Fréttatíminn - 02.03.2012, Blaðsíða 44

42 heimili Helgin 2.-4. mars 2012
Hannaðu fermingarkortið
á oddi.is
Oddi – umhverfisvottuð prentsmiðja. Höfðabakka 7, 110 Reykjavík, sími 515 5000, www.oddi.is
NÝR
END
URB
ÆTT
UR
VEF
UR
Ævintýrið
um Snöhettu
Noregur kemur ekki fyrstur upp í hugann þegar fjallað er um Skandinavíska hönnun. Danmörk, Svíþjóð
og Finnland eru oftar nefnd í því samhengi en síðustu ár hefur norsk hönnun sótt hressilega í sig veðrið.
V elgengni norsku arkitektastofunnar Snöhettu hefur verið ævintýraleg undanfarin ár. Nú stend-ur yfir sýning á verkum hennar á Kjarvalstöðum
en henni lýkur sunnudaginn 4. mars svo nú eru síðustu
forvöð fyrir Íslendinga að njóta hennar.
Stofan var sett á laggirnar 1989 og hefur því verið
starfrækt í 33 ár. Samtímis hefur hún vaxið og dafnað
og hefur nú bækistöðvar í New York í Bandaríkjunum
svo og í Osló í Noregi.
Snöhetta hefur ávallt verið þekkt fyrir sérstaka
nálgun í verkum sínum en þar spilar heildarumhverfið
og upplifunin stóran þátt. Enda eru 25 prósent starfs-
manna stofunnar landslags- eða innanhúsarkitektar.
Það sem gerir Snöhettu einstaka er þessi samhæfing
mismunandi þátta svo að heildarupplifunin lukkist
sem best. Vegna þessa þá vinnur þessi stofa mörg
framtíðar- og rannsóknarverkefni og er áhugavert
að sjá hvernig þeir vinna með þætti svo sem siðferði
og ábyrgð. Þeir blanda félagslegri ábyrgð, viðskipta
og umhverfisþáttum inn í vinnuferlið í samræmi við
heimspeki sína svo úr verður ekki bara bygging heldur
heildræn sýn.
Það verk sem kom Snöhettu rækilega á kortið var
hönnun óperuhússins í Osló. Haldin var samkeppni
árið 1999 og af 240 innsendum tillögum varð tillaga
Snöhettu hlutskörpust.
Bygging óperunnar hófst sama ár og þar spila saman
sterkir grunnþættir sem endurspeglast í vali á bygg-
ingarefninu. Skjannahvítur marmari töfrar gesti sem
aðalbyggingarefni að utanverðu en þegar inn er komið
þá heillar listavel útfærð innanhúshönnunin úr eik og
gerir hvern mann orðlausan.
Byggingin stendur inni í Oslóarfirðinum og það
nálgast hugleiðslu að sitja fyrir
utan hana og horfa út á fjörðinn á
fallegum degi. Húsið er ótrúlegt
listaverk og er enginn svikinn af
því að heimsækja það.
Og ævintýri Snöhettu halda
áfram. Í dag, eftir að hafa unnið
flestar viðurkenningar og verðlaun
sem til eru í bransanum, halda
þau áfram að hanna sem aldrei fyrr. Verkefni eins og
til dæmis menningarmiðstöð Saudi-Arabíu er einungis
eitt af röð spennandi verkefna sem þau hafa sinnt síð-
ustu ár. Listasöfn, rannsóknarsetur og fleira víðs vegar
um heiminn er á afrekaskrá þessarar spennandi stofu
og lengist listinn stöðugt.
Eitt nýjasta verkefni þeirra er sérstaklega áhugavert
þó svo fari ekki mikið fyrir því en norsku hreindýra-
samtökin fólu Snöhettu að teikna útsýnis- og fræðslu-
byggingu í þjóðgarðinum á Dovrefjalli sem liggur í
1.250 metra hæð yfir sjávarmáli. Svæðið er þekkt fyrir
villt dýralíf en einnig sögusagnir sem tengjast menn-
ingu og sögu Noregs. Gestastofan, sem er einungis 75
fermetrar, fellur ákaflega vel inn í umhverfið og er frá-
bært dæmi um góða hönnun þar sem
fullt tillit er tekið til umhverfisins.
Snöhetta er einungis á byrjunar-
reit og á eflaust eftir að skila af sér
einstökum perlum til komandi kyn-
slóða
Hægt er nálgast upplýsingar um
Snöhettu á slóðinni www.snoarc.no
og með því að kíkja á Kjarvalsstaði.
Gestahús norsku hreindýrasamtakanna. Ljósmynd/Ketil Jacobsen
Óperan í Ósló. Byggingin er ótrúlegt listaverk og er enginn svikinn af því að heimsækja hana. Ljósmynd/Jens Passoth
 TímamóT Fertugur á árinu
Tripp Trapp undrið
F lestir, ef ekki allir, þekkja barnstólinn sem nefndur er Tripp
Trapp. Þar sem hönnun hans
er fertug í ár eru miklar lík-
ur á að mörg ykkar hafa
notað slíkan stól í æsku og
noti enn fyrir komandi
kynslóðir.
