Þjóðhagsreikningar 1973-1984 - 01.07.1985, Blaðsíða 14
-12-
skiptingu og notkun". Fyrstu áætlanir bankans voru birtar
r riti hans "Ur þjóðarbúskapnum" i' júni' 1955. Si'ðar, eða i'
júni' 1962, var i' 12. hefti sama rits birt yfirlitsgrein
eftir þá Torfa Asgeirsson og Bjarna Braga Jónsson, og bar
hún heitið "Þjóðarframleiðsla, verðmætaráðstöfun og þjóðar-
tekjur, 1945-1960". Greininni fylgdi einnig i'tarlegt
talnaefni um þjóðhagsreikninga þessa ti'mabils. Sjálfstæðar
einkaneyslurannsóknir náðu þó einungis til sraustu fjögurra
áranna, þ.e. 1957-1960, en frá þeim ti'ma er tiltækt
samfellt efni um þjóðhagsreikninga frá ráðstöfunarhlið. A
þessum árum voru vinnuaðferðir mótaðar, og má raunar segja,
að þeim hafi verið fylgt si'ðan að meira eða minna leyti við
gerð ráðstöfunaruppgjörsins. Þessum vinnuaðferðum var að
nokkru lýst i' áðurnefndu 12. hefti rits Framkvæmdabankans,
en einnig i' fyrri ritum i' sama flokki.
Hér á eftir verður leitast við að lýsa i' afar stuttu
máli endurskoðunum ráðstöfunaruppgjörsins og einstakra
þátta þess, það er einkaneyslu, samneyslu, fjármunamyndunar
o.fl.
Aður en slfkt er gert, er þó rétt að leggja áherslu á
það, sem væntanlega verður enn ljósara hér á eftir, að
þjóðhagsreikningarnir eru eins konar bókhald fyrir þjóðar-
búskapinn. Tilgangurinn með þeim er að setja fram tölulega
og á kerfisbundinn hátt yfirlit yfir efnahagsstarfsemina.
Hér er þó ekki um að ræða bókhald i' þeim skilningi, að öll
viðskipti séu skráð, enda væri slfkt óviðráðanlegt. Þessi
i' stað er athyglinni beint að ákveðnum meginhugtökum eins
og einkaneyslu, samneyslu o.fl. En einmitt sú staðreynd,
að öll viðskipti eru ekki skráð, leiðir til þess að beita
verður ýmsum áætlunar- og nálgunaraðferðum. f þvi' sambandi
varðar mestu, að sem best samræmi sé i' áætlunaraðferðum frá
einum ti'ma til annars, þannig að breytingar sem fram koma
frá einu ári til annars endurspegli raunverulegar
breytingar. T þessu skyni hafa verið þróuð þjóðhagsreikn-
ingakerfi, sem hlotið hafa alþjóðlega viðurkenningu. Eitt
þessara kerfa, og það sem allur þorri þjóða heims fylgir
nú, þó að undanteknum Austur-Evrópuri1<junum, er þjóðhags-
reikningakerfi Sameinuðu þjóðanna. Þetta kerfi er nefnt "A
System of National Accounts",skammstafað SNA. Þvi' er lýst i'
handbók frá Sameinuðu þjóðunum sem ber heitið: