Fréttablaðið - 08.09.2012, Qupperneq 18

18 8. september 2012 LAUGARDAGUR
greinar@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
SPOTTIÐ
AF KÖGUNARHÓLI ÞORSTEINS PÁLSSONAR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is og Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir, ritstjórnarfulltrúi, sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is DÆGURMÁL: Kjartan Guðmundsson kjartan@frettabladid.is FÓLK OG SÉRBLÖÐ: Elín Albertsdóttir elin@365.is og Vera Einarsdóttir vera@365.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
Formaður þingflokks VG og prófessor í stjórn-málafræðum við Háskóla Íslands hafa af tveimur
ólíkum tilefnum sett fram sjón-
armið um afsögn Ögmundar Jón-
assonar. Við venjulegar aðstæð-
ur fylgir bæði þungi og ábyrgð
orðum þeirra sem slíkum stöðum
gegna. Þau ættu því að hafa veru-
leg áhrif. En í reynd sýnast bæði
stjórnmálamenn og fjölmiðlar
vega orð þeirra eins og fis sem
hverfur með golunni. Það ætti að
vera þeim nokkurt umhugsunar-
efni.
Stjórnmálafræðiprófessorinn
fullyrti að opinber tilvísun
Ögmundar Jónassonar í ágrein-
ing sem hann gerði í ríkisstjórn,
þegar hún sam-
þykkti að stefna
Íslands væri
að taka upp
evru, væri eins-
dæmi. Það er
ekki rétt enda
hefur a ldrei
verið litið svo á
að lög hindruðu
ráðherra í að
greina frá eigin
afstöðu í ríkisstjórn.
Þá taldi prófessorinn að ráð-
herra sem opinberlega er andvíg-
ur grundvallarstefnu ríkisstjórn-
ar sinnar ætti að segja af sér. Það
sem máli skiptir í þessu samhengi
er að allir ráðherrar og þingmenn
VG verja í verki samþykkt ríkis-
stjórnarinnar um að stefna að
upptöku evru svo fljótt sem kost-
ur er og því megi lýsa yfir gagn-
vart ríkjum Evrópusambandsins.
Siðferðisbresturinn er sá að þeir
segjast vera á móti því sem þeir
verja en ætli síðar að standa gegn
því að samningar þar um verði
fullgiltir.
Með þessu hafa þeir vissulega
tyllt sér á eina af lægstu syllun-
um í bjargi pólitískrar siðfræði.
En Ögmundur Jónasson er þar
ekki einn. Ráðherrar VG eru þar í
hnapp. Réttilega ætti því að beina
siðferðiskröfunni gagnvart þeim
öllum. Hvers vegna gerir prófess-
orinn það ekki? Á Ögmundur að
gjalda þess að hann sýnist órórri
á syllunni en aðrir?
Hvenær á ráðherra að segja af sér?
ÞORSTEINN
PÁLSSON
Úrskurðarnefnd jafnrétt-ismála komst að þeirri niðurstöðu að skipun innanríkisráðherra í
sýslumannsembætti hefði verið
brot á jafnréttislögum. Af því til-
efni hafa samherjar ráðherrans
í VG og forsætisráðherra rispað
hann nokkuð með hnífum sínum.
Nokkrir móthaldsmenn úr
röðum sjálfstæðismanna og fram-
sóknarmanna hafa á hinn bóginn
skotið fyrir ráðherrann skildi.
Rökin eru þau að hann sé ekki í
verri stöðu en forsætisráðherra
sem bæði hefur tapað jafnrétt-
ismáli fyrir úrskurðarnefndinni
og dómstólum. En ástæðan er
trúlega sú að það er brúarsmíði
í gangi milli þessara aðila vegna
Evrópuandstöðunnar.
Formaður þingflokks VG setti
fram þá kenningu að ráðherrann
yrði að segja af sér kæmust
dómstólar að sömu niðurstöðu
og úrskurðarnefndin. Þetta er
athyglisvert í ljósi þess að ein-
ungis eru tvær leiðir til að koma
málinu fyrir dómstóla.
Önnur er sú að ráðherrann
höfði mál til ógildingar á úrskurði
nefndarinnar. Hin er sú að ráð-
herrann neiti að greiða bóta-
kröfu sem reist kann að verða
á úrskurðinum. Er það virki-
lega svo að formaður þingflokks
VG telji að það bæti siðferðilega
stöðu flokksins í jafnréttismálum
að ráðherra hans véfengi þennan
úrskurð eða hafni bótakröfu sem
hann gefur fullt efni til?
Eftir þessi ummæli þingflokks-
formannsins er ráðherrann svo
kominn í þá klípu að samþykki
hann hugsanlega bótakröfu mætti
segja að hann væri að kaupa sig
frá dómsmáli með peningum
skattborgaranna. Þingflokks-
formaðurinn hefur því breytt
óþægilegri stöðu fyrir flokkinn
í lokaða.
Vinir með hnífa og óvinir með skildi
Stóra spurningin er þessi: Á það sjálfkrafa að leiða til afsagnar ef ákvörðun ráðherra stenst ekki lög
þegar á reynir? Svarið er: Stund-
um er það svo en þarf ekki alltaf
að vera það. Hafa verður í huga
að hæfileikar umsækjenda verða
ekki í þessu tilviki fremur en
öðrum reiknaðir út eftir stærð-
fræðiformúlu.
