Bændablaðið - 07.03.2013, Blaðsíða 16

16 Bændablaðið | Fimmtudagur 7. mars 2013
Olís með VLO-dísil sem er ný tegund af lífdísil á markaði hérlendis:
Finnskt íblöndunarefni sem á að draga úr mengun
og þolir að vera blandað í 100% hlutfalli
Olís kynnti fimmtudaginn 21.
febrúar markaðssetningu á VLO-
dísilolíu sem ætlað er að draga úr
koltvísýringsmengun um 5%. Einar
Benediktsson, forstjóri Olís, segir
þessa olíu hafa sérstöðu á mark-
aðnum en reiknar með að öll olíu-
félögin hérlendis muni á endanum
bjóða upp á umhverfisvænni olíu
en verið hefur á markaði til þessa.
Blöndun VLO í dísilolíuna fer
fram þegar olíu er dælt á olíubíla í
birgðastöð. Síðan er henni ekið út
til dreifistöðvanna og segir Einar að
bændur muni geta nýtt sér þetta eins
og allir aðrir.
„Víða í nágrannalöndunum er
búið að setja reglugerðir um íblönd-
unarhlutfall í dísilolíu til að draga úr
mengun, en við erum að ganga heldur
lengra en þær reglur segja til um. Við
vitum að hér er í smíðum reglugerð
sem gera mun sömu kröfur hérlendis
á næstunni.“
Einkaleyfisvarin finnsk
uppfinning
VLO-dísilolían inniheldur
einkaleyfis varið íblöndunarefni frá
finnska olíufyrirtækinu Neste Oil.
Gengur það erlendis undir nafninu
HVO, sem stendur fyrir Hydrotreated
Vegetable Oil. Það er jurtaolía sem
meðhöndluð hefur verið með vetni
en á næstu misserum mun dýrafita
einnig verða notuð í slíka olíu í
auknum mæli.
Neste hefur haldið úti víðtækum
prófunum á olíunni víða um lönd
bæði í 100% hlutfalli og í mis-
munandi íblöndunarhlutfalli. Hefur
Mercedes-Benz flutningabílum og
strætisvögnum m.a. verið ekið yfir
3 milljónir kílómetra á 100% VLO-
eldsneyti frá árinu 2008. Að meðal-
tali hefur hver bíll ekið yfir 200.000
kílómetra. Sambærilegar prófanir
hafa líka verið gerðar í Finnlandi og
í Alberta í Kanada þar sem prófanir
fóru fram í allt að -44 gráða frosti.
Niðurstöður eru sagðar mjög jákvæð-
ar og hefur efnið meira orkuinnihald á
þyngdareiningu en venjuleg dísilolía.
Þá skilar íblöndun efnisins í dísilolíu
hreinni bruna í vélum.
Nú eru í gangi prófanir hjá Neste
Oil á framleiðslu á VLO (HVO) úr
olíu sem ekki er notuð til manneldis.
Þar er m.a. um að ræða þörungaolíu
og olíu úr jathropa-plöntunni, sem ber
eitraðar olíuríkar hnetur.
Ekki sögð hætta á útfellingum
Sú lífdísilolía (e. biodiesel) sem verið
hefur á markaðnum til þessa er svo-
kölluð FAME-olía (Fatty Acid Methyl
Ester). Hún er unnin úr jurtaolíu og
dýrafitu sem blandað er saman við
natríumhýdroxíð (vítissóda) og met-
anól. Í slíkri olíu myndast glýseról,
sem er vatnssækið og eðlisþungt og
getur því setið eftir á botni olíutanka
og í síum. Við framleiðslu á VLO
myndast ekkert glýseról og eru við-
bótarefni eins og metanól (tréspíri)
óþörf við framleiðsluna.
Íslenska fyrirtækið Carbon
Recycling hefur verið að framleiða
metanól úr afgasi jarðhitaorkuverslins
í Svartsengi. Það metanól er ætlað
til íblöndunar í eldsneyti og til að
búa til lífdísil. Spurður hvort þetta
væri ekki líka kostur fyrir Olís sagði
Einar svo ekki vera. Metanólið
stæðist einfaldlega ekki þær kröfur
sem gerðar væru til íblöndunarefnis.
Á sama verði og hefðbundin
dísilolía
Einar segir að vissulega sé VLO
íblöndunarefni dýrara en dísilolían
en það muni samt ekki hafa áhrif á
olíuverðið hérlendis.
„Við munum selja dísilolíuna á
sama verði og hjá öðrum. Við erum
því að bjóða viðskiptavinum okkar
þetta aukalega en samt á sama verði.
