Læknablaðið - 01.05.1950, Qupperneq 8

18
LÆKNABLAÐIÐ
bott’s voru aðallega meina-
fræðilegs eðlis, og komu frá
hennar hendi margar ritgerðir
um þessi efni. Niðurstöður
hennar eru ekki mjög mikils
virði fyrir klinikina, fyrst og
fremst vegna þess að þeir sam-
settu hjartagallar, sem hún
fann í ríkum mæli í smábörn-
um, hafa svo slæma prognosis
að þeir .sjást heldur sjaldan í
eldri börnum og unglingum,
þar sem um handlæknisaðgerð
getur verið að ræða.
Taussig hefir aftur á móti
helgað sig kliniskum rannsókn-
um á þessum sjúkl. og þá sér-
lega gegnumlýsing á þeim með
tilliti til lögunar á hjarta og
æðum. Hún er óefað langfær-
ust núlifandi lækna 1 þeim efn-
um. Hefir hún nýlega (1947)
gefið út monografi um reynslu
sína og rannsóknir á þessum
hjartagöllum, en svo er hröð
þróun og gangur þessara rann-
sókna síðustu 2—3 árin, að bók
þessi má teljast úrelt að nokk-
uru leyti. í hana vantar bæði
æða-hjartarit (angiocardio-
grafi) og catheterisatio cordis,
tvær rannsóknaraðferðir sem
ég síðar tala um.
Skurðaðgerðir á meðfæddum
hjarta-sjúkdómum hófust 1936
þegar Gross batt fyrir ductus
arteriosus persistens. Árið 1944
framkvæmdi Crafoord, í Stokk-
hólmi fyrstur manna resectio
á coarctatio aortæ eða stenosis
isthmi aortae og Blalock og
Taussig 1945 og Potts 1946,
operationir, sem létta eiga á
hinni yfirfullu lungnablóðrás
með því að gjöra anastomosis
milli hægri eða vinstri arteria
pulmonalis og arteria, sem hef-
ir upptök sín í arcus aortæ (oft-
ast arteria subclavia.).
Áður en lengra er haldið, er
rétt að minnast dálítið á etio-
logi, sem þó er mjög á reiki. —
Getið er um ættgeng tilfelli.
Þannig hefir danskur læknir
(Hans Kjærgaard) lýst 5 syst-
kinum, en 3 þeirra höfðu duct-
us arteriosus persistens. —
Walker og Ellis (1940—’41) 2
fjölskyldum. í annarri hafði
móðirin og 6 mánaða gamalt
fóstur við sektion alveg sams
konar defekt í septum ventri-
culorum. í hinni fjölskyldunni
hafði faðirinn og 4 af 8 börn-
um hans ákveðin klinisk ein-
kenni um ductus arteriosus
persistens. Þessir höfundar
fundu í læknaritum 48 fjöl-
skyldur, þar sem getið var um
meðfædda hjartagalla í fleiri
en einum af ættingjum. Tauss-
ig getur um 4 fjöjskyldur, þar
sem hún fann meðfædda
hjartagalla í fleiri en einum í
hverri.
Þar eð hjartað myndast í 3.
—8. viku meðgöngutímans,
verða þær orsakir, sem valda
vansköpunum, þ. e. meðfædd-
um hjartagöllum, að hafa náð
að verka fyrir þann tíma.
Rannsóknir á rottum, sem