Það var einmitt ung-
ur norskur faðir, að
nafni Peter Opsvik, sem
hannaði stólinn fyrir son
sinn Thor. Hann vildi
að sonurinn gæti set-
ið til borðs með fjöl-
skyldunni á matmáls-
tímum í sömu hæð og
aðrir f jölskyldumeð-
limir og úr varð hönn-
unin á Tripp Trapp.
Stokke-fyrirtækið
í Noregi hóf fram-
leiðslu á stólnum og
fór salan frekar hægt
af stað. En þegar
norska sjónvarpið
fjallaði um stólinn
árið 1974 hófst sig-
urganga þessa fyrsta
barnastóls sem var í réttri hæð við eldhúsborðið.
Það sem gerir stólinn einstakan, líkt og margir
þekkja sem hafa notað gripinn, er að hann vex með
barninu. Það þýðir að hægt er að stilla stólinn eftir lengd og
stærð barnsins til þess dags sem barnið er fullvaxið. Og stóllinn
er ekki bara sniðugur í notkun heldur er hann einnig þaulhugs-
aður í framleiðslu.
Í dag er þessi stóll mest seldi barnastóll í heimi og hafa selst
yfir sex milljónir eintaka frá því framleiðsla hófst. Óteljandi eftir-
líkingar hafa birst en horfið jafnskjótt aftur af markaðnum enda
er Stokke þekkt fyrir að vinna markvisst gegn slíkri framleiðslu.
Þó svo að stóllinn haldi nokkurn veginn sínu upprunalega útliti
þá hafa aukahlutir bæst við í áranna rás.
Stóllinn er, og mun óumdeilanlega vera, eitt mest selda hús-
gagnið frá Noregi og er líklega ein þekktasta hönnunarvaran
þaðan. -sh
Stokke-stóllinn eftir Peter Opsvik.
Uppfinningin sem allir þekkja
 arkiTekTúr norðmenn á heimsmælikVarða
Ostaskerinn er apparat sem finnst á borðum allra lands-
manna. En ekki þekkja allir til uppruna ostaskerans sem má
rekja til Noregs en það var norski smiðurinn Thor Bjørklund
sem fann upp þetta undratæki. Árið var 1927 og á heitum
sumardegi reyndi Thor að skera oststykki í þunnar sneiðar
með misjöfnum árangri, fyrst með hníf og síðar með sög.
Ekki gekk það vel og daginn eftir reyndi hann aftur með hefli
sem hann notaði á við. Það gekk vel en var ekki sérstaklega
hentugt svo hann reyndi aftur með þunnu stálblaði sem hann
beygði. Það gekk aftur á móti vel og gerði hann nokkur
eintök til að gefa vinum og nágrönnum sem leist
vel á hugmyndina. Seinna sama ár fékk Thor
einkaleyfi á hugmyndinni sem nú
er til og notuð um allan heim
og við þekkjum sem osta-
skera. -sh
s á hönnunarhópur sem hefur vakið hvaða mesta athygli fyrir norska
hönnun er teymi sem kallar sig
Norway says.
Það samanstendur af
þremur ungum hönnuðum,
þeim: Torbjørn Anderssen,
Espen Voll og Andreas En-
gesvik, sem tóku sig saman
og sýndu lokaverkefni sín saman
í Mílanó árið 2000. Vorsýningin
í Mílanó þykir góður stökkpallur
fyrir unga upprennandi hönn-
uði og þetta ár var árið þeirra.
Þetta unga og spenn-
andi teymi þótti sýna
hvað væri að gerast
í hönnun í Noregi og
félagarnir hlutu bæði
mikla umfjöllun og
verkefnin streymdu inn
í kjölfarið.
Norsk hönnun hafði fram að
þessu þótt óspennandi, þung-
lamaleg og litlaus. Í mótsögn við
það þá þótti hönnun Norway says
einföld, fersk og litrík og fengust
þeir aðallega við hönnun heim-
ilishluta en einnig tæknihluta svo
sem mp3 spilara.
Blómatími þeirra var
óumdeilanlega frá 2000
til 2005 en þá hlutu þeir
sérstaka viðurkenn-
ingu frá Norsku hönn-
unarmiðstöðinni.
Samstarf þeirra Torbjørns,
Espens og Andreas endaði þó,
sem mörgum þótti miður, og
gátu félagarnir ekki komið sér
saman um hver skyldi eiga
nafnið.Var Norways says því lagt
niður og starfa þeir nú sjálfstætt
með eigin stofur. -sh
Piparkvörn
úr viði fyrir
Muuto.
Skemmtilega
einfalt ljós fyrir
danska fyrirtækið
Muuto.
 HönnuarTrío slógu í gegn í mílanó
Noregur segir
Sigga Heimis
sigga@siggaheimis.com
HÖNNUN