Neste í Finnlandi hefur þróað sérstaka
tækni til að framleiða þessa olíu og
fengið einkaleyfi á framleiðslurétti.
Hann byggir á því að þeim tekst að
búa til lífrænt eldsneyti sem hægt
er að brenna í allt að 100% hlutfalli
án þess að breyta þurfi vélum. Flest
önnur lífræn eldsneyti sem komið
hafa á markaðinn er ekki hægt að
nota til íblöndunar nema í mjög
takmörkuðu hlutfalli, yfirleitt 5-7%,
vegna þess að þau mynda botnfall
og skapa hættu á þránun og fleiri
vandamálum. Við teljum því að við
séum ekki bara fyrstir til að koma
með gott lífrænt eldsneyti á markað
hér heldur sérstaka vöru sem hefur
náð lengra í þróuninni en aðrar slíkar
vörur á markaðnum.“ /HKr.
Ómar Ragnarsson dælir VLO-dísilolíunni á Olísstöðinni við Álfheima hinn 21. febrúar. Þarna er Ómar með 40 ára gamlan Range Rover jeppa. Mynd / Olís
Einar Benediktsson, forstjóri Olís, segir að íblöndun VLO-efnisins muni ekki leiða til hækkunar á olíunni til neytenda.
Mynd / HKr.
Vinir Tungnarétta:
Hann lét klár-
inn brokka
– Hagyrðingakvöld 8. mars
Manstu hvar þú varst
miðvikudaginn 17. september
árið 1986? Eða laugardaginn 11.
september 2010? Síðastliðið haust
var réttað í Tungnaréttum sunnu-
daginn 16. september. Kannski
varst þú þar. Eða einhvern annan
dag, eitthvert annað haust á
Tungnaréttadag.
Alþjóðlegur baráttudagur kvenna
8. mars er merkilegur dagur.
Kannski ekki eins eftirminnilegur
og rétta dagurinn en samt helgaður
mikilvægu málefni. Svo skemmti-
lega vill til að þessi náskyldu en
ólíku málefni, réttindi kvenna og
endurbygging Tungnarétta renna
saman í eitt á hátíð sem haldin
verður í Aratungu föstudagskvöldið
8. mars næstkomandi.
Vinir Tungnarétta halda hagyrð-
ingakvöld, þar sem karlmenn koma
til með að skemmta konum og körl-
um með list sinni, til styrktar endur-
byggingu réttanna við Tungufljót.
Guðni Ágústsson frá Brúna-
stöðum leiðir saman nokkra hag-
yrðinga, víðs vegar að úr sveitum
og bæjum landsins.
Pétur Pétursson frá Höllustöðum,
Reynir Hjartarson frá Akureyri og
Þórður Pálsson frá Sauðanesi í
Húnavatnssýslu koma norðan úr
landi.
Til fundar við þá verða hér Sunn-
lendingarnir Magnús Halldórsson
frá Hvolsvelli, Kristján Ragnarson
frá Ásakoti og Sigurjón Jónsson frá
Skollagróf.
Vonandi verður þetta gaman.
Vonandi koma margar konur með
karlinn sinn með sér. Vonandi verður
barinn opinn.
Vonandi hittast ungir sem aldnir
á hagyrðingakvöldi í Aratungu
föstudaginn 8. mars. Samkoman
hefst klukkan hálf níu. Sjáumst þar.
Nýr vefstjóri
heimasíðu BSSL
Bændur og búalið geta nú tekið
gleði sína á ný, ásamt öðru áhuga-
fólki um íslenskan landbúnað því
heimasíðu Búnaðarsambands
Suðurlands (BSSL) er aftur komin
í loftið.
Nýr vefstjóri síðunnar er
Helga Sigurðardóttir, starfsmaður
Búnaðarsambandsins. Slóðin
á síðuna er www.bssl.is. Helga
tekur við starfinu af Guðmundi
Jóhannssyni, sem er komin til
starfa hjá Ráðgjafarmiðstöð
landbúnaðarins (RML).
/MHH
Hrunamannahreppur:
Miðfell er bæjarfjall
Hreppsnefnd Hrunamannahrepps
barst fyrirspurn nýlega um
hvort til væri bæjarfjall í
Hrunamannahreppi.
Tilgangurinn var sá að búa til lista
eða bók yfir öll bæjarfjöll landsins
ásamt upplýsingum um gönguleiðir
á þau. Erindið var sent til umsagnar
Ferða- og menningarnefndar, sem
leggur til að Miðfell verði tilnefnt
sem bæjarfjall. Hreppsnefnd hefur
samþykkt að Miðfell verði tilnefnt
sem bæjarfjall Hrunamannahrepps.
/MHH