Læknablaðið - 15.11.1986, Síða 21

LÆKNABLAÐIÐ
299
hraður hjartsláttur, en einnig bjúgur á
ganglimum. Á lyflækningadeild Landspítalans
hefur diltíazem verið allmikið notað undanfarið
ár, enda eru hjáverkanir fátiðar. Þó er rétt að
auka skammta varlega, ef lyfið er gefið með
betablokkum. Öll lyfin þrjú ber að varast í
svæsinni hjartabilun, II leiðslurofi í torleiðnihnút
og sjúkum gáttahnút. Rannsóknir benda til að
kalsíumblokkar dragi úr dauðsföllum eftir brátt
hjartadrep.
Angíotensínblokkar: Draga úr myndun
angiotensíns II. Lyfin í þessum flokki eru
kaptópríl (Capoten) og enalapríl (Renetec). Þau
víkka slagæðar og koma að gagni við hjartabilun,
auk háþrýstings. Athyglisvert er, að þau valda
ekki hraðatakti eins og flest önnur æðavíkkandi
lyf, og óvenjulegt er, að þol komi fram við
notkun þeirra. í upphafi virtist kaptópríl oft
valda hvítumigu og fækkun hvítra og rauðra
blóðkorna. Þessa verður þó sjaldan vart, ef
skammtar eru minni en 100-150 mg á dag. Bæði
lyfin geta valdið ofnæmisbjúg (Oedema
angioneuroticum). Þvagræsilyf auka mjög áhrif
lyfjanna og varhugavert er að gefa
angiotensínblokka án þess að stöðva gjöf
þvagræsilyfja um tíma eða byrja með mjög litlum
skömmtum. Hins vegar bætir betablokki og
angíotensínblokki litlu við áhrif hvors annars.
III.
Líklegt virðist, að forskriftin, sem lýst var í
upphafi, haldi velli enn um sinn, hvað varðar
marga sjúklinga með háþrýsting, einkum virðist
trúlegt, að betablokkar haldi hlut sínum óskertum
og vinni jafnvel á gagnvart þvagræsilyfjum sem
upphafslyf. Notkun hýdralasíns og prasósíns á
líklega eftir að minnka. Mörgum munu þykja
kalsíumblokkar og jafnvel angiotensínblokkar
álitlegir valkostir í upphafi meðferðar. Þessir
lyfjaflokkar henta ekki illa saman, ef þörf er
frekari meðferðar. Einnig má gefa þvagræsilyf
með hvorum lyfjaflokknum sem er eða báðum
saman.
Hefðbundin meðferð grundvallast á
þvagræsilyfjum, en þó einkum betablokkum.
Gangi meðferð illa með þeim hætti vegna
hjáverkana eða annarra vandkvæða má nú benda
á annan valkost.
1. Meðferð er hafin með kalsíumblokka, t.d.
diltíazem 30-120 mg þrisvar á dag eða
verapamíl 120-240 mg tvisvar á dag.
2. Nægi sú meðferð ekki, er bætt við
angiotensíumblokka, t.d. kaptópríl 12,5-50
mg eða enalapríl 5-10 mg tvisvar á dag. Einnig
er hugsanlegt að gefa á þessu stigi þíalsíð lyf.
3. Sé enn um háþrýsting að ræða, er bætt við
þíasíð lyfi eða angiotensínblokka eftir því,
hvort lyfið varð fyrir valinu á 2. stigi
meðferðarinnar.
Líklegt er að þessi forskrift reynist álíka áhrifarík
og hin hefðbundna þriggja lyfja meðferð. Eftir
sem áður munu nokkrir sjúklingar þarfnast
flóknari meðferðar vegna óvenju svæsins
háþrýstings, hjáverkana lyfja eða annarra
tengdra sjúkdóma.
Þórður Harðarson