Læknablaðið - 01.03.1941, Blaðsíða 8
i8
ingvinale í lacuna musculorum,
greind frá art. femoralis af hluta
af psoas major.
Fremri grein nervus femoralis
sér einkum húðinni framan á læri
og innan á læri fyrir skynjanataug-
um, en aftari greinin kvíslast í
vöðvagreinar til quadriceps femoris,
sendir greinar inn í hnéliðinn, og
loks er nervus saphenus hluti af
aftari greininni.
Af þessu yfirliti er ljóst, að ner-
vtis femoralis sér húðinni framan
á læri og á læri innanverðu fyrir
skynjanataugum og auk ]>ess leggn-
um innanfótar, allt frá hné fram-
undir stórutá. Ennfremur fá stóru
réttivöðvarnir framan á læri allir
greinar úr n. femoralis. Eg hef tal-
ið rétt, að rekja legu taugarinnar
allnákvæmlega og geta um, hvern-
ig hún greinist og vona, að það
verði ekki misvirt, sökunt þess, að
ég hygg að þessi taug og lega henn-
ar sé okkur flestum miklu síður
hugstæð en nervus ischiadicus og
lega þeirrar taugar.
Þegar við höfum legu taugarinn-
ar hugfasta, er í rauninni auðvelt
að láta sér detta í hug, að hverju
eigi að leita hjá sjúklingi, sem kem-
ur til læknis með einkenni um neu-
ritis s. neuralgia' nervi femoralis.
Wexberg telur meðal helztu or-
saka: Tumores í pelvis, psoas ab-
scess, aneurysmata art. femoralis.
spondylarthrotiskar lmeytingar í
articitl. intervertebralia og breyt-
ingar í articul. sacroiliaca, t. d. tu-
berculosis.
Apelt tók saman þau tilfelli af
appendicitis, sem þá voru kunn sem
orsök til neuritis femoralis. Hann
skrifaði um þetta árið 1909, en sið-
ari árin hefir appendicitis verið lít-
ill gaumur gefinn i þessu sambandi.
Þó hefir Schwink ritað um eitt slíkt
tilfelli 1938, en þar var sagan þessi:
29 ára gamall maður veikist af
LÆKNABLAÐIÐ
append. acuta og er skorinn upp.
Appendix lá retrocoecalt. Skurður-
inn greri eðlilega. En viku eftir að-
gerðina koma sárir verkir í hægra
læri framanvert og fara vaxandi.
Síðan kemur fram vöðvarýrnun i
réttivöðvum lærsins og hindruð
heyging í h. mjöðm vegna verkja
í "lærinu.
Sjúkl. batnaði i svipinn við anti-
neuralgiska meðferð og fysiother-
api, en versnaði síðan aftur til
muna. Verkirnir voru mjög sárir
ofantil i læri, einkum við gang.
Sjúkl. komst ekki upp stiga, og til-
finningaleysi kom i ljós á taugar-
svæði n. sa])henus.
Vöðvarýrnun varð allgreinileg og
minkað afl í réttivöðvunum, hægri
jiatellarreflex varð daufari en
vinstri. Verkirnir í lærinu voru að
jafnaði allhvimleiðir, en urðu mjög
sárir, er sjúklingurinn hafði geng-
ið um stund.
Fleiri tilfelli, svipuð þessu, eru
kunn úr læknabókmentunum, eink-
um frá Frakklandi. Raymond og
Guillain munu hafa orðið einna
fyrstir til að skrifa úm þetta.
Sjúklingur þeirra var 39 ára
karlmaður, er fékk kvalaköst ofan-
til í hægra læri á margra mánaða
fresti, unz greinileg einkenni komu
um neuritis femoralis. Eftir þriðja
kastið var botnlanginn tekinn, en
þess er eigi getið hvernig hann leit
út. Eftir aðgerðina versnaði sjúk-
lingnum enn og varð hann að lok-
um máttlaus í hægri extr. inf., en
einnig kom paresis vinstra megin.
Höfundarnir skýra þetta þannig, að
l)ólga hafi gripið yfir á taugina per
continuitatem í gegnum subperiton-
eal-liandvefinn og jafnvel að hún
hafi breiðst þaðan yfir á vinstri
taugina eða umhverfi hennar.
Árið 1908 ritar Courtellemont
um 22 ára stúlku, sem fær greini-
legt kast af botnlangabólgu, en 2—3