Læknablaðið - 15.11.1984, Blaðsíða 10

284
LÆKNABLADID
Tafla VIII sýnir tengsl milli reykinga og
sjúkdómsgreiningar. Aðeins 12 % asthmasjúk-
linga reykja eða hafa reykt, en sjúklingar
Table V. Correlation between duration of dust ex-
posure and precipitins against M. faeni*)
Years of exposure Statistical
0-19 £20 analysis
M. faeni positive .... ... 31 52 p < 0.05
M. faeni negative ... ... 30 21
Total 61 73
*) Information on length of dust exposure not available in
two patients.
Table VI. Correlation between spirometric data
and precipitins against M. faeni.
Spirometric M. faeni positive M. faeni negative Statisticai
data N Mean±S.D. N Mean±S.D. analysis
FVC (liters) 79 3.9 ±1.3 48 4.1 ±1.3 N.S.
FEV,/FVC% 79 68± 15.9 48 75 ±15.8 p < 0.05
Table VII. Precipitins against other antigens than
M. faeni correlated with M. faeni positive and
negative sera.
Precipitin analysis Percentage
------------------ positive
Antigens M. faeni positive M. faeni negative of total analyzed
T. vulgaris .... 0/86* 0/56** 0
Aspergillus .... 7/81 0/54 6
Alternaria .... 13/70 4/47 15
Botritis .... 5/70 3/47 7
Cladosporium .... 13/70 1/47 12
Mucor .... 4/70 2/47 6
Paecilomyces .... 3/70 0/47 3
Penicillium .... 3/70 2/47 4
Rhizopus .... 7/70 0/47 6
Pullaris .... 14/70 1/47 13
*) Positive/Total analyzed that were M. faeni positive.
**) Positive/Total analyzes that were M. faeni negative.
með langvinna berkjubólgu og lungnaþembu
hafa mestar reykingar að baki og 69 % þeirra
höfðu einhvern tíma reykt. Þó vekur athygli að
59 % sjúklinga með lungnaþembu eingöngu
hafa aldrei reykt, en sá sjúkdómur er þó talinn
hafa sterk tengsl við reykingar.
UMRÆÐA
Eins og getið var í uþþhafi eru greiningar-
skilyrði heysóttar mismunandi í þeim könnun-
um sem birtar hafa verið.
Tölur um tíðni sjúkdómsins eru því ekki
sambærilegar. Veðurfar, heyverkunaraðferðir
og aðrir búskaþarhættir hafa óhjákvæmilega
áhrif á útbreiðslu heysóttar. Nýleg könnun
hefur sýnt, að hitakærir geislasýklar (thermoþ-
hilic actinomycetes) finnast í ríkulegu magni í
íslensku þurrheyi, en í mjög litlu magni í
votheyi (21). Tegundargreining hefur þó ekki
farið fram ennþá. Sama rannsókn sýndi, að
Rhizoþus nigricans kom oftast fyrir allra
myglutegunda í þurrheyi eða í 83 % sýna og
að Penecillium sp. koma næst honum í 29 %
sýna.
Niðurstöður felliprófa í þessari könnun
benda til að allar myglutegundir, sem prófað var
fyrir, séu í heyi hér á landi, nema T. vulgaris.
Það er athyglisvert að T. vulgaris gefur engin
jákvæð fellipróf hér, því algengt er að hún
valdi heysótt í nágrannalöndum austan og
vestan Atlantshafs (15, 16). í Finnlandi er meiri
fylgni milli felliprófa milli T. vulgaris og
heysóttar, en milli M. faeni og heysóttar (16).
Rannsókn okkar bendir til þess, að Alterna-
ria, Pullularis og Cladosporium hafi mesta
þýðingu á eftir M. faeni.
Jákvæð fellipróf gegn M. faeni hafa ekki
fundist á íslandi nema hjá fólki, sem útsett
hefur verið fyrir heyryki (22). Könnunin sýnir
að mikill hluti sjúklinga með heysótt, hefur
jákvæð fellipróf, en jákvæð fellipróf fyrir M.
faeni koma einnig oft fyrir hjá bændum með
aðra langvinna sjúkdóma. Felliprófið hjálpar
Table VIII. Correlation between smoking habits and clinical diagnosis.
Diagnosis Smokers % Ex- smokers % Non- smokers % Total %
Bronchial asthma i (2) 4 (10) 36 (88) 41 (100)
Chronic bronchitis .. 3 (14) 4 (18) 15 (68) 22 (100)
Chronic bronchitis and emphysema .. 5 (19) 13 (50) 8 (31) 26 (100)
Emphysema 1 (8) 4 (33) 7 (59) 12 (100)
Farmer’s lung 4 (8) 17 (33) 30 (59) 51 (100)
Others .. 1 (25) 1 (25) 2 (50) 4 (100)
*) 20 patients with farmer’s lung carried another pulmonary diagnosis.