Læknablaðið - 01.09.1954, Blaðsíða 11

LÆKNABLAÐIÐ
119
um indicatio fyrir pneumo-
thorax.
Loftbrjósti má skipta í
tvennt: 1) intrapleuralt- og 2)
extrapleuralt loft, og verður
rætt um hvort fyrir sig.
Intrapleuralt loft er reynt við
lungnaberklum með cavernu
eða ef grunur er um cavernu
og einnig í mörgum tilfellum,
þótt ekki sjáist cav., ef veruleg
íferð (infiltratio) er í lunga og
berklasýklar bafa fundizt,
jafnvel þótt það sé einungis í
ræktun.
Loftbrjóst hefur verið notað
á fólki á ýmsum aldri, en hef-
ur þótt gefast illa á börnuin
innan 6—7 ára, og eftir 65 ára
aldur hefur það litið verið not-
að, en getur þó komið til greina,
ef unglegir, lítt mæðnir sjúk-
lingar eiga í hlut.
Viðmjögvirka (aktiv) berkla
er ráðlegt að gefa fyrst um tíma
lyfjameðferð, streptomycin,
paraminosalicyl-sýru eða ison-
icotin-sýruhydrazid, a.m.k. þar
til sjúldingarnir eru liitalausir.
Þar, sem vot brjósthimnu-
bólga (pleurit. exsudativa) hef-
ur áður verið, og vökvinn er
horfinn, er tilgangslaust að
reyna loftbrjóstmeðferð vegna
samvaxta. Varla er þó takandi
mark á brjósthimnubólgu í
sjúkrasögu, nema ástunga
hafi verið gerð og tæmdur út
vökvi, eða óyggjandi röntgen-
einkenni sjáist eftir brjóst-
himnubólgu.
Alvarlegir hjartasjúkdómar
(með verulegri mæði eða de-
compensatio) eru að sjálfsögðu
einnig kontraindicatio fyrir
lof tbr j óstmeðf erð.
Tækni við fyrstu loftaðgerð.
Sjúklingurinn þarf að vera
sem rólegastur, og i því skyni
var á fyrri árum pnth-meðferð-
arinnar oft gefin premedicatio,
t. d. luminal. Flestum þykir það
nú óþarft, en víst er um það,
að svo hræddur og órólegur gel-
ur sjúklingur verið, að ekki sé
gerlegt að hlása hann í því á-
standi. Þetta er mjög fátítt, en
í slíkum tilfellum muudi ég
mæla með róandi lyfjum, oft-
ast nægja þó fortölur einar.
Þægilegast er að hafa sjúk-
linginn liggjandi á góðu að-
gerðarborði, sem auðvelt er að
halla (steypa), ef með þarf.
Sjúklingurinn snýr upp þeirri
síðunni, sem hlása skal i.
Stungustaðurinn er valinn móts
við heilhrigðan eða tiltölulega
heilbrigðan Iduta lungans,
gjarnan nálægt miðaxillarlínu,
ekki framar hjartamegin. Bú-
ið er um sjúklinginn, t. d. hlað-
ið undir síðuna, sem hann ligg-
ur á, þannig að hinn kjörna
stungustað heri hæst, svo að
það loft, sem inn fer í byrjun,
safnisl þegar kringum nálar-
oddinn. Húðin á stungustaðn-
um er sóttlireinsuð með joði,
spritti eða öðru húðhreinsunar-
efni. Sótthreinsun handa er ó-