Sveitarstjórnarmál - 01.12.1983, Blaðsíða 69
LEIKTÆKJASTOFUR OG
LÖGREGLUSAMÞYKKTIR
Á síðustu mánuðum hafa orðið
nokkrar umræður og blaðaskrif um
rekstur ýmiss konar leiktækja, spila-
kassa og rafeindatækja, en víða í þétt-
býli hafa sprottið upp stofur og starf-
semi, þar sem aðgangur er seldur að
slíkum tækjum. Eru það einkum ung-
lingar og börn, sem sótt hafa slíka
staði. Margir foreldrar eru óánægðir
með þessa starfsemi og telja, að hún
hafi vafasöm uppeldisáhrif, ungling-
arnir eyði töluverðum íjármunum á
þessum stöðum og stofur þessar leiði
unglingana frá námi og hollari tóm-
stundastörfum.
Þessi mál hafa verið á dagskrá hjá
mörgum sveitarstjórnum, þar sem
fram hafa komið tillögur um tak-
mörkun eða stjórnun á slíkri starf-
semi, og spurt hefur verið, með
hvaða hætti sveitarstjórn geti haft
áhrif á þessi mál umfram þær aðgerð-
ir, sem eðli málsins samkvæmt heyra
undir verksvið barnaverndarnefndar
á hverjum stað.
f sumum lögreglusamþykktum
kaupstaðanna hafa allt frá árinu
1980 verið í kafla um veitingastaði
ákvæði um, að leyfi lögreglustjóra
þurfi til að starfrækja knattborðs- og
leiktækjastofur, þar sem rekstur
knattborða, spilakassa og leiktækja
er meginhluti starfseminnar og að
lögreglustjóri gæti ekki veitt slíkt leyfi
nema að Jenginni ums'ógn sveitarstjómar,
sbr. t.d. samþykkt nr. 219/1980 um
breyting á lögreglusamþykkt fyrir
Reykjavík, samþykkt 191/1981 fyrir
Selfoss og samþykkt nr. 157/1982
fyrir Sauðárkrók.
Samkvæmt þessum ákvæðum er
formlegt leyfisveitingarvald í hönd-
um lögreglustjóra, en sveitarstjórn
hefur umsagnarrétt. Lögreglustjóri
gæti veitt slíkt leyfi, þótt sveitarstjórn
hefði í umsögn sinni lagt til, að svo
yrði ekki gert. í reynd mundi þó
lögreglustjóri væntanlega að öðru
jöfnu fara eftir umsögn sveitarstjórn-
ar.
í lögreglusamþykktum eða breyt-
ingum á þeim á síðasta og þessu ári,
þar sem slík ákvæði hafa verið tekin
upp, er að finna ákvæði um, að sveit-
arstjórn (bæjarstjórn) geti ákveðið
gjald fyrir slík leyfi, en í ákvæðunum
er ekki tekið fram, hvert Ieyfisgjald
skuli renna. Skv. upplýsingum dóms-
málaráðuneytisins er sveitarstjórn
óheimil gjaldtaka fyrir slík leyfi, þrátt
fyrir nefnd ákvæði og munu því slík
gjöld, efinnheimt væru, renna í ríkis-
sjóð.
Hinn 13. október sl. staðfesti
dómsmálaráðuneytið samþykkt um
breytingu á lögreglusamþykkt fyrir
Reykjavík, sem er númer 731/1983,
varðandi þetta mál um, að 2. mgr.
81. gr. lögreglusamþykktar Reykja-
víkur orðist svo:
„Enginn má reka knattborð, spila-
kassa eða leiktæki gegn borgun nema
með leyfi lögreglustjóra að fenginni
umsögn borgarstjórnar. Slíkt leyfi
má einungis veita þeim, sem hefur
veitingaleyfi skv. 1. 53/1963. Leyfi
skal ekki veitt lengur en til íjögurra
ára í senn. Það skal bundið við nafn
og veitir leyfishafa aðeins rétt til
reksturs í því húsnæði, er hann hefur,
þegar leyfið er veitt. Ef leyfishafi
brýtur gegn ákvæðum greinar þess-
arar eða reksturinn þykir ekki fara
vel úr hendi, getur lögreglustjóri
svipt hann leyfinu, enda hafi leyfis-
hafi ekki látið segjast við aðvörun.
Knattborð, spilakassa eða leiktæki
má reka frá kr. 09:00 dl 23:30. Þó
getur lögreglustjóri heimilað rekstur
þeirra meðan veitingastaðurinn er
opinn. Ákvæði 77. og 78. gr. taka til
þeirra eftir því sem við á. Börnum
innan 14 ára aldurs er ekki heimill
aðgangur að slíkum tækjum nema í
fylgd með forráðamönnum. Miða
skal aldur við fæðingarár, en ekki
fæðingardag."
í þeim kaupstöðum og öðrum þétt-
býlisstöðum, þar sem engin ákvæði
eru í lögreglusamþykktum um leik-
tækjastofur og sveitarstjórn vill hafa
afskipti af þessum málum, er sá
möguleiki fyrir hendi, að hlutast til
um, að í lögreglusamþykkt verði sett
hliðstætt ákvæði og að framan grein-
ir, og mundi þá enginn mega reka
slíka starfsemi í sveitarfélaginu nema
með formlegu leyfi lögreglustjóra,
sem hann gæfi að fenginni umsögn
sveitarstjórnar. Slík leyíi væru ein-
ungis veitt þeim, sem hefðu veitinga-
leyfi og gjaldtaka af þeim til sveitar-
sjóðs væri óheimii. Leyfi væru bund-
in við nafn leyfishafa og tímabundin.
Slíka starfsemi mætti aðeins reka á
tímabilinu 09:00—23:30 daglega og
börnum innan 14 ára væri óheimill
aðgangur að slíkum stöðum nema í
fylgd fullorðinna.
Samkvæmt framangreindu væri
einstökum sveitarstjórnum óheimilt
að setja sínar eigin reglur um fram-
angreinda starfsemi, ef þær styddust
ekki við ákvæði í lögreglusamþykkt.
M.E.G.
387
SVEITARSTJÓRNARMÁL