Læknablaðið - 01.03.1941, Blaðsíða 7

LÆKNABLAÐIÐ
GEFIÐ ÚT AF LÆKNAFÉLAGI REYKJAVÍKUR
RITSTJÓRN: JÓHANN SÆMUNDSSON, JÓN STEFFENSEN,
JÚLÍUS SIGURJÓNSSON.
27. árg. Reykjavík 1941. 2. tbl. .
Neuralgia femoris og pelvissjúk-
dómar.
Eftir Jóhann Sæmundsson.
Þa'Ö á sér oft staÖ, að sjúkling-
ur kernur til læknis og kvartar um
verki á ákveÖnu svæði, er svarar
til útbrei'Öslu einnar taugar. Við
skoðun kenlur í ljós, aÖ einkenni
eru stundum um neuritis, annað
hvort í hreyfitaug’ eöa skynjana-
taug, þ.e.a.s. ýmist eru finnanlegar
vöðvarýrnanir, breytingar á reflex-
um og eymsli á vöðvum, sé um
hreyfitaug að ræða, eÖa þá að húð-
skyn er breytt eða horfið, sé um
skynjanataug að ræða.
En alloft finnst ekki neitt viö
skoðun. Sjúklingurinn lýsir verkj-
um sínum, hvenær þeir komi helzt,
hvar þeir séu o.s.frv., og af lýs-
ingunni má ráða, að um sé að ræða
neuralgia í einhverri ákveðinni taug.
En hver er þá orsök slíkrar
neuralgia eða neuritis, ef einkennin
■henda fremur í þá átt?
Hvorki læknir né sjúklingur eru
miklu bættari, þó að unt sé að gefa
sjúkdómnum heiti, ef sjúkdómurinn
er þrálátur og hvimleiður, en frum-
orsök hans er ókunn.
Það skal strax tekið fram, að
mjög oft má gera ráð fyrir „mek-
aniskum* orsökum, þegar einkenni
finnast um mononeuralgia eða
mononeuritis.
Það er eigi ætlun mín að ræða
hér um þær neuralgiæ allar, er til
greina geta komið, en ég mun að-
eins vekja athygli á neuralgia s.
neuritis nervi femoralis í samhandi
við pelvissjúkdóma, en þessi kvilli
er eigi ýkja sjaldgæfur, ])ótt hann
sé eigi eins tíður og ischias. í þessu
sanlbandi mun ég einnig drejía á
meralgia paræsthetica, sem er sjúk-
dómur í nervus cutaneus femoris
lateralis, eins og kunnugt er.
Nervus femoralis er stærsta
greinin frá plexus lumbalis og er
runninn saman úr 2., 3. og 4. lum-
baltaug, aftari hlutanum.
Taugin liggur i fyrstu milli trefj-
anna í psoas major og kemur inn
úr honum neðanverðum og til hlið-
ar, liggur síðan í rennu á milli
musc. psoas og rnusc. iliacus undir
fascia iliaca. Síðan liggur taugin
niður í lærið undir ligamentum ing-
vinale, en skiptist þar i tvær grein-
ar, fremri og aftari. Eins og kunn-
ugt er, liggur lærtaugin undir lig.