Læknablaðið : fylgirit - 15.06.1996, Blaðsíða 14

14
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 32
drenginn á Hvítabandið og átti að gera aðra til-
raun. Var mér fyrirskipað að svæfa drenginn það
djúpt að hægt væri að sitja undir honum án þess að
hafa grímu. Þetta gekk frekar vel og mér tókst að
svæfa drenginn hæfilega og sat ég undir honum á
meðan læknirinn horfði með sjá niður í lunga.
Oftast fara svona hlutir niður í hægra lungað, það
liggur beinna fyrir. Læknirinn skoðaði og skoðaði
og sá ekkert svo það endaði með því að hann
þurfti að hætta við aðgerðina og við biðum eftir
því að drengurinn vaknaði. Þá var farið að spyrja
móðurina hvort hann hefði ekki verið órólegur
um nóttina og hóstað. „Jú, jú, hann hóstaði heil
ósköp ", sagði móðirin og þá var náttúrulega skýr-
ingin fundin, hann hafði hreinlega hóstað upp
þessum aðskotahlut um nóttina án þess að hún
hefði tekið eftir því.
Þetta sumar fæddist Þórhallur, annar drengur-
inn okkar Friðbjargar. Daginn sem hann fæddist
kom nokkuð harður jarðskjálftakippur í Reykja-
vík. Ég var á vakt þennan dag. Talsverður ótti
greip um sig meðal sjúklinganna og þeir sem gátu
hlupu fram á ganga. Óttinn stafaði mest af því að
margar þakskífur losnuðu af spítalanum og
hrundu. Svo hringdi síminn og Friðbjörg bað mig
að útvega bíl og kvaðst vera komin með hríðir.
Þórhalli var stundum strítt með því að hann hafi
valdið þessum skjálfta.
Á hernámsárunum var skortur á ýmsum nauð-
synjum og oft slegist um það sem fékkst, sérstak-
lega var vöntun á álnavöru til dæmis var bleiuefni
skammtað. Friðbjörg sá eitt sinn auglýsingu um
bleiur í glugga í apóteki. Hún fór inn og bað um
nokkra metra. Það var ekki hægt, heldur þurfti
lyfseðil. Hún spurði hvort ekki væri nægilegur
lyfseðill eins og hún væri á sig komin, hún var þá á
síðasta mánuði meðgöngu af Þórhalli. Nei, það
var ekki nóg, það þurfti tilvísun frá lækni. Læknir
hennar var Pétur Jakobsson fæðingarlæknir. Hjá
honum fékk hún tilvísun á bleiuefni og þá var það
nær uppselt. Gústaf Kristjánsson kaupmaður,
vinnuveitandi Friðbjargar, verslaði með sekkja-
vörur svo sem hveiti, rúgmjöl og strásykur. Hjá
honum fékk hún pokana jafn fljótt og þeir tæmd-
ust. Það var mjög gott efni í þessum umbúðum.
Lét hún þá í klórlög og náði öllu letrinu af. Þetta
var hið besta búsflag fyrir okkur.
Héraðslæknir á Djúpavogi
Ég fékk lækningaleyfi 11. október 1948. Ég
hafði áður sótt um Djúpavogshérað og fékk strax
veitingu fyrir því. Þar hafði verið læknislaust í
einhvern tíma. Nú var lagt af stað austur, Reykja-
vík kvödd og jeppinn hlaðinn nauðsynlegum hlut-
um. Hreiður var aftur í fyrir ívar og milli sætanna
að framan var pappakassi fyrir Þórhall, hann var á
brjósti og þurfti ekki mikið fyrir honum að hafa.
Ferðin gekk greiðlega þar til við vorum komin
austur fyrir Akureyri. Norðaustan kalsaveður og
snjór á fjöllum norðanlands og austan og Möðru-
dalsfjallgarðarnir voru með snjó og erfiðir yfir-
ferðar að sögn. Fórum við frá Akureyri og ætluð-
um að fá gistingu í Reykjahlíð og taka daginn
snemma yfir fjöllin. Þegar til Reykjahlíðar kom
um kvöldið, var okkur sagt að enga gistingu væri
að fá, búið að loka hótelinu og ekkert starfsfólk
lengur. Þetta þótti okkur slæmar fréttir en ekki
var um annað að ræða en að halda áfram til
Grímsstaða. Veður var að versna og þegar austar
kom var komið rok og sandfok mikið. Sandurinn
smaug inn í blæjujeppann og allt var svart sem þar
var inni. Við fengum hinar ágætustu viðtökur á
Grímsstöðum, fengum að baða strákana og
hreinsa út úr jeppanum. Þar sváfum við um nótt-
ina og var komið sæmilegt veður um morguninn.
Lagt var af stað snemma um morguninn, þegar
austur eftir kom var meiri snjór og tafsamt í fjall-
görðunum og víða þurfti að rekja sig en aldrei
þurftum við að nota keðjur. Það tók okkur nær-
fellt fimm tíma að komast til Skjöldólfsstaða.
Þaðan var engin fyrirstaða, vegurinn yfir Odd-
skarð var ekki kominn saman en náði upp í skarð-
ið Eskifjarðarmegin. Við fórum alla leið til Nes-
kaupstaðar en bratt var niður úr skarðinu og von-
laust að fara til baka og ekki annað að gera en
senda jeppann með skipi til Djúpavogs. I Norð-
firði samdi ég við Björn Björnsson kaupmann að
fá hjá honum útvarpstæki, sem við skyldum
greiða eftir hentugleikum.
I nóvemberbyrjun stigum við á land á Djúpa-
vogi. Farangur okkar, sem ekki var mikill, var
kominn á undan okkur og jeppinn stóð á bryggj-
unni þegar við komum og beið eftir sínum eig-
anda. Það var dálítið sérstök tilfinning og eftir-
vænting í hugum okkar ungu hjónanna, þarna
voru við að hefja áfanga á okkar lífsbraut en við
vorum bjartsýn og full áhuga fyrir nýjum verkefn-
um.
Ekki stóð á sjúklingum. Daginn sem við kom-
um var ég kallaður til manns í þorpinum sem var
með hita og tak í brjósti, hann var með lungna-
bólgu. Daginn eftir kom aldraður maður til mín,
hann var með mjög ljótt sár á neðri vör og hafði
hann verið með þetta í marga mánuði. Ég stefndi
honum til mín eftir nokkra daga. Læknishúsið á
Djúpavogi var frekar lítið en laglegt timburhús á
sléttum fleti og hét Dalir. Þegar við komum var
ekki lokið við viðgerð á húsinu og þurftum við að
fá leigt í nokkrar vikur. Við fengum leigða eina
stofu og aðgang að eldhúsi. Ekkert rafmagn var