Morgunblaðið - 11.01.2012, Blaðsíða 13

FRÉTTIR 13Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. JANÚAR 2012
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Áfallin skuldbinding B-deildar Líf-
eyrissjóðs starfsmanna ríkisins var
neikvæð um 320 milljarða í árslok
2010 og heildarskuldbindingin gagn-
vart sjóðfélögum, þ.e. vegna þeirra
réttinda sem þeir eiga eftir að
ávinna sér í framtíðinni, var neikvæð
um 350 milljarða.
Þetta kemur fram í svari fjár-
málaráðherra við fyrirspurn Vigdís-
ar Hauksdóttur, þingmanns Fram-
sóknarflokksins.
Ekki liggur fyrir hvenær ríkið
byrjar aftur að greiða aukagreiðslur
til sjóðsins vegna bakábyrgðar sinn-
ar en í svari fjármálaráðherra kem-
ur fram að ef gert væri ráð fyrir að
ríkissjóður greiddi jafna fjárhæð frá
og með yfirstandandi ári, þá yrði sú
greiðsla að nema 7,8 milljörðum kr. í
næstu 40 ár svo sjóðurinn dygði fyr-
ir skuldbindingum sem á honum
hvíla.
Með stofnun A-deildar LSR 1997
var B-deild sjóðsins lokað fyrir nýj-
um sjóðfélögum en í henni eru upp-
safnaðar skuldbindingar vegna eldri
starfsmanna.
Í svari fjármálaráðherra kemur
fram að ef engar frekari auka-
greiðslur koma frá ríkissjóði muni
B-deild sjóðsins komast í þrot á
árinu 2025.
Áfallin skuldbinding A-deildar
sjóðsins var neikvæð um 4,2 millj-
arða í árslok 2010 og hallinn því
2,5%. Heildarskuldbindingin var
neikvæð um 47,4 milljarða.
Uppgjör á stöðu LSR eftir nýliðið
ár liggur ekki fyrir. Haukur Haf-
steinsson, framkvæmdastjóri sjóðs-
ins, bendir á að í tryggingafræðileg-
um uppgjörum er miðað við 3,5%
raunávöxtun. „Það er ljóst að út-
koma seinasta árs er undir því við-
miði. Það er því nokkuð ljóst að stað-
an hefur ekki batnað á milli ára,“
segir hann.
Miklar afskriftir eftir hrun
Á þeim tíma sem liðinn er frá
bankahruninu hefur Lífeyrissjóður
starfsmanna ríkisins fært 40,7 millj-
arða á afskriftareikning, sem svarar
til 13,3% af meðaleignum sjóðsins á
þeim árum sem afskriftir voru færð-
ar í reikning hans.
Í svari fjármálaráðherra til Vig-
dísar er tekið fram að hér sé að hluta
til um varúðarfærslur að ræða vegna
óvissu um endurheimtur en að mest-
um hluta sé þó um endanlega af-
skrift að ræða.
Af þessari fjárhæð eru afskriftir
vegna taps á skuldabréfum á banka,
sparisjóði og aðrar fjármálastofn-
anir 20,3 milljarðar. En vakin er at-
hygli á því í svarinu, að reglum um
forgangsröð krafna var breytt með
lagasetningu þegar innstæður voru
settar í forgang fram yfir
skuldabréfakröfur.
1,1 milljarður á afskriftareikn-
ing til að mæta tapi vegna lána
Farið er yfir eignaflokka lífeyr-
issjóðsins í svari ráðherrans og kem-
ur þar m.a. fram að lífeyrissjóðurinn
hefur fært 1,1 milljarð kr. á afskrift-
areikning til að mæta mögulegu tapi
vegna lánveitinga til sjóðsfélaga, eða
sem nemur 0,32% af heildareignum
sjóðsins.
Bent er á að erfitt sé að meta tap
sjóðsins af innlendum hlutabréfum.
„Við hrun bankakerfisins og á næstu
mánuðum þar á eftir varð stór hluti
fyrirtækja á innlendum hlutabréfa-
markaði gjaldþrota eða fór í nauð-
ungarsamninga. Ef horft er til
markaðsverðs þeirra hlutabréfa sem
sjóðurinn tapaði vegna þess, eins og
það var í lok þriðja ársfjórðungs eða
við fall bankanna, var tapið 26,6
milljarðar eða 8,4% af eignum sjóðs-
ins á sama tíma.
Eftir mitt ár 2008 bætti lífeyr-
issjóðurinn ekki viðbótarfjármagni
við hlutabréfaeign sína heldur var
eingöngu um innbyrðis skipti á milli
hlutafélaga að ræða,“ segir í svari
fjármálaráðherra, sem dreift hefur
verið á Alþingi.
