Bændablaðið - 03.12.2009, Qupperneq 1

Það er ekki á hverjum degi
sem sett er Íslandsmet og það
í sauðfjárrækt. Það gerðist þó
á dögunum þegar bændurnir á
Skjaldfönn við Ísafjarðardjúp,
Indriði og Lóa, gerðu upp fjár-
bókhaldið eftir sláturtíðina. Þau
komust að því að 12 ára gamall
draumur varð loks að veruleika
þegar framleiðsla búsins fór að
meðaltali yfir 40 kíló af dilkakjöti
eftir hverja á með lambi.
Jón Viðar Jónmundsson lands-
ráðunautur í búfjárrækt lýsir þessu
afreki þeirra svo.
„Indriða á Skjaldfönn er óþarfi
að kynna fyrir íslenskum sauðfjár-
bændum. Fyrir 12 árum fórum við
Matthías Eggertsson og tókum ítar-
legt viðtal við Indriða um fjárbú-
skap hans og margt fleira. Viðtalið
birtist í Frey á þeim tíma. Þar lýsti
Indriði því markmiði sínu að ná að
framleiða 40 kg af dilkakjöti eftir
hverja á. Þetta hefur aðeins látið á
sér standa en nú liggja fyrir niður-
stöður úr uppgjöri fyrir bú hans og
Lóu á Skjaldfönn og þar má segja
að þau smeygi sér inn fyrir gullna
hliðið.
Fullorðnu ærnar á búinu voru
211 settar á vetur haustið 2008.
Vorið 2009 fæddust að jafnaði 1,91
lömb eftir hverja á og lambahöld
voru mjög góð þannig að 1,85 lömb
skila sér að jafnaði til nytja um
haustið. Eins og svo oft var væn-
leiki lamba með fádæmum. Eftir
tvílembuna er kjötmagnið 42,2 kg
að jafnaði og 25,4 kg hjá einlemb-
unni en það gerir 40,5 kg eftir á
sem skilaði lambi eða 39,4 kg að
jafnaði eftir hverja skýrslufærða á.
Margir þekkja að þegar nýr
skýrsluhaldsgrunnur var tekinn í
notkun árið 2007 fyrir sauðfjárrækt-
ina var þungagrunnur dilkakjötsins
færður úr blautvigt sem notuð hafði
verið til þess tíma yfir í þurrvigt.
Sú breyting gerir það að verkum að
hefðu þessar tölur nú verið í eldri
viðmiðun hefðu reiknaðar afurðir
eftir hverja á verið komnar vel yfir
40 kg þannig að þarna ná Indriði og
Lóa fyrst manna að rjúfa þennan
múr fyrir fjárbú sem telur yfir 100
ær. Þeim eru færðar hamingjuóskir
með þennan frábæra og stórglæsi-
lega árangur.
Til viðbótar má geta þess að
tæplega 50 veturgamlar ær á búinu
eru að skila til nytja 1,06 lömbum
að hausti 2009. Vænleiki lambanna
er ekki síðri þar en hjá fullorðnu
ánum þar sem reiknuð framleiðsla
hjá hverri þeirra verður 20,7 kg af
dilkakjöti að jafnaði sem er ekki
síður einstakur árangur.
Fjárbúið á Skjaldfönn er löngu
landsþekkt. Búið hefur um áratuga
skeið verið í hópi þeirra afurða-
mestu í landinu þó að árangur síð-
asta hausts slái þar öll eldri met.
