Prentarinn - 01.09.1995, Blaðsíða 20
öðrum, sem ég kynntist. Það er
sænski karlafræðarinn Göran
Wimmerström. Ég hlustaði á fyrir-
lestur hans „Ólétti pabbinn" og
varð yfir mig hrifinn af því hvem-
ig og hvað hann er og hefur fram
að færa. Ég vildi fá hann til íslands
og það varð úr. Hann kom hingað
á mínum vegum í sumar og heill-
aðist upp úr skónum. Hann hélt
fyrirlestur í karlahópnum sem ég
er í og hann varð mjög hrifinn af
því sem þar fer fram. Við Göran
erum búnir að leggja grunn að
vináttu og viðskiptasamstarfi sem
ég trúi að endist út lífið. Ég er til
dæmis ákveðinn í því að feðra-
fræðslan sem hann hefur byggt
upp í Svíþjóð verði einnig sett í
gang hér á Islandi. Og þegar þetta
er skrifað er Göran aftur kominn
til landsins sem helsta skrautfjöðr-
in í átaksviku karlanefndar jafn-
réttisráðs „Karlar gegn ofbeldi".
En hvað fékk ég persónulega út
úr því að sækja karlaráðstefnuna
Nordisk Fomm í Stokkhólmi?
Ég fékk að kynnast Stokkhólmi í
fyrsta sinn. Ég kynntist íslending-
um sem hafa sama áhugasvið og
ég. Vinátta mín við minn besta vin,
Jóa, styrktist enn betur og ég lagði
grunn að nýrri vináttu við bæði
karla og konur sem ég hlakka til
að rækta enn frekar. Eg áttaði mig
á því að karlastarfið sem ég hef átt
þátt í að byggja upp hér heima
með vinum mínum er í fremstu
röð á Norðurlöndum og þá vænt-
anlega í heiminum öllum, en það
styrkti sjáfsvirðingu mína mikið.
Ég uppgötvað líka að þessir sömu
hlutir eru að gerast meðal karla úti
um allan heim og mér finnst frá-
bært að vera hluti af þessari vakn-
ingu. - Ég er að gera það sem ég
vil! - Og reyndar er ég nýbúinn
að uppgötva að það sem við karl-
arnir erum nú loksins að gera,
virðast konur hafa stundað um
áratuga skeið.
Margrét og Birgir í kaflihléi milli dagskrárlida.
Ég vil að lokum þakka Margréti
Friðriksdóttur í stjóm FBM fyrir að
herja í gegn styrk til fararinnar. An
þess hefði ég látið þessa ráðstefnu
fara fram hjá mér. Og sömuleiðis
fagna ég þeim skilningi sem stjóm
FBM sýnir á jafnréttismálum, með-
al annars með því að samþykkja
þennan stuðning.
JÓHANNES
EGGERTSSON
Afhverju karlarádstefna?
Á síðustu áratugum hefur heimur-
inn breyst mikið, mannlífið hefur
færst úr sveitum í bæi og borgir.
Hlutverkaskipting karla og
kvenna hefur gerSreyst, með fullri
þátttöku kvenna í atvinnulífinu.
Staða karlmannsins hefur breyst
mikið, frá því að hann sá um að
afla aðfanga fyrir heimilið og kon-
an að vinna úr þeim og sinna
heimilishaldi. Karlmaðurinn tók
virkan þátt í uppeldi bama eftir
að þau höfðu aldur til að fylgja
honum eftir við sveitarstörfin.
Segja má að þjóðfélagið sé rétt
að fóta sig í breyttum heimi. Kon-
ur krefjast jafnréttis til fulls á við
karlmenn, en þrátt fyrir fögur fyr-
irheit karla virðist einhver tregða
vera þar fyrir hendi. Vita karl-
menn almennt hvað það er sem
þeir vilja? Það hefur í það minnsta
ekki farið mikið fyrir umræðu um
það á opinberum vettvangi.
Hvernig líta karlmenn á stöðu sína
í nútíma þjóðfélagi? Hvað finnst
körlum um það þegar kona er tek-
in fram yfir þá í stöðuveitingum?
Hvað finnst körlum um það að
vinna undir stjóm konu? Hvað
finnst körlum um það að taka þátt
í heimilishaldi, vaska upp, skúra,
skipta um bleyju á ungbami? Þetta
eruþættir sem karlar eru nýbyrj-
aðir að taka þátt í og læra það af
konum. Er erfitt fyrir karlana að
gera þetta, finnst þeim að þeir séu
að brjóta odd af oflæti sínu? Er
jafnréttið allt „á kostnað karla" eða
er það leið til farsælla lífs? Þetta
eru allt þættir sem tala verður um,
draga tjöldin frá og fá umræðuna
upp á yfirborðið.
Norræna karlaráðstefnan í
Stokkhólmi er stærsta skrefið sem
stigið hefur verið til þess að opna
umræðu um stöðu karla og var
hún mjög fróðleg. Þar sýndi sig að
karlar em að vakna til vitundar
um þessi mál og unnið er fmm-
herjastarf á þessum vettvangi á
öllum Norðurlöndunum.
Á ráðstefnunni vöknuðu margar
spumingar. Hvað felst í jafnrétti
milli kynja í ljósi þess hvað maður
og kona eru ólík, ekki aðeins lík-
amlega, heldur einnig hugarfars-
lega? Hvaða áherslur hefur karl-
maðurinn í sambandi við uppeld-
ið, leggur hann meiri áherslu á að
að sýna bömunum umhverfið og
leika við þau, heldur en að sýna
þeim hreina umhyggju? Hvernig
gengur karlmanninum að takast á
við störf í fyrrum höfuðvígi kon-
unnar, heimilinu? Vinnur hann þar
undir verkstjóm konunnar, eða
eftir eigin höfði? Á ráðstefnunni
komu einnig fram þær staðreyndir
að sjálfsmorðstíðni karla er marg-
föld á við kvenna, ofdrykkja er
mun meira vandamál hjá körlum
og slysatíðni margfalt meiri. Bend-
ir þetta ótvírætt til þess að karl-
menn eigi erfiðara með að ná fót-
festu í lífinu.
Á ráðstefnunni sameinuðu
menn reynslu sína og andinn sem
þar ríkti benti til þess að þama
hafi verið stigið fjTsta skrefið af
mörgum og mikill hugur í mönn-
um um áframhaldandi samstarf.
Ég vil að endingu þakka FBM
veittan stuðning til fararinnar.
20 PRENTARINN 3/95