Læknablaðið - 01.10.1928, Blaðsíða 12
154
LÆKNABLAÐIÐ
ef æSaslátturinn finst í art. radialis.
Sumir beygja svo mikifS strax, að ætSa-
sláttur hverfi í art. radialis, en létta
svo á þangað til hann veröur aftur
greinilegur. Afleiðingin af lélegri blóö-
rás um framhandlegginn verður con-
tractura ischæmica, sem mjög getur
verið erfið viðfangs á eftir og oft
ólæknandi.
Einstaka sinnum getur orðið þörf
á því, að skera inn brotstaðimi, ef
ekki tekst með öðru móti að koma
brotinu í samt lag aftur. Sérstaklega
er hætt við því, ef brotið er gamalt,
áður reynt er að laga það, eða ef
það hefir ekki nógu vel tekist í fyrstu.
Þess vegna ætti altaf að taka rönt-
genmynd af svona beinbroti, eftir að
þundið hefir verið um, sé þess nokkur
kostur.
Fyrir getur það komið, að sprunga
Úr Page & Bristow: The Treatment of fractures. liggi frá brOtstaðnUm niður í olnboga-
lið, eða reghdegt brot, en oftast næg-
ir þá lika að búa uin eins og lýst hefir verið. Dugi það ekki verður að
óperera.
Þá er erfitt að vita hve lengi umbúðirnar eiga að liggia á handleggn-
um, og eru skoðanir um það nokkuð skiftar. Sumir vilja ekki hagga um-
búðunum fyr en eftir 2 vikur, og færa þá framhandlegginn niður smátt
og smátt og láta siúklinginn siálfan revna að rétta og beyg’a í olnboga-
liðnum, eftir megni. Einstaka læknir telur óþarft að láta umbúðir liggja
svo lengi, en losar um eftir 3—7 daga. og notar úr því aðeins fetil. Gott
er að bvrja á nuddi, eins fliótt og auðið er. li. e. a. s. eins fljótt og hægt
er að komast að handleggnum fyrir umbúðum.
Oft er handlegenirinn stirður og hrevfingarnar litlar i olnbooraliðnum,
fyrst eftir að umbúð'ir hafa verið teknar af, en með tímanum liðkast lið-
urinn og er bá rnikið undir siúklingnnm siálfum komið, hve duglegur
hann er og áhngasamur. Getur það hiáloað töluvert upp á, að rjetta í
olnboganum. að láta siúkl. bera eitthvað í hendinni. t. d. vatnsfötu. sem
smátt og smátt má þyngia, með því að hella meiru og meiru í hana.
Komið getur til mála, að rétta úr olnbogannm í svæfingu. en það verður
að gera máög varlega. sérstaklega ef um börn er að ræða.
Einstaka sinnum kemur fyrir callus luxurians eða mvositis ossificans,
sem vex fram 5 olnbogabótina og hindrar hreyfingar. Er þá stundum skor-
ið inn á brotstaðinn, og burt numið það, sem ofaukið er, en aðrir vilja
þá binda urn aftur og láta handlegginn óhrevfðan, og segja, að með
bví móti hjaðni of mikil beinmyndun best niður.
Guðm. Thoroddsen.