Læknablaðið - 01.05.1950, Blaðsíða 16
26
LÆKNABLAÐli)
hjartahólfi. — Súrefnismæling-
ar blóðsins frá ýmsum stöðum
í hjartanu sýna, allt eftir súr-
efnismagni sínu, hvort bláæða-
blóð frá hægra hjartahelmingi
er blandað súrefnisauðugra
blóði frá vinstra helmingi sem
þá kemur gegn um óeðlilegt
samband milli hjartahelming-
anna. Einnig er hægt með tölu-
verðri nákvæmni að reikna hve
mikið blóð fer óeðlilega leið.
Við aðgerð þessa eru ekki
bundnir neinir sérlegir eftir-
kvillar, að talið er. Venjulega
sést trombosis í venu þeirri
sem notuð er. Meðan á kathe-
terisation stendur, koma oft
fyrir extrasystolur þegar
kathetrið fer gegnum val-
vulae tricuspidale og valvulae
pulmonale. Ekki virðist þetta
valda sjúkl. neinum sérstökum
óþægindum, og af þeim rösk-
um 100 tilfellum, sem Eskildsen
og aðrir framkvæmdu hjarta-
katheterisation á, stóð tachy-
cardi aðeins í 1 tilfelli hjá 2%
árs gl. barni, í 5—10 mín. og
hvarf án nokkurra aðgerða.
Ég vil þá snúa mér að þeim
fáu tegundum meðfæddra
hjartasjúkdóma, sem operati-
onir eru framkvæmdar við, en
heppilegt er, að það er meiri-
hluti sjúkl. með meðfædda
hjartasjúkdóma sem nokkrum
aldri ná að ráði, sem þessar fáu
tegundir hafa. Einnig mun ég
lítils háttar geta einstakra
annarra tegunda, sem eru dif-
ferentialdiagnostisk mikilsvirði
að hafa í huga.
1. Ductus arteriosus persi-
stens, stundum kallaður Duct-
us Botalli, en Warburg segir
það ekki rétt vera, því að Bo-
talli hafi ekki gefið lýsingu á
honum. Sjúklingar þessir eru
oft fölleitir að sjá og illa þrosk-
aðir, sem mun standa í sam-
bandi við þá miklu blóðrásar-
truflun og aukaerfiði fyrir
vinstri ventriculus við stóran
opinn ductus.
Töluvert aukablóð spýtist frá
aorta gegnum ductus inn í
lungnaslagæðina, þannig að
blóðsókn til lungnanna eykst
mjög. Er hægt við súrefnismæl-
ingar í blóði bæði frá arteria
pulmonalis og hægri ventri-
culus að ákveða nokkurn veg-
inn hve mikið af slagæðablóði
spýtist inn í lungna-hringrás-
ina. Eins koma intracardial
þrýstingsmælingar hér að góðu
gagni. Þannig er þrýstingur
aukinn í art. pulmonalis þegar
ductus er mjög stór.
Sjúklingar þessir eru ekki
cyanotiskir, en þeir, sem hafa
stóran ductus verða cyanotisk-
ir við áreynslu og seinna í sjúk-
dómnum einnig í hvíld, eða
„tardiv cyanosis“. Þeir, sem eru
cyanotiskir, geta fengið yfirlið
eins og sést við aortainsuffici-
ens og arteriovenös fistla. Það
sem er sérkennandi fyrir þenn-
an sjúkdóm, er hið einkenni
lega óhljóð við stethoscopi á