Læknablaðið - 01.10.1938, Blaðsíða 16

94
LÆ IC NA B LAÐ I Ð
ir 4 ár ög 97,7% eftir 7—10 ár fyr-
ir opna lungnaberkla á barnsaldri.
í hinuni flokknum voru börn
meö eitlaberkla í brjóstholi,
lungnainfiltreringu, útsæði og út-
vortis berkla. Þessi börp voru 324.
Af þeim dóu á Vífilsstööum' eöa
síðar 19, þ. e. 5,8%. A tímabilinu
1921—'30 voru dáin 18 af 227, þ.
e. 7,2% eftir 6—16 ár, en af börn-
um sem útskrifuðust 1931—'36 dó
í af 97.
Þetta er ágætur árangur, sér-
staklega þegar þess er gætt, aö á
fyrra tímabilinu voru allmörg
börn tneö Irerkla i hinum stærri
liöum.
Þetta ber ekki vott um, aö börn-
in hafi haft skaöa af verunni hér.
Þó líf okkar mannanna sé ein
samanhangandi hættuför frá vogg-
unni til grafarinnar, þá hygg eg,
aö ekki megi gjöra of mikiö úr
smithættunni sem hinum berkla-
veiku börnurn í barnadeildinni á
Vífilsstöðum stendur af öörutn
sjúklingum.
Aö eg hefi orðið nokkuð lang-
orður um þetta mál, kemur nreð-
fram af nokkuö sérsökum ástæð-
um, senr eg hiröi ekki að ræða
frekara. En eg vil í þessu sam-
bandi leggja alveg sérstaklega á-
herslu á, að ástæöulaus og öfga-
full smithræösla getur gjört góðu
tnáli, þ. e. skynsamlegum og fram-
kvæmanlegum berklavörnum nrik-
inn skaða.
Entr — eins og eg sagði áður,
gjöri eg ráð fyrir aö sunrum for-
eldruni sé ekki unr, að senda börn
sín nreð berklaveiki á byrjunarstig-
turr til Vífilsstaða, enda aðsóknin
ekki i lrlutfalli við fjölda barn-
anna, senr raunverulega þurfa ein-
hverskonar hælisvist. Eg álít því
rétt að finna annan stað fyrir þessi
börn, enda mun barnahælið á Víf-
ilsstöðunr væntanlega lagt niður
senr slikt á næstumri, og pláss fyr-
ir lungnaberkiasjúklinga að Jrví
skapi aukið. En hvar á hælið aö
vera? Eg fyrir nritt leyti tel sjálf-
sagt, að Jrað eigi að vera viö sjó,
enda er það svo venjulega erlendis.
Þaö er gönrul og ný reynsla, að
sjóböS og sjávarloft er góð heilsu-
lind fyrir kirtlaveik börn, enda er
insolationin á sjávarströndinni til-
töiulega sterk, vegna afturkasts
frá sjávarfletinunr. Hælið ætti að
vera á einhverjunr skjólgóðunr
staö, Jrar senr sjávarhiti er tiltölu-
lega hár. Raunar er hér hvergi unr
volgan sjó að ræöa, nenra þá i
góöu veöri unr hásunrarið, en það
ætti að vera vel framkvænranlegt,
aö hafa upplritaða sjólaug. Hæliö
nrundi væntanlega best sett í nánr-
turda viö Reykjavik, því þaðan og
frá næstu kaupstöðunr kænru hlut-
fallslega flest börnin. Hæliö ætti
einnig aö rúnra unglinga nreö út-
vortis berkla. Eg er sairnfæröur
unr að svona hæli fyrir eitlaberkla
og útvortis berkla þurfunr við að
fá, og þaö áður en ráöist er í stór-
ar nýbyggingar fyrir lungna-
berklasjúklinga.
Þá sný eg nrér aö hinu atriðinu,
írefnilega hjálp til sjúklinga, senr
verið hafa á hæli.
í útvarpserindinu, senr eg nefndi,
gat eg unr, aö á berklahælunr, að
nrinsta kosti á Vífilsstöðunr, væru
allnrargir sjúklingar, senr væru
nreð snritandi berklaveiki viö
komu, en fengju ágætan bata og
löngu snritlausir, t. d. vegna koll-
apsnreðferðar, en þeir væru ekki
færir nenra til léttrar eða léttustu
vinnu, og gætu alveg eins verið
utan berklahælis, ef aðbúnaður
væri góður. Eg gat einnig um, að
sjúkrahússvist árunr sanran, fjarri
vinunr og vandanrönnunr, gæti haft
ill áhrif á viljaþrek þeirra, sál og
sinni, en hinsvegar gætu þeir ekki