Læknablaðið - 01.05.1950, Blaðsíða 21

LÆKNABLAÐIÐ
31
einstaka lifir í nokkur ár, enda
finnast hér auk þessa oftast-
nær aSrir hjartagallar. Hjá
þeim, sem eldri verða, eru
þrengslin á aorta rétt þar sem
ductus arteriosus byrjar. Oft
finnast hér aðrir hjartagallar.
í sumum tilfellum er aorta
lítil eða illa þroskuð (hypo-
plastisk), en oftar er mikil
víkkun „proximalt“ við
þrengslastaðinn, og einnig get-
ur fundizt víkkun „distalt“ við
hann. Stenosis isthmi aortae,
segir Warburg að finnist í Vz%c
af krufningum, en miklu
sjaldnar greind. Þessa sjúk-
dóms ber sérstaklega að minn-
ast við hypertension í ungu
fólki. Þarf þá að mæla blóð-
þrýsting bæði á handleggjum
og fótum. Sökum áðurnefndra
þrengsla í aorta, er blóðþrýst-
ingur hærri á handleggjum en
á fótum, t. d. eru æðaslög í
arteria femoralis mjög veik, ef
þau þá finnast. Aftur er mikil
pulsatio í arteria-carotis og
radialis. Við steth. cordis
heyrist oftast nær kröftugt,
gróft systolu-óhljóð við basis
niður með sternum og oft me-
dialt við vinstra herðablað á
baki.
Á Röntgenmynd af thorax
sést það, sem er sérkennilegt
við sjúkdóminn, sem sé, að
neðri brún rifjanna, sérstak-
lega 8.—11. er eins og nöguð
sé, eða étið úr henni, en þessu
valda hinar víkkuðu og pulser-
andi rifjaslagæðar (Roesler’s
syndrom). Á röntgenmynd af
hjartanu, í anterior-posterior
stöðu, þarf ekkert sérstakt að
sjást, en sé röntgen-mynd tek-
in í vinstri fremri skástöðu,
sést hinn svokallaði „aorta
gluggi“ miklu stærri, sem staf-
ar af því, að aorta descendens er
mjög fyrirferðarlítil. í sumum
tilfellum vantar aortabogann
eða hann er áberandi lítill. í
Ekg. sést stundum vinstri
hneigð og venjulega ekki fyr
en seint í sjúkdómnum. Sjúk-
lingar þessir deyja oftast úr
hjarta-insufficiens, subacut
bakteriel endocarditis, ruptur á
aorta descendens, aneurysma
dissecans aortae eða ruptur á
heilaslagæðum. Mors skeður
bæði á unglingsárum og stund-
um ekki fyr en um fertugs-
aldur. Sjúklingarnir geta lengi
unnið erfiðisvinnu, án sér-
stakra óþægindá. Einkenni um
insufficiens frá vinstri hjarta-
helming kemur fyrst fram þeg-
ar sjúkl. er orðinn langt leidd-
ur af sjúkdómnum.
Nú er opererað við þessum
hjartasjúkdómi. Framkvæmdi
Crafoord í Stockhólmi 1944
fyrstur manna þessa aðgerð.
Skar hann burt aorta-þrengsl-
in og saumaði endana saman
(end to end suture). Árið 1948
birti Gross 41 opererað tilfelli
með 14,6% dánartölu, og Bla-
lock sama ár 21 sjúkl., 14,2%
dóu.