Fréttablaðið - 08.01.2013, Blaðsíða 1

Það
hugarfar að
fatahönnun
sé bara
kerlinga-
föndur er
sem betur
fer að
breytast.
Linda Björg Árnadóttir,
fagstjóri fatahönnunardeildar
Listaháskóla Íslands.
FRÉTTIR
MEST LESNA
DAGBLAÐ Á ÍSLANDI*
*Samkvæmt prentmiðlakönnun Capacent Gallup janúar - mars 2012
Þriðjudagur
12
Kynningarblað Lögregluskólinn, stjórnendanámskeið, iðngreinar, Dale Carnegie námskeið, ókeypis íslenskunám á vefnum, hljóðvinnslunám, minnið, heilafóður og góð ráð.
SKÓLAR
ÞRIÐJUDAGUR 8. JANÚAR 2013
&NÁMSKEIÐ
BAKAÐ GRASKER
Butternut-grasker er ákaflega góður og hollur matur. Hægt er að baka graskerið í ofni og nota sem meðlæti eða gera úr því súpu. Skerið graskerið í tvennt og takið fræ úr. Setjið smá olíu og smjör ofan á ásamt salti, pipar og timjan. Bakið í 50 mínútur.
LJÚFFENG HOLLUSTA
VINSÆLASTIR
Þessir drykkir eru vinsælastir hjá
Booztbar, berjaboozt og svo grænn
hollustudrykkur.
Opið kl. 9 -18 laugardaga kl. 11 - 16 Stórhöfða 25 569 3100 eirberg.is
Háskerpu
öryggismyndavélar
-gæsla og öryggi
öryggismyndavélar
Verð: 39.750 kr.
Hámarks næringargildi og upptaka í líkamanum
Eingöngu lífrænt ræktuð bætiefni
2 SÉRBLÖÐ
Skólar & námskeið | Fólk
Sími: 512 5000
8. janúar 2013
6. tölublað 13. árgangur
Bærinn bjargar Haukum
Hafnarfjarðarbær kaupir fimmt-
ungshlut í íþróttamiðstöðinni að
Ásvöllum. Félaginu bannað að stofna
til skulda næstu 25 ár. 2
Hættari við sjúkdómum Því fyrr
sem stúlkur verða kynþroska því
meiri líkur eru á að þær látist af
völdum hjarta- og æðasjúkdóma á
fullorðinsárum. 4
Lýsa sig saklausa Fjórmenningarnir
sem ákærðir eru fyrir umboðssvik í
Aurum-málinu segjast allir saklausir
af ákærunum. 6
Flugdólgurinn kærður Forsvars-
menn Icelandair hafa ákveðið að
leggja fram kæru til lögreglu á
hendur flugdólginum. 6
MENNING Útkoman er stundum
kostuleg þegar aldnir rokkarar leggja
nafn sitt við söluvarning. 22
SPORT Atli Hilmarsson handbolta-
þjálfari spáir því að Danir eigi eftir að
gera það gott á HM á Spáni. 26
a
M íH ha
ndbolt
Hefst
Eftir3daga
Nýtt íslenskt dansverk
eftir Steinunni Ketilsdóttur.
Síðustu sýningar:
9. OG 10. JANÚAR
JAELSKAN.IS / LEIKHUSID.IS
SKOÐUN Teitur Guðmundsson skrifar
um mikilvægi heilsu- og vinnuverndar-
starfs innan fyrirtækja. 13
MENNING „Þetta er mjög skemmti-
leg breyting sem við tökum fagn-
andi,“ segir Linda Björg Árnadótt-
ir, fagstjóri fatahönnunardeildar
Listaháskóla Íslands. Í fyrsta sinn
er kynjahlutfall nema á fyrsta ári
í fatahönnun jafnt.
Fimm strákar og fimm stelpur
stunda nú nám í fatahönnun á
fyrsta ári. Þá eru tveir strákar á
þriðja ári en hingað til hefur skól-
inn einungis útskrifað þrjá stráka
úr fatahönnunardeildinni.
Linda Björg segir ímynd fata-
hönnunar hafi tekið stakkaskipt-
um síðastliðin ár og það geti
útskýrt þessa fjölgun stráka í nám-
inu. „Það hugarfar að fatahönnun
sé bara kerlingaföndur er sem
betur fer að breytast. Fatahönn-
un er orðið fag sem er tekið alvar-
lega sem starfsvettvangur að lok-
inni útskrift,“ segir Linda Björg og
nefnir einnig fatahönnuðinn Guð-
mund Jörundsson sem eins konar
brautryðjanda fyrir karlkyns fata-
hönnuði á Íslandi í dag.
