Læknablaðið - 15.08.1989, Qupperneq 46

226
LÆKNABLAÐIÐ
Bird og samstarfsmenn settu eftirtalin skilyrði
1979:
1. Verkir eða stirðleiki í báðum öxlum
2. Einkenni myndist að fullu á minna en
tveimur vikum
3. Sökk í byrjun 40
4. Morgunstirðleiki í meira en eina
klukkustund
5. Aldur yfir 65 ár
6. Þunglyndi eða megrun
7. Eymsli í báðum upphandleggjum.
Þrjú eða fleiri atriði gáfu greininguna
líklega FVG en eitt skilmerki þurfti til, væri
gagnaugaslagæðabólga jafnframt jákvætt. Árið
1983 bættu Behn og samstarfsmenn um betur
og stungu upp á þessum skilmerkjum:
1. Verkir og stirðleiki í herða- og
hryggvöðvum í meira en tvo mánuði.
2. Morgunstirðleiki.
3. Útilokun annarra lið- eða vöðvasjúkdóma.
4. Hækkað sökk.
5. Góð svörun við sterameðferð.
Boesen og Sörensen settu sér þessi skilmerki:
1. Verkir og/eða stirðleiki í nærlægum
útlimvöðvum.
2. Einkenni í meira en tvær vikur.
3. Sökk yfir 40.
4. Útilokun illkynja sjúkdóma, bólgu- og
gigtsjúkdóma.
5. Góð svörun við sterameðferð.
Enn fleiri gerðir skilmerkja eru í fullum
gangi í viðurkenndum tímaritum en þessi
upptalning ætti að næ&ja til að sýna, að engin
samstaða er hvorki um sökkmælingar, aldur né
tímalengd einkenna.
Er þá sjúklingahópur okkar sambærilegur við
hóp Boesen og Sörensen? Allir sjúklingar
okkar uppfylla skilyrði 1 nema fjórir sem
höfðu megrun og hita að aðaleinkennum. Allir
nema einn sem greindist innan viku, uppfylla
skilyrði tvö. Allir fullnægðu skilyrðum
fjögur og fimm þannig að þama er um
sambærilegan hóp að ræða hvað einkenni
snertir. Á milli skilur skilyrði þrjú. Höfðu
16,2% sjúklinga okkar sökk undir 40 sem
þýðir hugsanlega, að sjúklingar Boesen og
Sörensen hafa haft virkari sjúkdóm en okkar.
Þetta útilokar samanburð á tíðni, enda ekki
gerð tilraun til hans. Hinsvegar gerir það
hópana ekki ósamanburðarhæfa hvað snertir
eðli sjúkdómsins, þar sem getið er um þennan
skilmerkjamun í texta. Raunar bendir steraþörf
hópanna ekki til þess, að marktækari munur
hafi verið á eðli sjúkdómsins hjá þessum
hópum. Við viljum leggja áherslu á, að
tilgangur rannsóknarinnar var að kanna eðli
og hegðun FVG, GSB hjá hópi íslenskra
sjúklinga sem ætla má, að hafi valist af
tilviljun. Jafnframt vekja athygli íslenskra
lækna á því, að eðlilegt sökk, aldur sjúklings
eða tímalengd einkenna útiloka ekki greiningu
FVG, GSB. Við viljum benda á að bið á
meðferð getur valdið varanlegri blindu eða
heilasköddun. Um að höfum við því miður
nokkur dæmi sem kannski gætu orðið tilefni
greinrarstúfs.
Sigurður Thorlacius
HEIMILDIR
1. Hart FD. Polymyalgia rheumatica. Drugs 1987; 33:
280-7.