Bændablaðið - 11.03.2010, Side 16

16 búnaðarþing 2010 BLAÐAUKI BÆNDABLAÐSINS 11. MARS 2010
Geymslurými fyrir
búfjáráburð
Markmið
Búnaðarþing 2010 vekur athygli á að
í ljósi efnahagsástands mun reynast
óframkvæmanlegt fyrir suma bændur
að uppfylla skilyrði um geymslurými í
náinni framtíð.
Leiðir
Umhverfisráðherra framlengi ákvæði
til bráðabirgða í reglugerð nr. 804/1999
þar sem mælt er fyrir um frestun á gild-
istöku ákvæðis 6. greinar sömu reglu-
gerðar varðandi 6 mánaða geymslurými
fyrir búfjáráburð.
Framgangur máls
Stjórn Bændasamtaka Íslands fylgi
mál inu eftir.
Stefnumörkun varðandi
náms- og dvalarkostnað
Markmið
Að öll ungmenni hafi jafna mögu-
leika til að stunda framhaldsnám óháð
búsetu.
Leiðir
Aukið fjármagn til greiðslu jöfnunar-
styrkja vegna framhaldsnáms.
Skoða þarf í reglugerð um jöfnunar-
styrki t.d.:
X  <
   !

@>
 ursstyrki;
X <!>  
 
 
  "

> €


>

 þá sem þurfa að fara lengri vega-
lengdir
Framgangur máls
Að stjórn Bændasamtaka Íslands yfir-
fari reglugerðir um jöfnunarstyrki og
komi með breytingartillögur sem send-
ist menntamálaráðherra.
Álftir og gæsir
Markmið
Að minnka tjón á ræktarlöndum bænda.
Leiðir
Áfram verði unnið að rannsóknum á
tjóni af völdum álfta og gæsa. Bændum
verði heimilað nú þegar að verja sín
ræktunarlönd fyrir gæs allt árið með
skotveiði þar sem augljóst er að tjón er
verulegt af þeirra völdum.
Framgangur
Ályktunin send til umhverfisráðherra
og fylgt eftir af stjórn BÍ.
Framlög til kúasæðinga
Markmið
Búnaðarþing 2010 fagnar því að starf-



<$+ !  {‚>Z|
sem fer yfir skipulag og stuðningsform
kúasæðinga á Íslandi.
Við þá endurskoðun verður að taka
tillit til mismunandi aðstæðna í lands-
hlutum vegna vegalengda milli búa.
Framgangur máls
Tillagan send fyrrnefndum starfshópi.
Starfsleyfi í
nautgriparækt
Markmið
Búnaðarþing 2010 hvetur Matvæla-
stofnun til að koma nú þegar eftirliti og
útgáfu starfsleyfa framleiðenda naut-
gripaafurða í eðlilegt horf.
Leiðir
Skv. 13. gr. reglugerðar um aðbúnað
nautgripa og eftirlit með framleiðslu
mjólkur og annarra afurða þeirra.
Framgangur máls
Matvælastofnun send tillagan. BÍ fylgir
málinu eftir.
Búnaðarlagasamningur
Markmið
Búnaðarþing 2010 leggur mikla áherslu
á að Búnaðarlagasamningur verði
endur nýjaður sem fyrst og ekki skertur
frekar en orðið er.
Búnaðarlagasamningur rennur út á
þessu ári. Á sama tíma og hið opinbera
gerir auknar kröfur á Bændasamtök
Íslands er framlag skert. Sú staða sem
nú er uppi er óviðunandi.
Framgangur
Ályktunin verði send Sjávarútvegs- og
landbúnaðarráðherra, landbúnaðar-
nefnd Alþingis og fjármálaráðherra.
Landsmót hestamanna
Búnaðarþing 2010 ályktar að stjórn
Z 



|
  
!
að landsmót hestamanna verði haldin á

  {
$ 
 ! 
tveir, Vindheimamelar í Skagafirði og
Gaddstaðaflatir við Hellu.
Jafnframt að skoðað verði hvort
 
  
   >
 ! 

tilhögun landsmóta með því að skilja
sýningarhald kynbótahrossa frá núver-


 > 
><

  
-
mót fyrir kynbótageirann.
Varnarlínur vegna
búfjársjúkdóma
Búnaðarþing 2010 leggur áherslu á
eftirfarandi atriði varðandi varnarlínur
vegna búfjársjúkdóma.
1. Tryggt verði fjármagn til eðlilegs
viðhalds varnargirðinga.
2. Aflagðar girðingar verði fjarlægðar
án tafar.
ƒ _ 
< 

