Læknablaðið - 01.01.1941, Blaðsíða 17
LÆKNABLAÐIÐ
7
ingu á þverboganum. Dugi það
ekki, verður að rétta' tána með
skurði.
Þetta er hin svokallaða articulæra
mynd, sem menn vita ekki hvernig
á stendur.
Við paralytisku myndina eru svo
að segja allar tærnar kreftar, og
stendur slíkt oft í sambandi við hol-
fót. Er þá talið, að mm. interossei
séu að einhverju leyti insufficient
ásamt með contractur i flexorum
tánna. Þessi sjúkdómur getur kom-
ið eftir poyomyelitis anterior acuta
og í sambandi við dystrofia mus-
culorum, eins við holfót, sem stend-
ur i sambandi við spina bifida oc-
culta, eða af öðrum óþektum á-
stæðum. Aðalaðgerðin liggur í því,
að reyna að rétta holfótinn, og eru
við það ýmsar aðferðir.
Við eymsli um os naviculare hjá
börnum á aldrinum 5—7 ára, —
sumir nefna aldurinn 3—10 ára —
ber manni að hafa í huga Köhlers
sjúkdóm, Mb. Köhler I. Þessi sjúk-
dómur er svo að segja altaf aðeins
á öðrum fæti. Það eru eymsli við
þuklun, og sjúkl. haltrar svolítið.
Á röntgenmynd sést dálítið mink-
aður beinkjarni og þéttur skuggi.
— Sjúkdómurinn er talirin góð-
kynja og hverfur af sjálfu sér.
Hann getur varað alt að ári. Hafi
sjúkl. mikil óþægindi. má draga úr
þeim með því að ráðleggja innlegg,
sem styðja að lengdarhvelfingu'fót-
arins.
Annar sjúkdómur, sem tengdur
er við nafnið Köhler og kallast Mb.
Köhler II, lýsir sér með verkjum
og óþægindum um capit. oss. metat.
II. og III. Sérstaklega koma óþæg-
indin við áreynslu (gang). Við
þuklun finst, að húðin er þykkri yf-
ir þessum capitula.
Úr ])essu sker röntgenmynd, er
sýnir liðhöfuðið flatara en eðlilegt
er. Ætla menn, að hér sé að ræða
um aseptiska necrosu i epifysia
s])ongiosa, og minnir myndin á Cal-
ve-Perthes sjúkdóm. Stundum sjást
exostosur á liðbrúnunum, og má
nema þær burtu. Annars er lækn-
ingin innlegg fyrir framhluta fót-
arins, þar eð þverboginn er siginn.
Þessi sjúkd. er talinn algengur á
stálpuðum stúlkubörnum.
Sjúkdómur, sem getur orsakað
verki í fótum, er os tibialis externa.
Lýsir hann sér á þann hátt, að
sjúkl. hefir verki og eymsli í ilinni
innanvert. Astæðan er þá sú, að
aukabein liggur aftan til og innan-
vert við tuberositas ossis navicular-
is. U])])lýsingar um þetta gefur Rtg.,
og er þá ekki annað fyrir en taka
þetta bein. Hverfa þá verkirnir.
Mb. Haglundi er sjúkdómur, sem
er alltíður og lýsir sér með verkj-
um við gang og eymslum á hæl-
beininu. Umhverfis hásinina allra
neðst er fyrirferðaraukning og
eymsli. Eymslin eru allra mest um
epifysulínuna. Húð er e.t.v. dálítið
rauÖ. Á Rtg. sjást breytingar í cal-
caneusepifysiunni aftast, og kjarn-
inn virðist eins og flosnaður. Sjúk-
dómurinn er barnasjúkdómur, sem
kemur á aldrinum frá 6 ára og það
upp í 14—15 ára, er algengastur
á drengjum. Sjúkd. er all-óþægileg-
ur vegna þess, að þessir unglingar
eiga bágt með gang og verður að
hlifa þeim l)æði við leikfimi og
störfum, er mikið labb þarf við.
Sjúkd. er talinn góðkynja og hverf-
ur þegar sjúkl. hefir nokkurnveg-
inn náð fullum vexti. — Það bætir
liðanina, að láta sjúkl. nota frek-
ar háa hæla, en innlegg hafa enga
þýðingu. — Þegar kvartað er um
verki í hælnum, ber manni altaf að
hafa tbc. calcanei i huga, en þá
sjúkdómsmynd fer ég ekki út í hér.
Aðrir sjúkdómar, sem geta valdið
verkjum í hælnum og þá sérstaklega
í hælbeininu, er hælspori (calcan-