Læknablaðið - 01.06.1961, Page 31

LÆKNABLAÐIÐ
63
ast. En rakni sjúklingurinn
ekki við, getur greiningin verið
erfiðari. Sprunga í grennd við
gagnauga getur gefið bendingu,
og hafi sjúklingurinn einkenni
um vaxandi þrýsting, má ganga
úr skugga um sjúkdómsgrein-
inguna, annaðhvort með því að
bora gat á kúpuna eða með ar-
teriografíu.
Þegar gatið er komið á, vell-
ur fram hálfhlaupið blóðið, og
er gatið þá stækkað með töng,
þar til komið er að upptökum
blæðingarinnar. Blóðið er sog-
ið í burtu og æðinni lokað. Er
bezt að gera það með raf-
brennslu (electrocoagulation).
Sé ekkert að nema blæðingin,
batnar þessum sjúklingum ætíð
að fullu, komi þeir nógu
snemma til aðgerðar.
Innanbastsblæðing (haema-
toma subdurale) er væntanlega
algengari en utanbasts, en hefur
verið minni gaumur gefinn
fram á síðari ár. Lengi var það
talin blóðug bólga (pachymen-
ingitis liaemorrhagica), þegar
menn rákust á það.
Þessi blæðing er oft hæg og
kemur úr parasagital bláæð-
um, sem liggja frá lieilaberki
upp i þykktarstokk (sinus sagi-
talis); blæðir þá á milli basts
og skúms (arachnoidea), en þar
eru resorptions-skilyrði slæm.
Safnast þarna blóðpollur, sem
oft liggur yfir öllu heilalivelinu
og ætíð yfir stórum hluta þess,
en stundum er það beggja meg-
in. Skán myndast utan um
blóðhlaupið, þykk að utan, en
þunnt skæni að innan. Oft er
blæðingin ekki meiri en svo, að
hún gefur litil og óljós einkenni
framan af, og þegar þar við
bætist, að hún getur komið af
litlum áverka, er ekki að furða,
þó að mönnum hafi yfirsézt
þetta.
Þetta haematom resorberast
sem sé ekki, en smám saman
brotnar eggjahvítan niður í
smærri sameindir. Við það eykst
osmotiskur iþrýstingur þess, og
það dregur í sig vökva. Eykst þá
þrýstingur í heilabúi, og fara
einkennin eftir því, hve hár
hann verður, og getur þetta
dregið til dauða, sé ekkert að
gert.
Aðaleinkennið er vaxandi
sljóleiki, auk þess er púls venju-
lega hægur, blóðþrýstingur hár.
Áður en langt líður, geta komið
stasepapillur, stundum lamanir
öðrum megin, og eru þær þá
spastiskar, jákvætt Babinski-
próf.
Arteriogrammið er pathog-
nomoniskt fyrir þennan kvilla,
og er því rétt að gera angio-
grafia, ef grunur er um h. sub-
durale.
Ef ekki er kostur á æðamynd,
má bora gat á hausinn. Sést þá
blámata i bast, ef blæðingin er
ný, en sé hún eldri, er lieila-
bastið grænleitt.
Meðferðin er í því fólgin að