Þarna fer saman einstök fóðrun og
meðferð fjárins ásamt ræktun sem
stunduð hefur verið á markviss-
an hátt um áratuga skeið. Á það
má minna að þegar BLUP matið
kom um mjólkurlagni ánna kom í
ljós að sá eiginleiki stóð sterkar á
þessu búi en flestum öðrum hér á
landi, en fáum kom það á óvart sem
þekktu ræktunarstarfið þar. Á síð-
ustu árum hefur einnig verið lögð
mikil áhersla á að bæta kjötgæði
fjárins, þannig að þarna er að finna
eitt athyglisverðasta fé í landinu
fyrir þá sauðfjárframleiðslu sem
vonandi eflist hér á landi á kom-
andi árum. Framleiðslu sem byggir
á mikilli afkastagetu fjárstofnsins
og gæðum framleiðslunnar.“ JVJ
12 14-15
Blaðað í
jólabókum
ársins
21. tölublað 2009 Fimmtudagur 3. desember Blað nr. 316 Upplag 20.500
8
Æðarræktin þróast
hægt og sígandi,
segir Jónas Helgason
Markmiðið að
tryggja efna-
hagslega stöðu
Næsta Bændablað kemur út 17. desember
Næg verkefni
framundan
Hrútarnir Vari, sá mórauði, og
Júdas, sá ferhyrndi, eru mik-
ilúðlegir á þessari mynd sem Páll
Imsland tók undir Eyjafjöllum í
haust. Það kemst greinilega enginn
upp með moðreyk þegar þeir eiga
í hlut. Þeir sjá fram á miklar annir
á næstu vikum og eru þess albúnir
að takast á við erfið verkefni.
Júdas er hvítur en allvel dökkur í
andliti og á leggjum og með gulleit-
ar hærur í feldinum. Þetta litaraf-
brigði mun yfirleitt vera kallað gult á
Suðurlandi, sums staðar jafnvel vell-
ótt, en írautt nefnist það í Hornafirði
og víðar eystra. Hrútarnir eru báðir í
eign Ólafs Tómassonar í Skarðshlíð
undir Eyjafjöllum.
Íslandsmet Indriða og Lóu á Skjaldfönn
40 kíló dilkakjöts liggja eftir hverja á
Skjaldfönn í vetrarskrúða. Myndina tóku skaftfellskir bændur sem gerðu
sér ferð á dögunum til að ná sér í nýtt blóð í bústofninn en frásögn af þeirri
ferð má lesa á bls. 20. Mynd | Bjarney E. Sigvaldadóttir
Vinnuhópur
á að meta
breytingar á
eignarhaldi í
landbúnaði og
sjávarútvegi
Jón Bjarnason, sjávarútvegs-
og landbúnaðarráðherra,
hefur skipað vinnuhóp til
að fjalla um breytingar sem
kunna að verða á eignarhaldi
í landbúnaði og sjávarútvegi í
kjölfar bankahrunsins.
Ráðherra lagði 22. septem-
ber síðastliðinn fram minnis-
blað í ríkisstjórn þar sem fjallað
er um málið. Í minnisblaðinu
er meðal annars vakin athygli
á að borið hafi á að erlendir
aðilar hafi falast eftir skipum
til kaups og jafnframt varað við
því að slík atvinnutæki kunni
að glatast úr höndum þjóð-
arinnar. Sömuleiðis er nefnt að
ef til gjaldþrota sjávarútvegs-
fyrirtækja kæmi gæti farið svo
að aflaheimildir flyttust frá
byggðarlögum sem eiga allt sitt
undir sjávarútvegi. Brýnt er að
grípa til aðgerða til að sporna
við slíku að mati ráðherra.
Þá kemur fram í minn-
isblaðinu að ráðherra leggi
mikla áherslu á að tryggja þurfi
að bújarðir sem komist í eigu
fjármálastofnanna verði áfram
nýttar til landbúnaðarnota og
búseta tryggð á þeim, helst
þeirra aðila sem þær hafa setið
fram til þessa.
Vinnuhópnum, sem skipað-
ur er embættismönnum úr ráðu-
neytum, er gert að fylgjast með
þróun þessara mála, fara yfir
stöðuna og kortleggja hana.
Vinnuhópnum er síðan ætlað að
meta hvort rétt sé að stjórnvöld
hafi hlutist til um þessa þróun
og leggja þá fram tillögu um
með hvaða hætti. fr