Fréttablaðið - 14.03.2012, Blaðsíða 12

12 14. mars 2012 MIÐVIKUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
E
ngum þarf að koma á óvart að Alþingi hafi enn og aftur
þurft að herða á gjaldeyrishöftunum á skyndifundi í
fyrrakvöld. Það var fyrirsjáanlegt að þegar einu sinni
hefðu verið sett gjaldeyrishöft leitaði markaðurinn sér
að leiðum framhjá þeim og þess vegna þyrfti sífellt að
stoppa í götin, ættu höftin á annað borð að halda. Þetta er dapur-
leg staðreynd, en því miður lítt umflýjanleg.
Íslenzka krónan er ekki not-
hæfur gjaldmiðill á frjálsum
markaði. Án hafta fellur hún
eins og steinn. Það er orðið
tímabært að reyna að skapa ein-
hverja samstöðu um að horfast í
augu við þá staðreynd.
Umræðan um gjaldmiðils-
málin er annars einkennileg.
Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra sagði á flokksstjórnar-
fundi Samfylkingarinnar um síðustu helgi að það sem helzt ógn-
aði stöðugleika og hagfelldri þróun efnahagsmála á Íslandi væri
krónan. Framtíðarskipan gjaldmiðilsmála skipti öllu máli um
það hvort tækist að tryggja kaupmátt launa, viðunandi vaxta-
stig og atvinnutækifæri. Forsætisráðherrann talaði fyrir þeirri
skýru stefnu síns flokks að stefna að upptöku evru með aðild að
Evrópusambandinu.
Þetta gagnrýndu stjórnarandstöðuþingmenn. Sigmundur Davíð
Gunnlaugsson, formaður Framsóknarflokksins, skammaði for-
sætisráðherrann fyrir að tala niður krónuna. Sjálfur nýbúinn
að halda ráðstefnu um hugsanlega upptöku Kanadadollars í stað
hennar. Illugi Gunnarsson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, tók
í sama streng og sagði yfirlýsingar ráðamanna veikja krónuna.
Hann hefur sjálfur margoft látið í ljós efasemdir um að búandi
sé við krónuna til framtíðar.
Flestir hugsandi stjórnmálamenn átta sig nefnilega á því að
krónan er ónýt. Það gera þeir Sigmundur Davíð og Illugi alveg
áreiðanlega. Sömuleiðis átta flestir sig á því að við eigum ekki
kost á öðrum gjaldmiðli til skamms tíma. En forsenda þess að
hægt sé að lifa með krónunni næstu árin og losa hana jafnvel úr
gjaldeyrishöftum er að við séum með skýra áætlun um hvernig
við ætlum að taka upp annan gjaldmiðil.
Þar stendur hnífurinn í kúnni. Um nærtækasta planið, það sem
Jóhanna Sigurðardóttir lýsti á flokksstjórnarfundinum, ríkir
engin samstaða, hvorki innan ríkisstjórnarinnar né á Alþingi.
Hugmyndir eins og sú að taka upp einhliða gjaldmiðla ríkja sem
Ísland á í miklu minni viðskiptum við en evrusvæðið og afsala
sér þar með einnig einhliða öllu valdi yfir peningamálastefnunni,
einkennast af raunveruleikaflótta.
Forsætisráðherra minnti í ræðu sinni á að á næstu vikum
verður gefin út ýtarleg skýrsla Seðlabankans um kosti Íslands í
gjaldmiðilsmálum. Þverpólitísk nefnd allra þingflokka og aðila
vinnumarkaðarins á að leitast við að ná samstöðu um stefnu í
peningamálum landsins.
Illu heilli er ekki hægt að leyfa sér að vera bjartsýnn á að slík
samstaða finnist. Sennileg niðurstaða af áframhaldandi skorti á
sameiginlegri sýn á gjaldmiðilsmálin er að við sitjum áfram uppi
með krónuna – og höftin.
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Atli Fannar Bjarkason (dægurmál) atlifannar@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir, ritstjórnarfulltrúi, sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
HALLDÓR
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
Nú þegar vinna við rammaáætlun er á lokametrunum er farið að gæta
óþreyju hjá mörgum. Ástæða þess að
málið hefur tekið lengri tíma en áætlað
var er einfaldlega hversu viðamikið það
er og að við viljum gæta þess á öllum stig-
um að vinna faglega að málinu og fylgja
réttri stjórnsýslu.
