Sveitarstjórnarmál - 01.04.1950, Blaðsíða 24
20
SVEITARST J ÓRNARMÁL
JÓNAS GUÐMUNDSSON, skrifstofustjóri:
Samningur Norðurlanda
um gagnkvæma veitingu ellilífeyris.
Ekki er ólíklegt að síðar meir verði það
talinn nokkur viðburður í sögu Norðurlanda,
sem gerðist í Eiðsvallarsal Stórþingsins
norska laugardaginn 27. ágúst 1949, en þá
var undirritaður þar milliríkjasanmingur
Norðurlandanna fimrn — íslands, Danmerk-
ur, Finnlands, Noregs og Svíþjóðar — um
gagnkvæma veitingu ellilífeyris.
Undirskrift samningsins fór frarn í sam-
bandi við félagsmálaráðherrafund Norður-
landanna, sem nú var haldinn í Osló, en
um nokkur undanfarin ár liafa slíkir fundir
verið haldnir og félagsmálaráðherrar Norður-
landa og nánustu starfsmenn þeirra ræðst
við um ýmis sameiginleg vandamál þjóða
sinna á sviði félags og skipulagsmála.
Að þessu sinni gat íslenzki félagsmálaráð-
herrann, Stefán Jóhann Stefánsson, ekki
komið því við að mæta á fundinum, vegna
kosningaundirbúnings hér heima, og mætti
því af íslands hálfu Jónas Guðmundsson,
skrifstofustjóri í félagsmálaráðuneytinu, og
honum til aðstoðar Haraldur Kröver, sendi-
ráðsritari í Osló. Félagsmálaráðherrar hinna
landanna mættu allir.
Viðfangsefni þessa fundar voru rnörg, en
t\’() yfirgnæfðu þó alveg, enda var þeirn veitt
verðskulduð athygli af fréttaþjónustu Norð-
manna. Þessi t\'ö mál voru milliríkjasamn-
ingurinn urn gagnkvæman ellilífeyrir, sem
nú var undirritaður, og uppkast að nýjum
sanmingi um gagnkvæma hjálp til bág-
staddra, sem fulltrúar hinna fimm þjóða
lýstu sig nú reiðubúna til að ganga frá til
fullnustu.
N’ú urn rnörg ár hefur verið í gildi samn-
ingur milli Norðurlanda, annarra en Islands,
um framfærslu ríkisborgara eins landsins hjá
öðru, en sú samþykkt var úrelt orðin og
þarfnaðist endurskoðunar. Sú endurskoðun
hefur nú farið fram og er ráðgert að undir-
skrift hins nýja framfærslusamnings fari fram
á árinu 1950.
Oslóarfundinum 1949 lauk með því að
umboðsmenn hinna fimm landa undirrituðu
milliríkjasamninginn um gagnkvæman elli-
lífeyrir. Athöfn þessi var hin hátíðlegasta og
ræður fulltrúanna allar teknar á stálþráð og
útvarpað um kvöldið um Osló útvarpsstöðina.
Með milliríkjasamningi þessum var stigið
merkilegt spor í norrænni samvinnu. Hér
eftir nýtur hvert það gamalmenni sarna rétt-
ar í því Norðurlandanna, sem það dvelur í,
eins og það væri þegn þess lands. Danir (þar
með Færevingar), Norðmenn, Svíar og Finn-
ar, sem náð hafa 67 ára aldri og dvalizt hafa
a.m.k. 5 ár á landi hér, eiga sama rétt til
ellilífeyris sem væru þeir íslendingar og sams
konar rétt eiga íslendingar, sem dvelja í hin-
um Norðurlöndunum.
Sanmingurinn er í heild birtur hér á eftir,
svo ekki er ástæða til að rekja efni hans
nánar hér.
Tryggingastofnun ríkisins sér um greiðslu
ellilauna til hins erlenda fólks samkvæmt
samningnum og ber því erlendum gamal-
mennum að snúa sér til umboðsmanna