Prentarinn - 01.11.2004, Blaðsíða 4
/
o
Hörður Kristjánsson
Prentsmiðjan Oddi hf. var
stofnuð 9. október 1943 og fögn-
uðu starfsmenn því 61 árs afmæli
íyrirtækisins á árshátíð. Fyrir-
tækið hefur tekið miklum
breytingum frá stofnun og þessa
dagana er verið að móta stefnuna
varðandi framtíðarsókn þess. Þar
er mjög horft til aukinnar útrásar
og þá ekki síst á mögulega sókn í
sölu hágæðaprentverks í Banda-
ríkjunum. Útflutningur á prent-
verki er í dag um 10% af veltu
Odda hf., en þar er þó ekki verið
að tala um fyrirtækjasamstæðuna
í heild.
Vandvirkni að leiðarljósi
Það var stofnendum Odda mjög í
mun strax í upphafi að prent-
smiðjan fengi á sig orð fyrir
vönduð vinnubrögð og skapaði
sér traust á markaðnum. Þetta
hefur verið haft að leiðarljósi
allar götur síðan og í dag býður
Oddi alhliða lausnir í skrifstofu-
haldi fyrirtækja en ekki eingöngu
prentverk eins og starfsemi
félagsins snerist nær eingöngu
um lengi vel. Prentverkið er þó
enn meginstoð fyrirtækisins og er
Oddi í hópi fullkomnustu og fjöl-
hæfustu prentsmiðja á Norður-
löndum ásamt því að reka öfluga
söludeild með skrifstofuvörur.
Starfsmenn Odda eru nú um 230
talsins. Þegar mest var störfuðu
þar nærri 260 manns, en þar
hefur störfum fækkað með auk-
inni tæknivæðingu, ekki síst i
bókbandinu.
Fjöldi fyrirtækja
Prentsmiðjan Oddi hf. er móður-
félag í samsteypu margra sjálf-
stæðra prentfyrirtækja. Þar má
nefna dótturfélagið Gutenberg
ehf. sem varð til við samruna
Steindórsprents-Gutenbergs og
prentsmiðjunnar Grafíkur, sem
áður var G.Ben-Edda prentsmiðja
hf. Þar innan dyra er líka Offset
sem var sameinað Gutenberg og
sinnir m.a. stafrænni prentþjón-
ustu. Oddi á líka Kassagerðina
hf., að stærstum hluta en hún
varð til við samruna Umbúða-
miðstöðvarinnar hf. og Kassa-
gerðar Reykjavíkur árið 2000.
Þá á Oddi meirihlutann í Miða-
prentun h.f. sem sérhæfir sig í
prentun límmiða og vörumiða.
Starfsmenn samstæðunnar í heild
eru á fimmta hundraðið og í fyrra
var velta samstæðunnar tæpir
4,7 milljarðar króna.
Þorgeir Baldursson, forstjóri
Odda hf., segir stærstu vendi-
punktana í sögu fyrirtækisins
tengjast mjög þeim tæknibylting-
um sem átt hafa sér stað, ekki
hvað síst tölvuvæðingunni.
Veðjað á tölvupappírinn
„Það var ábyggilega mikill vendi-
punktur á sjötta áratugnum eða
1954, þegar menn fóru út í fram-
leiðslu á samhangandi tölvueyðu-
blöðum. Þá vissu menn nánast
ekkert hvað það var og engin
önnur prentsmiðja sá neina fram-
tíð í þessu. Þetta skref var samt
stigið og var auðvitað stórt fyrir
fyrirtæki sem ekki var mjög
öflugt og ekki það stærsta á
markaðnum,“ segir Þorgeir.
„Þetta var ákveðin sérhæfing
sem farið var út í og gekk auð-
vitað hægt til að byrja með. Þetta
reyndist þó, eins og menn spáðu
hér, eiga mikla framtíð fyrir sér.
Það var vaxandi notkun á sam-
hangandi eyðublöðum, fyrst hjá
ýmsum ríkisstofnunum. Þetta
færðist svo út til flestallra fyrir-
tækja í landinu eftir að þau fóru
að taka tölvur í sína þjónustu.
Við vorum mjög lengi þeir
einu sem gátu sinnt þessari þjón-
ustu, en smám saman komu
auðvitað fleiri inn í þá fram-
leiðslu. I mínum huga var þessi
ákvörðun á sínum tíma mjög
mikill vendipunktur.
í dag er þróunin allt önnur.
Nú er þetta að þróast úr því að
vera samhangandi eyðublöð fyrir
tölvur yfir í það að vera laus
eyðublöð fyrir tölvuprentara.“
Offsetbyltingin
Þorgeir nefnir aðra tæknibyltingu
sem varð í prentverkinu sjálfu
þegar farið var úr hæðarprentinu
eða blýþrykki yfir í offset-
prentun.
„Það var gert mjög myndarlega
hjá okkur. Keypt var tveggja lita
prentvél í stóru formati sem gat
prentað á örkina báðum megin í
einu. Þetta var algjör bylting á
markaðnum hér.
I framhaldi af þessu var farið
að huga að því að kaupa fjögurra
lita prentvél til landsins. Fram
undir 1980 höfðu öll helstu lit-
prentuðu verkefnin verið prentuð
erlendis vegna þess að ekki var
til hérlendis sú tækni að prenta
alla fjóra litina í einu. Við keypt-
um nýja fjögurra lita prentvél á
sama tíma og við fluttum hingað
upp eftir í nýtt hús að Höfða-
bakka 3-7, sem við fluttum inn í
árið 1981. í nýja húsinu var vél-
vætt bæði í prentuninni og bók-
bandinu. Kaupin á prentvélinni
voru mjög stórt skref, mikil
framþróun og bylting. Þama gat
maður séð strax hvort litimir
voru eins og til var ætlast um leið
og örkin kom út úr vélinni.
Efasemdir
vélaframleiðandans
Þegar við vorum að semja um
kaupin á þessari prentvél, sem
var með nýjustu tækni þess tíma,
þá reyndu vélaframleiðendumir
að sannfæra okkur um það að
það væri ekki þörf fyrir svona
prentvél á þessum litla markaði.
Við höfðum aldrei lent í því áður
að þurfa að berjast fyrir því að fá
að kaupa vélbúnað. Þarna vom
menn alveg sannfærðir um það
að þessi litli markaður hér bæri
ekki svona vél. Báru þeir þetta
saman við það að algjörlega frá-
leitt væri að hver 250 þúsund
manna bær í Þýskalandi væri
með eina svona vél. Við höfðum
þetta þó í gegn og það reyndist
full þörf fyrir þessa vél þegar
ffam liðu stundir. í dag eru marg-
ar slíkar vélar hér á markaðnum.“
Afkastageta langt
umfram þarfir
- Eru vélaframleiðendur þá hœtt-
ir að spyrja ykkur í dag hvort þið
þurfið nokkuð á nýjum vélum að
lialda?
„Já, við erum ekki spurðir um
slíkt lengur. Nú er auðvitað allt
önnur staða og afkastagetan á
niarkaðnum gífurleg. Sem dæmi
er afkastagetan með tilkomu nýju
Morgunblaðsvélarinnar margföld
og langt umfram þarfir. Og það á
markaði sem var ofmettaður fyrir.
Það er því eðlilegt að Morgun-
blaðið þurfi að leita sér að verk-
efnum víða í þessa fínu vél.
4 ■ PRENTARINN