Þjóðhagsreikningar 1973-1984 - 01.07.1985, Blaðsíða 19
-17-
um, hvað teljast skuli kaup einstaklinga á vöru og þjón-
ustu frá hinu opinbera. Almenna reglan er sú, að til þess
að hægt sé að tala um kaup, og þar með einkaneyslu, verði að
vera náin tengsl milli greiðslu fyrir þjónustu eða vöru frá
hinu opinbera og veitingar þeirrar þjónustu. Dæmi um þetta
er aðgangseyrir að söfnum.
Annað álitamál er aðgreiningin milli einkaneyslu og
aðfanga opinberrar þjónustu. 5ú aðgreining ræðst af
tvennu:
1) Skipulagningu og eftirliti hins opinbera með þeirri
þjónustu, sem veitt er.
2) Valfrelsi einstaklingsins að þvi' er tekur til þess,
hver veitir og með hvaða hætti þjónustan er innt af
hendi.
Sé skipulagning og eftirlit með þjónustunni að öllu
leyti i' höndum hins opinbera og valfrelsi einstaklingsins
þröngar skorður settar, er litið á greiðslur fyrir sli1<a
þjónustu sem kaup hins opinbera á þjónustunni og þar með
sem samneyslu.
Það eru einmitt markali'nuvandamál af framangreindum
toga, sem i' fjárhæðum valda mestum breytingum á
einkaneyslunni 1980 samkvæmt nýja reikningakerfinu. Mestu
munar hér um heilbrigðisþjónustuna, en útgjöld hins
opinbera vegna heilbrigðismála voru áður að stærstum hluta
færð sem tilfærslur til heimilanna og komu þvi' fram sem
einkaneysla hjá heimilunum. Þessu hefur nú verið breytt með
nýja reikningakerfinu frá og með árinu 1980, en samkvæmt
þvi' eru útgjöld hins opinbera til heilbrigðismála færð sem
samneysla.
Annað dæmi um mismun á nýja og gamla kerfinu er að
finna i' tegundaflokkun einkaneyslunnar. X nýja kerfinu er
t.d. til þess ætlast, að útgjöld einstaklinga á veitinga-
og gistihúsum séu öll færð undir þann lið. I eldra kerfi
var aftur á móti til þess ætlast, að matur og drykkur, sem
neytt var á þessum stöðum, kæmi i' viðkomandi fæðuflokk, en i'
liðinn hótel og veitingahús kæmi aðeins virði þeirrar þjón-
2