   
!
 -
arlínum verði slíkt kynnt á fræðslu-
fundum með bændum á viðkomandi
svæðum og rökstuðningur að baki
breytingunum kynntur rækilega.
„ ‚> !  ++ 

  
dreifingu búfjársjúkdóma svo bændur
geti öðlast skýra sýn á ástand mála.
5. Áherslur MAST í vörnum gegn
búfjársjúkdómum verði ávallt vel
kynntar og aðgengilegar.
Kynjahlutfall í stjórnum
og nefndum BÍ
Erindi Búnaðarsambands Húnaþings
og Stranda
Stjórn Búnaðarsambands Húnaþings og
Stranda skorar á búnaðarþing 2010 að
 >
<!>  
  
Z|

upp reglur um kynjahlutföll í stjórnum,
nefndum og ráðum á vegum þess.
Niðurstaða: Máli vísað til
stjórnar.
Óafgreidd mál
Auk þessara mála voru lögð fyrir
Búnaðarþing erindi sem vörðuðu sam-
skipti Matvælastofnunar við bændur,
samskipti bænda og neytenda, jarðalög,
  

>

 
 

Fjallað var um þessi mál en þau komu
ekki úr nefnd til afgreiðslu. Þá var
erindi um áburðarverð dregið til baka
þar sem tilefni ályktunarinnar hvarf
meðan á þinginu stóð.
Ályktanir frh.
Guðný Helga Björnsdóttir á
Bessastöðum var að sitja sitt
fyrsta Búnaðarþing og var kosin
í fyrsta sinn í stjórn Bænda-
sam takanna, líkt og þau Árni á
Vöðlum og Vigdís á Egilsstöðum.
Guðný Helga hefur hins vegar
setið í stjórn Landssambands
kúabænda síðustu ár og auk þess
setið í fagráði í nautgriparækt.
Guðný er jafnframt í sveitar stjórn
Húnaþings vestra og hefur einnig
tvisvar tekið sæti sem vara maður
á Alþingi fyrir Sjálf stæðis flokkinn
í Norð vestur kjör dæmi. Hún þekk-
ir því býsna vel til í félags- og
stjórnmálum.
Guðný Helga er Húnvetningur,
fædd og uppalin á Bessastöðum á
Heggstaðanesi. Hún varð búfræði-
kandidat frá Hvanneyri árið 1995. Á
Hvanneyri hitti hún Skagfirðing sem
hún, að eigin sögn, tældi til fylgi-
lags við sig. Sá heitir Jóhann Birgir
Magnússon og er einnig búfræðik-
andidat frá Hvanneyri. Þau tóku við
búskap á Bessastöðum árið 1995 af
foreldrum Guðnýjar. Þau Guðný og
Jóhann eiga þrjú börn, tvær dætur
sjö ára og þrettán ára og ellefu ára
son. Á Bessastöðum er lausagön-
gufjós með mjaltabás og um þrjátíu
árskýr. Þar að auki eru þau þátt-
takendur í Norðurlandsskógum og
umtalsverð hrossarækt og tamningar
eru stundaðar á Bessastöðum. Auk
þess er æðarvarp á jörðinni.
Guðný Helga segir að það hafi
  
  
 $
 
fram til stjórnar Bændasam tak anna.
€
 <


   
   en þegar það var ljóst að það væru
    
 >    
!


!  þetta nú kannski ansi bratt, að koma
í fyrsta skipti inn á Búnaðarþing og
æða í stjórnarframboð. Þegar maður
hefur mikið á sinni könnu, bú og
börn auk annars þá þarf auðvitað

! 
!>
< 

 < ! 

>
< skemmtilegt og þetta spennandi
verkefni þegar á staðinn var komið.
Ég var ekki undir neinni pressu samt
  
– Nú voru kosnar tvær konur
inn í stjórnina í stað einnar áður.
Hversu miklu máli finnst þér skipta
að það hlutfall hafi aukist?
„Það er auðvitað mjög gott mál.
Það liggur fyrir þinginu tillaga



 

    $  >
nefndum og það er frekar aumt að
ná ekki nema einni konu inn í sjö
manna stjórn. Það eru margar hæfar
konur í hópi þingfulltrúa sem gætu


  <  
– Bændasamtökin hafa þurft að
takast á við stór mál á síðustu miss-
erum, Evrópusambandsmálið hvað
stærst. Það má gera ráð fyrir því að
það þurfi að takast á við það mál á
næstu árum. Hefur þú áhyggjur af
niðurstöðu þess máls?
€= &< 
 |  
 
skynsamir og muni hafna aðild.

