Læknablaðið - 01.09.1954, Blaðsíða 8
116
LÆKNABLAÐIÐ
skugga um þetta með því að
fletta sjúkraskrám Guðmund-
ar Magnússonar frá umræddu
tímabili, en þær eru gevmdar
í Landsbókasafni. Að Guð-
mundi Magnússyni slepptum
og einnig þeiim Steingrími
Mattluassyni, sem gegndi lækn-
isstörfum í Reykjavík á árun-
um 1906 og 1907, og Guðmundi
Hannessyni, er héraðslæknir
varð í Revkjavík liið síðar-
nefnda ár, er hér þá naumast
öðrum lil að dreifa en Matthí-
asi Einarssvni, er læknisstöri'
hóf í Reykjavík árið 1905; ætti
Matthías þá að hafa gert tvo
keisaraskurði í stað eins á und-
an Steingrími.
Dr. Halldór Hansen hefur
gert fyrir mig vandlega leit
að keisaraskurðum í dagbók-
um St. Jósefsspítala, allt frá
því er spítalinn hóf starfsemi
sína (1902) og fram yfir ái ið
1911. En þar finnst enginn
keisaraskurður skráður annar
en fyrrnefndur keisaraskurð-
ur Matthíasar Einarssonar og
ekkert annað, er bendi til siíkr-
ar aðgerðar, nejna vera kyrmi
þessi færsla árið 1907: „Fulde
Navn (sie): Ragnheiður Jón-
asdóttir. Akler: 30. Ropæl:
Reykjavík. Sygdom: Eclamp-
sia gravid. Indlagt: 10/2. Udg.:
t 12/2. Læge: Einarsson. An-
mærkninger: Operation.“ Af
samanburði við manntal má
sjá, að rétt nafn sjúklingsins
er Ragnhildur og að hún var
aðkomustúlka (námsmej7) í
Revkjavík, en heimilisföst i
Saurbæ í Áshreppi í Húna-
vatnssýslu. Samkvæmt kirkju-
bók ól hún tvíbura (meybörn)
10. febrúar 1907 og lézt á St.
Jósefsspítala 12. s. m. Rörnin
finnast ekki skírð, og munu
þau hafa fæðzt andvana eða
dáið fljótlega eftir fæðingu,
enda eins liklega ótímaburðir;
ekki er dauða barnanna held-
ur gctið í kirkjubók; hafa þau
verið lögð nafnlaus i kistu
móður sinnar og farizt fyrir að
skrá þau dáin og grafin.
Þó að aðgerð þessi sé ekki
nánara skýrgreind, liefði hún
eins vel getað verið lceisara-
skurður, því að þá er þetta
gerðist, var sá háttur hafður
á, þegar hezt lét, að skrá i dag-
bók spítalans „operatio(n)“
við nöfn sjúklinga, er undir
teljandi handlæknisaðgerð
höfðu gengið, án nokkurrar
sundurgreiningar aðgerðanna.
Um þessa bókfærslu segir Guð-
mundur Hannesson í athuga-
sQmd, er hann hefur ritað á
skýrslu um handlæknisaðgerð-
ir í Reykj avíkurhéraði árið
1907, að hún sé „engan veginn
áreiðanleg ..., ég hef veitt því
athygli,“ segir þar, „að jafn-
vel þýðingarmiklum aðgerðum
er sleppt.“ Sumt kveðst Guð-
mundur liafa leiðrétt, eftir því
sem hann vissi rétt vera. Um-
rædda aðgerð nefnir hann í
skýrslunni: Operatio pro