Prentneminn - 01.05.1984, Page 38

MARKÚS JÓHANNSSON:
Endurvinnsla Silfurs
úr Fixer m/rafgreiningu
Margir hafa velt því fyrir sér hvort hægt sé að nota
filmur án silfurs. Og reynt að lækka þannig filmu-
kostnaðinn.
Filmuframleiðendur hafa einnig lagt sitt af mörk-
um tii að finna ódýrari filmur með minna silfur-
magni. Það eina sem hefur komið út úr þessu eru
verri filmur, með minna silfri í. Hinsvegar eru til
kontant filmur silfurlausar, framkallaðar upp úr am-
moniak gufu, þarf við þetta sérstaka framköllunar-
vél, gæði þessara filma eru hinsvegar ekki sambæri-
leg við það sem við höfum vanist.
Silfurvinnsla úr fixernum.
Silfurvinnslutæki skilur silfrið frá fixernum og
skilar 99% hreinu silfri til baka, með rafgreiningu.
Það tæki sem ég þekki best til er frá HOPE og
miða ég við það hér.
En helstu atriði eru:
Rafmagnseyðsla miðað við 1 kg af silfri:
Low level 7,59 kwh (lengri hreinsunartími 9 gr
silfur pr klst)
high level 2,84 kwh (styttri hreinsunartími 20 gr
silfur pr klst)
Miðum við eitt kg af silfri kosti 12.000,- sem er
nokkuð rétt. Hvað þarf ég þá mikið filmumagn til
að borga niður silfurhreinsiútbúnaðinn, og hvað
skilar það af sér. Silfurhreinsitæki frá HOPE kostar
11.135,-kr.
Miðum við 35m2 (fermetra) af strikafilmu, en hún
inniheldur 14 minna silfurmagns heldur en rastafilna.
Af 35m2 af strikafilmu fáum við 1,25 gr pr 1 ltr
af fixer. 50 lítr af fixer x 1,25 gr silfur= 62,5 gr
silfur.
Hreinsitími er 3,25 klst á high level
Hreinsitími er 7 klst á low level.
Til að finna út hvað við þurfum margar filmur til
að fá eitt kg af silfri margföldum við 62,5 gr af silfri
x 7ö0m2(fermetra) af filmu = 1 kg silfur.
160m2 af 100% ólýstri filmu þurfum við í eitt kg
af silfri, í 50% Density af filmu þurfum við 240m2
af filmu, í 1 kg af silfri.
í hverjum 100 blaða pakka 50 x 60 cm eru 30m2
til að fá 1 kg af silfri þarf 8 pakka af strikafilmu með
50% density.
Allur þessi útreikningur er miðaður við strika-
filmu, en ef við miðum við rastafilmu lækkar pakka-
hlutfallið miðað við 1 kg af silfri.
Þarf ca 800 lítra af blönduðum fixer í 1 kg af silfri.
Þetta hlutfall er þó kannski ekki alveg rétt vegna
þess að mjög misjafnt er hvað fixer endurnýjun er
ör hjá viðkomandi prentsmiðju. Hið rétta er að
miða silfurmagn við eyddar filrnur.
í mörgum löndum er bannað að hella niður fixer,
bæði vegna mengunar og einnig vegna þeirra fjár-
muna, sem fara beint í niðurfallið og út í sjó.
38 PRENTNEMINN