Læknablaðið - 15.11.1984, Side 32
300
LÆKNABLADID
8. Sjúkrahús út um landið
9. Berklaveikisrannsóknir
10. Hagskýrslur og bókfærsla lækna
11. Ferðastyrkur til lækna
12. Sjúkrasjóðir
13. Heilbrigðisnefndir
14. Vitfirringastofnun
15. Lyfsölumál og lyfjaskrá
16. Yfirsetukvennamál
Næsti læknafundur var svo haldinn 29. júlí
1898. har hittust 9 læknar og stofnuðu peir
»íslenskt læknafélag«. Átti það að ná til alls
landsins. Lög voru samin og reglur um
bróðurlega samvinnu milli lækna (Codex ethi-
cus).
Tilgangur félagsins var að »efla samlyndi og
bróðerni, samvinnu og persónulegu viðkynn-
ingu milli íslenska lækna, að annast öll sam
inleg áhugamál læknastéttarinnar, halda uppi
heiðri hennar í öllu og vernda íslenska lækna-
reynslu frá gleymsku.«
Ætlunin var, að halda læknafundi eigi sjald-
nar en annað hvert ár og gefa út alpýðlegt
tímarit um heilbrigðismál.
Ekkert framhald varð á pessari félagsstarf-
semi pví ókleift reyndist að ná saman lækna-
fundum. Helsti Þrándur í Götu var strjálbýlið
og erfiðar samgöngur og viðbúið er að rýr
efnahagur lækna og erfiðleikar að fá stað-
gengla í héruð hafi einnig spilað inn í.
»EIR« alpýðlegt rit um heilbrigðismál
komst á fót og var gefið út í tvö ár 1899 og
1900 en síðan ekki söguna meir. í rauninni
hafði áðurnefnt félag ekkert með útgáfu ritsins
að gera, hún var á vegum bóksala nokkurs,
enda pótt læknar skrifuðu í pað.
Læknablaðið
Eftir að skriður komst á starfsemi Læknafé-
lags Reykjavíkur bar fljótlega á góma innan
vébanda pess hvort ekki væri nauðsyn á að
stofna íslenskt læknablað. Um pað voru skipt-
ar skoðanir. Það reið loks á atkvæðum
héraðslækna, sem skrifað var til um málið
hvort blaðið yrði stofnað eða ekki en peir 24
sem svöruðu hvöttu frekar til pess og tjáðu sig
fúsa að kaupa blaðið. Fyrsta tölublað Lækna-
blaðsins leit svo dagsins ljós í janúar 1915 og
líður pví senn að 70 ára afmæli pess.
Læknafélag Reykjavíkur var í nokkur ár
eini forsvarsaðili íslensku læknastéttarinnar. Á
fundum pess var bráðlega farið að ræða nauð-
syn pess að stofnað yrði allsherjar félag lands-
ins lækna. Einkum varð sú umræða virkari og
dugnað var útfáfa Læknablaðs (hins eldra) um
stokkunum, pví talsvert var skrifað um málið
par. Ekki var nú hrifningin mikil fyrir peirri
hugmynd, a.m.k. hjá læknum utan Reykjavíkur,
en leitað var álits peirra bréflega. Aðeins 12
tjáðu hug sirin. Af peim voru 11 fylgjandi slíkri
félagsstofnun en einn á móti. Þar kom pó að
Læknafélag íslands var formlega stofnað í
janúar 1918 og átti Læknafélag Reykjavíkur
par stærstan hlut að máli.
Einn var sá í íslenskri læknastétt, sem hvað
harðast barðist fyrir pví að koma á fót
allsherjar félagi íslenskra lækna, stofnun
Læknablaðsins og öðrum framfaramálum sem
lækna varðaði. Það var eldhuginn Guðmundur
Hannesson prófessor. Hann var ópreytandi á
pessum árum sem og lengi síðan, að hvetja
íslenska læknastétt til dáða á öllum sviðum.
Talandi dæmi um ódrepandi kjark hans og
dugnað var útgáfu Læknablaðs (hins eldra) um
priggja ára bil frá pví í nóvember 1901 til
jafnlengdar 1904. Þetta var hans frumkvæði
einvörðungu, hann lagði til mest allt efni, ritaði
blaðið eigin hendi og sendi læknum fyrir
norðan og austan.
Auðvitað voru fleiri mætir læknar, sem létu
að sér kveða á pessum árum, en manni finnst
pessi maður standa upp úr, a.m.k. úr fjarlægð
litið.
Hagsmunamál
Frá upphafi vega hafa aðalverkefni Læknafé-
lags Reykjavíkur verið að vinna að bættum
launakjörum og öðrum hagsmunamálum
lækna, halda uppi fræðslustarfsemi, ræða pað
sem til framfara gæti orðið í heilbrigðismálum
pjóðarinnar og beita sér eftir mætti í peim
efnum. Læknafélag Reykjavíkur hefur löng-
um haft forystu fyrir íslenskri læknastétt og
verið stefnumarkandi í málum hennar, annað
hvort upp á eigin spýtur eða í gegnum
heildarsamtökin. Þetta er í sjálfu sér ósköp
eðlileg próun pví hér hafa hvað flestir læknar
haft búsetu og innbyrðis tengsl peirra verið
nánari en í einangrun landsbyggðarinnar.
Með breyttum aðstæðum í pjóðfélaginu og
skipulagsbreytingum innan læknasamtakanna
hefur staða Læknafélags íslands á hinn bóginn
styrkst verulega. Ýmis mál og verkefni hafa
færst yfir í pess hendur, a.m.k. í orði kveðnu,
verkefni sem áður voru alfarið á vegum