Læknablaðið - 01.06.1961, Síða 58

86
LÆKN ABLAÐIÐ
ÓL/ur Eh
ur (O/ornóóon:
Ilugleiðingar iiin
héraðslæknataxta og þjónustu
Heilbrigðisþjónusta héraðs-
lækna er tvíþætt: heilsuvarnir
og lækningar.
í stofnskrá Alþjóðaheilbrigð-
isstofnunarinnar (WHO) er
heilbrigði skýrgreind sem „full-
komið líkamlegt, andlegt og fé-
lagslegt velferli, en ekki ein-
ungis firð sjúkdóma og van-
Iieilinda.“
I>essi skýrgreining felur i
sér afdráttai’lausar kröfur til
heilsuvarnastarfsemi í víðtækri
merkingu. Vænta má, að frem-
ur verði hert en slakað á þeim
kröfum næstu ár.
Hér á landi starfa héraðslækn-
ar að mestu einir og óstuddir í
liéruðum sínum, ef frá eru tald-
ar ljósmæður, sem raunar eru
næsta vandfengnar nú orðið.
Heilsuverndarhj úkrunarko nur,
eftirlitsmenn með hollustuliátt-
um og ráðunautar í félagslegum
efnum eru þeim óþekktur mun-
aður, þótt slíkur liðsauki telj-
ist nú lágmark í héraði, ef dýr-
mætir — að ég ekki segi dýrir
— starfskraftar eiga að nýtast
sem bezt og hagfelldast í stað
þess að vera sóað á smáu tökin
(Sbr. WHO techn. Rep. Ser. 83,
1954).
Ilætt er við, að heilsuvarnir
þoki því oft meira en skjddi
fyrir timafrekri lækningaþjón-
ustu liéraðslækna. Samkvæmt
erindishréfi eru þær þó engu
siður brýn embættisskylda.Fyr-
ir að rækja þá skyldu ásamt
gegngingarskyldu fá þeir fasta-
greiðslu úr rikissjóði. Fyrir
lækningaþjónustu er hins vegar
greitt úr tryggingarsjóðum sam-
kvæmt lögboðnum taxta. Virð-
ist einsætt, að sitt sé hvað, em-
bættislaun og greiðslur fyrir
lækningar. Samningar um taxta
ættu því að vera óbundnir af
embættislaunum.
Á það er að líta, að greiðslur
fyrir lækningar munu víðast
vera verulegur liluti af tekjum
liéraðslækna ogskiptaþví miklu,
þegar þess er freistað að fá
unga lækna með langt og dýrt
nám að baki til að setjast að
í strjálbýlinu. Sakir landshátta
og mismunandi þéttbýlis fer því
fjarri, að læknishéruð hér á
landi séu öll jafnkosta. Þau tor-
færustu og strjálbýlustu eru að
jafnaði fámennust og hafa því
upp á minnsta praxis að bjóða.
Þeir vita gerst, sem revnt hafa,
að Jiar er tíðum lítið úr býtum
að bera til að tryggja áhyggju-
lausa afkomu jafnframt skil-