   Z 

  
hafa tekist mjög vel upp í að upp-
lýsa almenning um skaðsemi aðild-
ar gagnvart landbúnaðinum, eftir að
sú vinna var hafin af fullum þunga.
Það virðist ekki hægt að hrekja
röksemdir Bændasamtakanna með
neinu nema einhverri kerskni sem að
kemur af vefsíðu Baggalúts.
– Eru einhver verkefni sem þú
vilt leggja áherslu á í stjórn, utan
þau verkefni sem koma einfaldlega í
fangið á ykkur?
€= &   
  
  

fram neinar róttækar breytingar. Ég
mun hins vegar skoða öll mál með
opnum huga og leggja til breytingar
ef á þarf að halda. Nú þegar herðir
að í fjármálunum er ekki ólíklegt
að eitthvað verði að taka til í þeim


– Hvaða aðgerða þarf að grípa
til að þínu mati til að ráða bót á
skuldastöðu bænda og hvað geta
Bændasamtökin gert í þeim efnum?
„Það liggur fyrir tillaga um fjár-
<
  
&        
kjaranefnd og þar höfum við verið
að ræða þessi mál. Það þarf fyrir það
fyrsta að ráðast í almennar aðgerðir,
færa niður höfuðstóla lána og fara

  
 
  

  
þeim búum sem að sannarlega geta
 
– Verðum við að horfast í augu
við að sumum búum verði ekki
bjargað?
„Ég held það því miður. Það er
auðvitað þannig í öllum rekstri að
það bjátar sums staðar svo mikið á
að ekki er hægt að bjarga málunum,
hvort sem til hefði komið fjármála-
hrun eða ekki. Vonandi verða þau
< ! 
 


 
– Er hægt að segja að ef ekki
tekst að ganga mjög fljótlega frá
málum þannig að menn komist fyrir
sjó í þessum efnum, séum við að
stefna matvæla- og fæðuöryggi hér á
landi í verulega hættu?
„Jú, við sjáum að nú þurfa menn
að fara að ganga frá áburðarkaup-
um og menn fá ekki fyrigreiðslu
ef þeir eru ekki búnir að ganga frá
greiðslum vegna síðasta árs. Það er
því miður þannig í mörgum tilfell-
um. Ef ekki er borið á fá menn ekki
uppskeru og þar með ekki afurðir.
Þetta er bara hringur sem ekki má
rofna og því verða menn að grípa

 
 
† fr
Guðný Helga Björnsdóttir er ný í stjórn Bændasamtakanna
Tel að Íslendingar séu skynsamir
og muni hafna ESB-aðild
Mjög gott að konum í stjórninni skuli hafa fjölgað
Aðildarumsókn að ESB
– Yfirlýsing Búnaðarþings 2010
Búnaðarþing 2010 ítrekar andstöðu sína við aðild Íslands að Evr ópu sam-
bandinu. Þingið lýsir fullum stuðningi við áherslur Bændasamtakanna og
felur stjórn BÍ að gæta áfram hagsmuna bænda í hvívetna, vera áfram leið-
andi í umræðu um áhrif ESB aðildar á landbúnað og byggja áfram á fag-
legri þekkingaröflun. Þingið brýnir jafnframt alla bændur og aðra velunnara
íslensks landbúnaðar að taka þátt í umræðunni af fullum þunga.
Efnisleg rök Bændasamtakanna gegn aðild hafa ekki verið hrakin. Verði
aðild að ESB að veruleika mun störfum í landbúnaði og tengdum greinum
fækka stórlega en það leiðir til mikillar röskunar í byggðum þar sem land-
búnaður er undirstaða atvinnu. Aðild mun einnig hafa verulega neikvæð
áhrif á fæðu- og matvælaöryggi landsins. Þorri landsmanna er sammála
bændum. Það endurspeglast í nýrri skoðanakönnun Capacent sem leiðir í
ljós að rúm 84% þjóðarinnar telja að það skipti öllu eða miklu máli að vera
ekki öðrum þjóðum háð um landbúnaðarafurðir. Aðildarumsókn Íslands að
ESB skapar mikla óvissu í starfsumhverfi landbúnaðarins og dregur þrótt-
inn úr nauðsynlegri endurnýjun og framþróun þann langa tíma sem umsókn-
arferlið mun standa. Í ljósi alls þessa er farsælast að stjórnvöld dragi aðild-
arumsóknina nú þegar til baka.
Ástæða er til þess að hafa miklar áhyggjur af hvernig stjórnvöld halda
á hagsmunum þjóðarinnar í umsóknarferlinu. Íslensk stjórnsýsla er undir-
mönnuð og vanbúin til að takast á við þetta verkefni eins og m.a. er vikið
að í nýrri skýrslu framkvæmdastjórnar ESB um aðildarumsókn Íslands.
Athyglisvert er að í áðurnefndri skoðanakönnun Capacent treystir aðeins ríf-
lega fjórðungur þjóðarinnar stjórnvöldum vel til þess að halda á hagsmunum
Íslands í þessu máli. Eins telur Búnaðarþing ekki fullreynt að ná megi sam-
komulagi við ESB um samstarf í efnahags og peningamálum á grundvelli
EES samningsins.
Búnaðarþing telur að fulltrúar samtakanna í samningahópum stjórnvalda
þurfi að starfa þar áfram undir formerkjum þeirra varnarlína sem stjórn BÍ
kynnti á formannafundi sl. haust. Áframhaldandi þátttaka í samningahópum

  
  

 
Guðný Helga Björnsdóttir bóndi á Bessastöðum og stjórnarmaður í
Bændasamtökunum. mynd | smh