Læknablaðið - 01.02.1940, Blaðsíða 14

24
LÆKNAB LAÐ IÐ
ur tuberculosis ileocoecalis. Komið
geta fyrir tilfelli, þar sem hin klin-
iska mynd með fyrirferðaraukn-
ingu, abscessum, þrengslum og
fistlum er mjög svipuð í báðum
þessum sjúkdómum. Röntgenskoð-
unin er þá heldur ekki fær um
að skera úr um hvorn sjúkdóminn
er að ræða, þar sem myndirnar
eru svipaðar af báðum. Histologisk
diagnosis verður þá að skera úr
og gerir það oftast, án þess að
nokkur vafi geti á leikið. Stöku
sinnum geta þó komið fyrir til-
felli, þar sem mjög erfitt er, jafn-
vel histologiskt, að ákveða, um
hvorn sjúkdóminn er að ræða;
þetta er þó mjög sjaldgæft. Þegar
við íhugum, að svona erfitt getur
verið að greina þessa sjúkdóma að,
getum við gert okkur í hugarlund,
að margur sjúklingurinn með ileitis
terminalis chronica, hafi verið tal-
inn berklasjúklingur, með ileo-coe-
cal-tuberculosis, áður fyr. Crohn
heldur því fram, að hverfandi lít-
ið sé af tuberculosis ileocoecalis í
samanburði við ileitis terminalis
chronica. Strömbeck telur og þetta
fullvíst, ef teknir eru allir ileitar,
bæði acutir og chroniskir. Ef ein-
ungis er talinn ileitis terminalis
chronica, tilfærir hann 5 ára tíma-
bil á Seraphimer-sjúkrahúsinu í
Svíþjóð, þar sem skornir voru upp
3 sjúklingar með ileitis terminalis
chronica og 4 með tuberculosis ileo-
coecalis.
Aktinomycosis kemur einnig til
greina við differential-diagnosis,
sérstaklega gagnvart ileitis termin-
alis chronica, með abscess og fistil-
myndunum. Hér verður að reyna
að finna hina sérkennilegu aktino-
mykes-sveppi í greftrinum. Rönt-
genskoðunin getur ekki skorið hér
úr til fullnustu. Þó má geta þess,
að þar sem breytingarnar við ile-
itis terminalis chronica eru oftast
mestar neðst í ileum, eru þær við
aktinomycosis aftur á móti mest á-
berandi í coecum.
Illkynja æxh í ileum eru svo
sjaldgæf, að lítið tillit þarf að taka
til þeirra, enda ill-mögulegt að
greina þau kliniskt frá ileitis ter-
minalis chronica.
Prognosis. Flestir telja, að ileitis
terminalis simplex sé góðkynja
sjúkdómur, sem batni oftast af
sjálfu sér. Bólgan eyðist og leys-
ist upp og skilur ekki eftir í þarm-
inum neinar varanlegar breytingar.
Strömbeck álítur, að hann sé mjög
algengur og brýnir fyrir mönnum
mjög eindregið, að láta aldrei hjá
líða, að athuga vel neðsta hluta il-
eum við appendectomi, þar sem lít-
ið eða ekkert er á appendix að sjá.
Mjög oft, sérstaklega hjá börnum
og unglingum, gefur að lita stækk-
aða eitla í mesenterium við slík
tækifæri. Strömbeck birti árið 1932
40 tilfelli af lymfadenitis mesen-
terii af sennilega ekki berkla-upp-
runa. Af þeim áttu með vissu 22
tilfelli rót sína að rekja til ileitis
terminalis simplex. — Höfundur
fylgdist svo með þessum sjúkling-
um, að meðaltali í 4 ár, og fann
ekki eitt einasta tilfelli, sem breyst
hafði í hina chronisku bólgu með
örvefsmyndun og þrengslum. Sömu
sögu hafa aðrir höfundar að segja,
þeir hafa séð acut tilfelli, sem al-
veg hafa batnað, án þess að úr
yrði lleitis terminalis chronica. Á
hinn bóginn kemur þeim nokkurn
veginn saman um, að þótt gangur-
inn sé oftast sá, að ileitis termi-
nalis simplex batni alveg, komi þó
alltaf við og við fyrir tilfelli, sem
breytist í hið chroniska form.
Þessu til sönnunar má nefna það,
að mjög er það algengt, að sjúk-
lingar með ileitis terminalis chroni-
ca hafi verið skornið upp áður og
gerð á þeim appendectomia. Litlar