Það var í júlí síðastliðnum að verk-
efnisstjórn 2. áfanga rammaáætlunar
skilaði lokaskýrslu sinni. Mikilvægt er
að hafa í huga að í skýrslunni er ekki að
finna flokkun þeirra virkjunarkosta sem
verkefnisstjórnin hafði til skoðunar, en
í lögum nr. 48/2011 um rammaáætlun er
mælt fyrir um að virkjunarkostir séu
flokkaðir í orkunýtingarflokk, biðflokk
eða verndarflokk og lagðir þannig fram á
Alþingi í formi þingsályktunartillögu.
Á grundvelli tillagna verkefnisstjórnar
voru virkjunarkostirnir flokkaðir hver
í sinn flokk. Við þá vinnu nutum við lið-
sinnis formanns verkefnisstjórnarinnar
og formanna þeirra fjögurra faghópa sem
störfuðu í verkefnisstjórninni. Í kjölfarið
voru samin drög að þingsályktunartillögu
sem síðan var sett í lögbundið opið 12
vikna umsagnarferli.
Alls bárust 225 umsagnir og í samræmi
við 5. gr. laganna um rammaáætlun á að
gæta varúðarsjónarmiða þegar umsagn-
ir eru metnar og tillaga til þingsins
ákveðin.
Heyrst hafa þær raddir að réttast
væri að leggja einfaldlega fyrir Alþingi
sem þingsályktunartillögu skýrslu
verkefnisstjórnarinnar. Það er hins
vegar ekki hægt skv. lögum þar sem
að í henni er ekki að finna flokkun á
virkjunarkostunum.
Þá hafa aðrir bent á að nærtækast væri
að leggja fyrir Alþingi drögin sem lögð
voru fram í umsagnarferlinu. Ef sú leið
væri farin værum við um leið að hafa
að engu umsagnarferlið og færum jafn-
framt á svig við Árósasamninginn sem
kveður á um aukna þátttöku almennings í
ákvarðanatöku í umhverfismálum.
Vinna við rammaáætlun hefur staðið
yfir allt frá árinu 1999 og á öllum stig-
um málsins hefur verið lögð áhersla á
að vinna málið eins vel og faglega og
framast er kostur. Tilgangur vinnunnar
er að vega og meta það hvernig orku-
vinnsla næstu ára og áratuga geti þróast
með heildarhagsmuni að leiðarljósi, svo
sátt náist á milli sjónarmiða nýtingar og
verndar.
Vel skal vanda
Ramma-
áætlun
Oddný G.
Harðardóttir
iðnaðarráðherra
Svandís
Svavarsdóttir
umhverfisráðherra
Krónukvabb
Þingmenn minnihlutans á Alþingi
hafa undanfarið gert alvarlegar
athugasemdir við málflutning stjórnar-
liða um íslensku krónuna. Sagði Illugi
Gunnarsson meðal annars á þingi í
gær að áhyggjuefni væri að ráðamenn
töluðu um krónuna líkt og hana yrði
ekki hægt að nota til frambúðar. Þá
lét Sigmundur Davíð Gunnlaugs-
son, formaður Framsóknar-
flokksins, þau orð falla á
mánudag að orð forsætis-
ráðherra um helgina, um val-
kosti í gjaldeyrismálum væru
„óforsvaranleg“, enda hefði
gjaldmiðill „ekkert annað
en trúverðugleikann“.
Ímyndarvandi
Já, heyr heyr! Það yrði agalegt ef
eitthvað yrði til þess að kasta rýrð á
orðspor og trúverðugleika íslensku
krónunnar. Þessi minnsti sjálfstæði
gjaldmiðill heims má að vísu ekki
við því að nokkuð sé sagt um hann,
en ímyndarherferð sakar varla. Var
ekki farið í hressilegt og uppbyggilegt
ímyndarátak til að porra íslensku
bankana upp þegar á móti blés?
Það má kannski byggja á því góða
verki í krónuherferðinni.
Fyrst með fréttirnar
Eitt af helstu slagorðum Nýja
Íslands er gegnsæ
stjórnsýsla. Vigdís
Hauksdóttir, Framsóknarflokki, er
brautryðjandi í þeim efnum þar sem
hún flutti í gær glóðvolgar fréttir á
Facebook af stöðunni í stjórnarskrár-
málum, sitjandi á nefndarfundi þar
sem fulltrúar úr stjórnlagaráði voru
mættir. Upplýsingaflæðið var að
vísu fullsnarpt fyrir smekk meirihluta
nefndarinnar og forseta Alþingis
sem lýsti því yfir að Vigdís hefði með
því gerst brotleg við þing-
sköp. Vigdís hélt þó fram
sakleysi sínu og sagðist
hafa verið beitt ofbeldi í
þessu máli. Jahá! Aldrei
má maður ekki neitt.
thorgils@frettabladid.is
Ekki kemur á óvart að herða
hafi þurft gjaldeyrishöftin:
Haftakrónan