Læknablaðið - 01.06.1961, Síða 27

LÆKNABLAÐIÐ
59
sinn inn i æð, og standi dáið
lengi, — það getur staðið dög-
um saman —, þarf að gefa hon-
um fæðu með slöngu. Bezt er
að þræða granna slöngu gegn-
um nef.
Að sjálfsögðu þarf að hafa
hemil á smitun (infectio) og
það þvi fremur, sem lífsþróttur
þessara sjúklinga er lítill. Má
i upphafi velja þau lyf, sem
verka á flesta sýkla, en breyta
til síðar, ef hægt er að hafa
stuðning af sýklagreiningu og
næmisprófum.
Mjög þarf að gæta að líkams-
hita sjúklinganna. Með aukn-
um Iiita, eykst súrefnisþörf lieil-
ans, en minnkar, þegar líkams-
hiti lækkar. Heilinn fær súrefni
sitt úr blóðinu eins og aðrir
líkamshlutar. Aukin súrefnis-
þörf krefst þess vegna aukins
blóðmagns. Hjá sjúklingi með
bjúg og aukinn þrýsting í heila-
búi, er minna blóðstreymi til
heila, og þarf þá að draga úr
súrefnisþörfinni, ef ekki á að
fara illa. Sótthita má lækka með
lyfjum (acetylsalicjdsýru, phe-
nacetin) og/eða beinni kælingu;
láta sjúklinginn liggja í köldu
herbergi með eitt línlak yfir sér
eða leggja á hann blauta, kalda
dúka. Erfiðleikar á þessari með-
ferð eru einatt fólgnir í því, að
það striðir á móti öllum hug-
myndum hjúkrunarfólks um
góða lijúkrun að láta þeim
sjúka vera kalt. Largactilgjöf
er oft til mikillar hjálpar, ekki
sízt, ef sjúklingar eru órólegir.
Þessir sjúklingar þurfa mikla
og góða lijúkrun. Oftast hafa
þeir sfinctertruflanir í upphafi,
stundum incontinentia urinae
og alvi, en oftar þvagteppu, og
þurfa að liggja með legg; þeim
hættir við legusárum, og þarf
að gæta þess vel að skipta á
lökum, strax og þau hlotna, og
ekki má vera hrukka í laki né
hnjóskur í dýnu; þeir taka
manninn með sér allan sólar-
hringinn.
Heilamar er þriðji flokkur-
inn. Mar á heila er eins og ann-
ars staðar interstitiel blæðing,
án þess að yfirborðið rofni.
Ætíð skaddast eitthvað af frum-
um varanlega, en mikill hluti
þeirra, sem skaddast, nær sé
aftur. Stundum bíða sjúklingar
af þessu varanlegt tjón, en hitt
er líka oft, að þeir sýnast ná
sér að fullu. Væntanlega er það
þó af því, að okkur skortir
möguleika til að dæma um smá-
skemmdir.
Þessir sjúklingar eru verr
haldnir en hinir tveir flokkarn-
ir. Oft eru þeir meðvitundar-
lausir klukkutímum eða dögum
saman. Ástandið er líkt og við
mikinn bjúg, enda fylgir þessu
ætíð bjúgur. Auk þess siast dá-
lítið af blóði í gegnum heilakult-
ið (pia mater) út í skúmsholið
(cavum subarachnoideale), og
við ástungu finnst dálítið blóð-
blandaður mænuvökvi, oftast
líkt og saftblaúda á litinn.