Fréttatíminn - 07.03.2014, Blaðsíða 38

Hver er besta forvörnin gegn skilnuðum?
„Hæfileikinn til að geta treyst og myndað tengsl
er mikilvægur og hann verður til strax í frum-
bernsku. Sá sem hefur orðið fyrir svikum, mun
bera þau sár inn í hjónabandið. Annar þáttur er
makavalið. Ef vel tekst til í makavalinu þá er fólk
betur í stakk búið til að takast á við erfiðar að-
stæður seinna meir. Ungt fólk fer í „æfingabúðir“
og prófar sig áfram áður en það festir ráð sitt og
það er jákvætt. Við vitum líka að það eru líffræði-
legir þættir sem spila inn í þegar kemur að maka-
vali.“
Það er magnað!
„Já, það eru ákveðin efni sem kveða á um það að
hverjum þú laðast. Nýjar rannsóknir sýna vís-
bendingar um að samsvörun efnaboða sem nefn-
ast vasopressin, í heilastarfsemi karla og kvenna,
örvi paramyndun og geti sagt fyrir um líkur á
henni.
En svo þarf auðvitað að rækta og hlúa að sam-
böndum og það þarf tíma. Að mínu mati er tíminn
eitt það mikilvægasta þegar kemur að sambönd-
um. Fólk þarf að gefa sér tíma fyrir sambandið en
líka fyrir sjálft sig. Þetta er oft erfitt í dag þar sem
mikill tími fer í vinnu og frístundir og svo verður
allt enn flóknara þegar börn koma.“
Þetta er semsagt mikil vinna.
„Já, þetta er mikil vinna. Fjölskyldan er mikil sam-
ræmingarstöð. En til að allt virki vel þarf samfé-
lagið líka að vera samræmingarstöð. Skólakerfið,
heilbrigðiskerfið og vinnumarkaðurinn þarf að
vera í takt við þarfir fjölskyldna. Allt verður að
spila saman til að dæmið gangi upp. Umgjörðin
utan um fjölskylduna verður að vera í lagi.“
Sigrún
Júlíusdóttir
hefur starfað
við fjöl-
skylduráð-
gjöf í 30 ár
og segir fátt
ánægjulegra
en að hjálpa
fólki sem
raunverulega
langar að bæta
líf sitt. Stundum
sé betra val að
fara í sitt hvora
áttina en að
halda sambandi
áfram og oft
verði fólk sáttari
manneskjur og
betri foreldrar
fyrir vikið.
Þú hefur talað um að hjón sem geri
með sér samvinnubandalag virki
best.
„Samkvæmt rannsókn sem ég
gerði fyrir allmörgum árum kom
í ljós að þau pör sem virkuðu best
saman höfðu þrennt til staðar;
samningahæfni, jafnræði og næmni
fyrir þörfum og mörkum hvers
annars. Sem dæmi, nota þessi pör
ekki ljót orð eða niðurlægja því þau
hafa tamið sér að virða mörk hvors
annars. Jafnræði þýðir að báðir
einstaklingar geti blómstrað innan
sambandsins. Áður fyrr héldu hjón
ákveðinni tryggð við fjötra hjóna-
bandsins og gleymdu að hlusta
á sínar eigin langanir. Karlinn
vann fyrir heimilinu og konan var
heima. Þetta gerði fólk til að ráða
við ómögulegan húsnæðismarkað
og lág laun kvenna. Gert var sam-
komulag til að þrauka. Hún vann
heima en hann úti og missti því af
börnunum sínum. Svo var þagað og
þolað. Já, mér sýnist þetta vera að
breytast.“
Svo fólk nær ekki að láta drauma
sína rætast?
„Nei, og því veldur oft kynjamis-
rétti, launamisrétti og samræm-
ingarleysi af hálfu samfélagsins.
Launamisrétti veldur því að fólk
neyðist til að velja þessa úreltu leið.
Konur eru ennþá með lægri laun
og það veldur því að þær vinna oft
hálfa vinnu og eru kannski hvorki
ánægðar heima né í starfi, því þær
ná ekki að njóta sín. Þetta er mjög
algeng glíma.“
Er þetta helsti vandi hjónabandsins?
„Já, auk hraðans og kröfunnar um
að allt eigi að gerast eins og hendi
sé veifað. Fólk er mistilbúið til að
leggja eitthvað á sig tímabundið.
Það er mjög algengt að fólk lifi hinu
ljúfa lífi frelsisins til þrítugs og
svo kemur allt í einu barn og nýjar
skuldbindingar. Á nýju lífsskeiði
reynir á að vera tilbúin til að neita
sér um ýmislegt og forgangsraða
öðruvísi, breyta útsýninu, kannski
draga úr því að sitja á veitingastöð-
um og hitta vini.“
Svo fólk bara veit ekki út í hvað það
er að fara?
„Nei, og þá komum við inn á
fræðsluna sem vantar í skólakerf-
inu. Það vantar samfélagsfræðslu
um það hvað fjölskylduábyrgð felur
í sér. Það þarf mjög mikla um-
breytingu og samræmingu til að
þetta gangi upp. Skilnaðartölur eru
hæstar á fyrstu 3 árum barnsins.“
Og hvað er hægt að gera?
„Það hljómar kannski leiðinlega að
tala um áætlanagerð í samböndum
en það skiptir samt miklu að hugsa
Efnaboð í heila
stýra að einhverju
leyti makavali
www.fi.is
Mörkinni 6 | 108 Reykjavík | S: 568 2533 | www.fi.is
FERÐAFÉLAG ÍSLANDS
Skráðu þig inn...
...drífðu þig út
38 viðtal Helgin 7.-9. mars 2014