mín voru þessi: brjálæðislegt, óseðjandi hungur
annars vegar og vonleysi hins vegar. Mér varð hugsað til allra
óöruggu stelpnanna, og strákanna, sem gætu auðveldlega villst
inn á svona síður og haldið að þau hafi heiminn höndum tekið.
Samkvæmt Önu-aðdáendum virðist anorexía nefnilega vera
svarið við öllu. Það eru engin takmörk fyrir því sem þú getur
gert þegar þú hefur stjórn á sjálfri þér.
Hvers vegna rembumst við svona við að fá að sitja 1
bílstjórasætinu? Að stýra? Hvað varð um heimspekina að lífið
sé flæði sem kristallast í þeim frægu orðum; go with the flow?
Að vera grannur er ekki það eina eftirsóknarverða f heiminum í
dag. Það að hafa hrikalega mikið að gera og ná að halda grilljón
boltum á lofti í einu telst líka gríðarlega flott. Ég finn að minnsta
kosti að ég lít upp til fólks sem
sefur ekki nema 5 tíma á nóttu
til að ná að koma öllu í verk, sem
hefur úthald, gefst ekki upp. Til
þess þarf sjálfsaga; að pína sig
stöðugt áfram í næsta verkefni
og þarnæsta þó að Ifkaminn sé
orðinn örmagna.
En eftir þessa innsýn mína í líf
Önu-stelpna hef ég tekið tvær
ákvarðanir. Ég ætla að gleyma
þessum sjálfsaga sem ég ásældist. Hann líkist meira heraga -
sem á óskaplega illa við mig. Ég vil ekki vera ( hlutverki frussandi
höfuðmanns, öskrandi skipanir til sjálfrar mfn. Ég hef þess vegna
líka ákveðið að breyta áramótaheitinu (sem ég strengdi ekki) í
að gefa sjálfri mér meiri tíma til að njóta lífsins. Hvort sem það er
í faðmi fjölskyldu eða við að lesa skemmtilega skólabók (jú, þær
eru til) eða bara að naglalakka mig og horfa á sjónvarpið. Sem
dyggur stuðningsmaður 101-rotta-án-bílprófs ætla ég að halda
áfram að láta lífið keyra. Ég þarf ekki að ná stjórn, og ekki einu
sinni tökum, á því ennþá. Lengi lifi stjórnleysi! Og matur.
Sunna Dís Másdóttir
Mér varð hugsað til allra óöruggu stelpnanna,
og strákanna, sem gætu auðveldlega villst inn á
svona síður og haldið að þau hafi heiminn höndum
tekið. Samkvæmt Önu-aðdáendum virðist anorexía
nefnilega vera svarið við öllu.