Hann hefur slegið í gegn með
herrafatalínu sinni fyrir herra-
fataverslun Kormáks og Skjaldar
en hann útskrifaðist úr skólanum
árið 2011. - áp / sjá síðu 30
Í fyrsta sinn er kynjahlutfallið jafnt í fatahönnunarnámi við LHÍ:
Jafn margir strákar og stelpur
Bolungarvík 3° SV 7
Akureyri 2° S 5
Egilsstaðir 4° SA 7
Kirkjubæjarkl. 6° V 3
Reykjavík 4° V 8
SKÚRIR Í dag verða víða suðvestan 5-13
m/s og skúrir en þurrt NA-til framan af.
Hiti 2-8 stig. 4
HEILBRIGÐISMÁL Átta börn og
unglingar hafa fengið meðferð á
barna- og unglingageðdeild Land-
spítalans (BUGL) vegna kynátt-
unarvanda á síðustu tveimur
árum. Börnin eru á aldrinum 8
til 17 ára, jafnt af báðum kynjum.
Mikil vitundarvakning hefur
orðið innan málaflokksins und-
anfarin ár og eru sérfræðingar
innan spítalans nú að vinna að
nýjum verk- og vinnuferlum til að
ná utan um meðferð og aðstoð ein-
staklinga sem greinast með vand-
ann og aðstandenda þeirra.
Erlendur Egilsson, sálfræðing-
ur á BUGL, segir umræðu síðustu
ára hafa einkennst af því að kyn-
áttunarvandi sé nú skilgreindur
sem viðurkenndur geðvandi og
hvernig beri að vinna sem skil-
virkast út frá því.
„Þetta er nýr málaflokkur hjá
okkur og því þarf að vanda sér-
staklega hvaða greiningartæki
við notum, forðast öfgar og muna
hvað fylgir vandanum,“ segir
hann. „Við tökum enga afstöðu
til þess hvernig líkamlega ferl-
ið mun svo fara. Við hjálpum
barninu og fjölskyldu þess til að
geta unnið heilbrigt með þetta.“
Erlendur bendir á að fjölmarg-
ir fylgikvillar geta komið upp hjá
barni og unglingi með kynáttun-
arvanda, eins og kvíði, þunglyndi,
sjálfskaði og vímuefnanotkun.
Slíkt geri oft og tíðum erfiðara að
vinna með málin og þyngir allan
vanda. „Að upplifa sig í röngum
líkama er nógu strembið fyrir,“
segir hann.
Íslenskar rannsóknir um
algengi kynáttunarvanda barna
og unglinga hafa enn ekki verið
gerðar. Samkvæmt Erlendi er
tíðnin algengari hjá drengjum,
um það bil fjórir á móti hverri
stúlku, en munurinn milli kynja
minnkar eftir að kynþroska er
náð.
Samkvæmt erlendum rann-
sóknum eru transkonur, konur
fæddar í líkama karla, tveir
þriðju þeirra sem þjást af kyn-
áttunarvanda. Hlutfall barna með
kynáttunarvanda sem enda á að
fara í kynleiðréttingu er á bilinu
5 til 25 prósent, en eftir því sem
unglingsárin færast yfir hækkar
hlutfallið til muna.
- sv / sjá síðu 8
Átta börn á BUGL síðustu tvö
ár vegna kynáttunarvanda
Mikil viðhorfsbreyting hefur átt sér stað undanfarin tvö ár varðandi kynáttunarvanda barna og unglinga.
BUGL byggir nú upp nýja verkferla og vinnuaðferðir. Börnin á BUGL eru af báðum kynjum á aldrinum 8 til 17.
Kynáttunarvandi er skilgreindur í íslenskum lögum sem „upplifun ein-
staklings frá unga aldri um að hann telur sig hafa fæðst í röngu kyni og
óskar að tilheyra hinu kyninu“.
Visst hlutfall einstaklinga með kynáttunarvanda gengst undir kynleiðrétt-
ingaraðgerð, sem er „leiðrétting á líffræðilegu kyni með skurðaðgerð“.
Hvað er kynáttunarvandi?
JÓLIN KVÖDD Það var erill á móttökustöð Sorpu úti á Granda í gær þar sem fólk fleygði jólatrjám sínum. Jólin eru nú form-
lega að baki og hversdagsleikinn tekinn við. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
FÓTBOLTI Argentínumaðurinn Lio-
nel Messi, leikmaður Barcelona,
náði þeim ótrúlega áfanga í gær
að vera valinn besti knattspyrnu-
maður heims
fjórða árið í röð.
Það hefur aldrei
gerst áður í sög-
unni.
Messi fékk
41 prósent
atkvæða í fyrsta
sætið en Portú-
galinn Cristiano
Ronaldo 23 pró-
sent.
Barcelona vann hvorki spænsku
deildina né Meistaradeildina á síð-
ustu leiktíð en Messi var engu að
síður óstöðvandi og setti heims-
met er hann skoraði 91 mark á
árinu. - hbg / sjá síðu 26
Knattspyrnumaður ársins:
Messi bestur
fjórða árið í röð
LIONEL MESSI