Hér verður því að skoða hvort
þau gögn sem lögð voru fyrir ráð-
herrann af embættismönnum gáfu
honum ástæðu til að efast um það
faglega mat sem hann er ábyrgur
fyrir. Einnig þarf að skoða hvort
ráðherrann hafi óskað eftir nægj-
anlegum upplýsingum til þess að
geta tekið faglega ákvörðun.
Ef kalla á eftir afsögn ráð-
herrans þarf að vera unnt að sýna
fram á að hann hafi mátt vita að
ákvörðun hans stæðist ekki kröf-
ur jafnréttislaga. Ekki er unnt að
útiloka að svo hafi verið. Enn sem
komið er hefur þó ekkert verið
dregið fram í umræðunni sem
styður slíka ályktun. Við svo búið
stendur málsvörn ráðherrans.
Niðurstaðan er sú að hnífrispur
samherja innanríkisráðherrans
virðast reistar á öðru en virðingu
fyrir jafnréttislögum og háum
siðferðisviðmiðum. Forsætisráð-
herra og formaður VG eru sjálf-
ir í þeirri siðferðiskreppu að geta
hvorki sótt að ráðherranum né
varið hann svo mark sé á takandi.
Það lýsir pólitísku innanmeini
sem háir ríkisstjórninni gagnvart
kjósendum.
Mátti ráðherrann vita?
GULLBRÚÐKAUP
Í dag, laugardaginn 8. september, eiga 50 ára brúðkaups-
afmæli hjónin Erla Vilhjálmsdóttir og Skúli Jóhannesson,
kaupmenn í Tékk-Kristal í Reykjavík.
Sendum þeim innilegar haming juóskir í tilefni dagsins.
S
tundum er það svo að hugmyndir og jafnvel ranghug-
myndir skjóta svo föstum rótum í hugum fólks að engar
fortölur duga til að því snúist hugur. Er þá stundum vaðið
áfram með arfavitlausar hugmyndir og þær látnar verða
að veruleika, hverjar svo sem afleiðingarnar kunna að
verða, og sama hversu mikið hagkvæmari og betri aðrar leiðir
kynnu annars að vera.
Eitt slíkt mál fer nú hátt í
umræðunni en það er væntanleg
nýbygging Landspítala Háskóla-
sjúkrahúss við Hringbraut í
Reykjavík. Reyndar má fagna
því að skipulagsráð Reykjavíkur
hefur ákveðið að framlengja til
20. þessa mánaðar frest sem
rann út fyrir helgi til að gera athugasemdir við tillögu að nýju
deiliskipulagi fyrir spítalann. Þegar fresturinn rann út höfðu
um þrjú hundruð athugasemdir borist og vekur framlenging
hans veika von um að snúa megi af þeirri óheillabraut sem málið
virðist á.
Eigi nýr spítali að rísa við Hringbrautina þarf nefnilega margt
annað undan að láta. Grípa verður til harkalegra aðgerða til að
takmarka umferð því Miklabraut ber ekki meiri umferðarþunga
en á henni hvílir nú þegar. Þetta viðurkenndi Hjálmar Sveinsson,
varaformaður skipulagsráðs Reykjavíkur í Fréttablaðinu í gær.
Þetta sjá líka allir sem aka þurfa um stofnæðar borgarinnar á
háannatíma á morgnana og síðdegis.
Meðal aðgerða er stóraukin gjaldtaka í bílastæði þannig að
rukkað verði fyrir öll stæði við bæði Landspítalann og Háskól-
ann. Þá spilar inni í að Reykjavíkurflugvöllur víki á endanum
alveg fyrir íbúabyggð, þannig að þeir sem vinni á spítalanum
geti búið nær honum og þar með verði létt á umferð. Allar eru
þessar ráðagerðir hæpnar og lítt fastar í hendi. Öllu líklegra er
að stefni í algjört óefni í umferðarmálum með nýjum spítala við
Hringbraut og er þar sannarlega bætt gráu ofan á svart eins og
staðan er í dag.
Um leið er óumdeilt að þörf er á nýjum spítala sem uppfyllir
þarfir nútímaheilbrigðisþjónustu. Spurningin er bara hvar velja
á honum stað.
Heillavænlegast væri að hverfa frá þeirri meinloku að ætla
jafnumfangsmikilli starfsemi stað í miðbæ höfuðborgarinnar.
Hægur leikur ætti að vera að finna lóð í útjaðri borgarinnar, jafn-
vel á Hólmsheiði í nágrenni við nýtt fangelsi sem þar á að rísa.
Eins kynni Vífilsstaðalóðin að henta.
Með því að hafa nýja spítalann í nágrenni við stofnæðar
umferðar inn og út úr borginni rímar líka betur við þá stefnu
að Landspítali Háskólasjúkrahús annist stærri aðgerðir, sem
áður var sinnt á sjúkrahúsum á landsbyggðinni. Þannig yrði
betra aðgengi fyrir reglulegar ferðir sjúkrabíla af svæðum utan
höfuðborgarsvæðisins með konur í barnsnauð og aðra sjúklinga
sem þurfa heilbrigðisþjónustu sem ekki er lengur boðið upp á í
þeirra heimabyggð. Sjúklingar úr öðrum byggðarlögum slyppu
þá við áhættuakstur á bláum ljósum í gegnum Reykjavík (jafnvel
á háannatíma) alla leiðina niður í miðbæ.
Landspítalinn á ekki heima í miðbænum:
Meinlokur
Óli Kristján
Ármannsson
olikr@frettabladid.is
SKOÐUN