Læknablaðið - 01.10.1928, Blaðsíða 10

152
LÆKNABLAÐTÐ
í baráttunni g'eg'n krabbameininu og baö er aö kenna fólki aö leita lækn-
is nógu snemrna. Það eru nijög skiftar skoðanir um þaö, hvaö segja
beri fól.ki um krabbamein og hvaöa cagn prédikanir og pésar, auglýs-
ingar oe upphrópanir geri. Sumir læknar eru iafnvel hræddir um aö
cancrophobia muni grípa fólkið, til hins mesta ógagns. Siálfsagt þarf
slík upplvsingarstarfsemi aö gerast varlega, en eg' er litiö hræddur um,
aö hún muni gera skaða, ef mönnum er sagt um leið, aö krabbamein
geti læknast. bara a'ð siúklingurinn komi nógu snemma til læknis. Þá
er enn ein aöferö. sem nvfarið er aö ræöa og revna, en það er aö fá fólk,
sem komið er á krabbameinsaldur, til þess aö láta skoöa sig árlega eöa
oftar og skoöa sig nákvænilega.
Sem sagt, þaö má vmislegt gera og eitthvað veröur aö gera til bess,
aö bæta ástandið, því aö sá er grunur minn, aö likt muni reynast hjá fleir-
um en mér, færu þeir aö gera upp reikningana.
Lækning-abálkur,
Fractura supracondylica humeri.
Fractura supracondylica humeri er þaö kallað, þegar upphandleggsbein
brotnar rétt ofan viö condyli. Þetta brot verður venjulega á þann hátt, aö
sá sem brotnar. ber fvrir sig hendina, til þess aö veriast falli. Oftast eru
þaö börn, sem brotna á þennan hátt, og er þetta eitt hiö algengasta bein-
brot á böraum. Fullorönir luotna sialdan á þessurn staö, þeir fá miklu
frekar fractura radii íCollesi) eða þá ganga úr liði um olnbogann, ef þeir
detta á hendina. Brotlínan liggur venudegast lítið eitt á ská ofan og aft-
an frá niður á viö og fram, en viö falliö vtist neöra brotiö oe framhand-
leggurinn upp og aftur, en m. trtceps veröur til þess að halda brotinu
i þeim stellingum. Efra brotiö gengur fram á viö og stendur oft eins
og gaddur fram í olnhogabótina, og getur sært þar æöar og taugar. Oft
gengur neöra brotiö líka lítið eitt út á viö (radialt).
Greining brots bessa er venjuleffa auöveld, sérstaklega ef læknis er
vitjaö áður en mikil blæöing og bólga er komin kringum brotstaöinn.
Brevtingin á handleg.gnum getur veriö svipuö og þegar liðhlaup verö-
ur í olnboga, en oftast finnst crepitation og línurnar rnilli epicondyl-
anna og olecranon haldast óbreyttar viö 1>rotiö.
Grói brotið í bessum stellingum, verður hreyfingin i olnbogaliönum
takmörkuð. til mikils baga. Batahorfur eru þó fremur góöar, sé rétt með
fariö, en mikla nákvæmni þarf viö brot þetta, ekki síður en önnur, ef vel
á aö vera.
Best er að gera viö brotið sem allra fvrst, og helst áður en bólga er
komin nokkur aö ráöi, bví aö l>á er auðveldast aö þreifa um brotið og
koma því í samt lag aftur. Nauösynlegt er að devfa sársaukann, áöur
brotiö er fært í lag, og verður það aldrei of vel brýnt fyrir læknum, að
árangur meðferðar á beinbrotum er fyrst og fremst undir því kominm, að
vel sé fært í lag, en bað veröur varla gert nema með devfingu, sem nægir
til þess að útiloka vöðvavönvina. Nú er þaö fariö aö tiðkast, aö nota staö-