Þyrfti 7,8 milljarða króna á ári í 40 ár
 Raunávöxtun LSR var undir 3,5% viðmiðinu í fyrra og staðan hefur ekki batnað á milli ára að sögn
framkvæmdastjóra sjóðsins  Rúmlega 40 milljarðar hafa verið færðir á afskriftareikning frá hruninu
Morgunblaðið/Kristinn
Byrði næstu kynslóða? Útlit er fyrir að ríkið þurfi að leggja til háar fjár-
hæðir á næstu 40 árum til að mæta skuldbindingum B-deildar LSR.
Skipuð hefur verið ný yfirstjórn
Lífeyrissjóðs starfsmanna rík-
isins frá og með áramótum til
næstu þriggja ára. Stjórnin er
skipuð átta mönnum. Fjár-
málaráðherra tilnefndi fjóra og
eru fulltrúar hans í stjórninni
Gunnar Björnsson, skrif-
stofustjóri í fjármálaráðuneyt-
inu, Guðrún Ágústsdóttir, fyrr-
verandi borgarfulltrúi, Maríanna
Jónasdóttir skrifstofustjóri í
fjármálaráðuneytinu og Viðar
Helgason, sem einnig starfar í
fjármálaráðuneytinu.
BSRB tilnefnir tvo fulltrúa,
Árna Stefán Jónsson, formann
SFR og Þórveigu Þormóðs-
dóttur, formann Félags starfs-
manna stjórnarráðsins. Eiríkur
Jónsson fyrrv. formaður Kenn-
arasambands Íslands er fulltrúi
KÍ og fyrir hönd BHM er Guðlaug
Kristjándsdóttir formaður BHM í
stjórninni. Guðrún Ágústsdóttir
er eini nýi fulltrúinn í stjórn LSR.
Aðrir fulltrúar voru í fyrri stjórn
sem aðalmenn nema Viðar sem
var varamaður en kemur núna
inn sem aðalmaður.
Einn nýr í yf-
irstjórn LSR
NÝ STJÓRN LSR TEKUR VIÐ
Helstu forsendur fyrir viðmiði líf-
eyrissjóða um 3,5% raunávöxtun
eigna hafa breyst. Ef viðmið lífeyr-
issjóða yrði lækkað myndi það hins
vegar hafa mikil áhrif á einstaka
hópa sjóðfélaga. Þetta má lesa úr
svari fjármálaráðherra við fyrir-
spurn Sigríðar Ingibjargar Inga-
dóttur á Alþingi. Fjármálaráðuneyt-
ið fékk Bjarna Þórðarson trygginga-
stærðfræðing til að reikna dæmi um
hvernig réttindi í almennum lífeyr-
issjóði þyrftu að skerðast við lækk-
un vaxtaviðmiðsins og jafnframt
hvaða áhrif það hefði á iðgjöld ef
halda á óbreyttum lífeyrisréttind-
um.
Fram kemur í útreikningunum að
skerðingin yrði mest hjá yngri sjóð-
félögum. Lækkun vaxtaviðmiðsins
um eitt prósentustig (í 2,5%) leiddi
til 8% lækkunar lífeyris hjá sjötug-
um lífeyrisþega en réttindi sem fer-
tugur einstaklingur hefur þegar
áunnið sér myndu hins vegar lækka
um 30% og um 36% hjá 30 ára ein-
staklingi.
Í svarinu eru einnig birtir út-
reikningar Bjarna á áhrifum þessa á
iðgjöld sem tvítugir og þrítugir sjóð-
félagar þyrftu að greiða til 67 ára
aldurs, til þess að afla sér óbreyttra
réttinda. Breytingin myndi fela í sér
verulega hækkun iðgjalda, eða um
3-4 prósentustig ef vaxtaviðmið líf-
eyrissjóðanna yrði lækkað í 2,5%.
Nefnd með þátttöku aðila vinnu-
markaðarins vinnur nú að tillögum
um framtíðarskipan lífeyrismála og
mun m.a. ræða hvort endurskoða á
núverandi viðmið um ávöxtunar-
kröfu lífeyrissjóðanna. Raunávöxtun
þeirra hefur verið undir 3,5% við-
miðinu allt frá 2008.
Nauðsynleg skerðing á áunnum réttindum
ef vaxtaviðmiðun lækkar úr 3,5% í 3,0% eða 2,5%
3,0% 2,5%
Aldur Skerðing í % Skerðing í %
20 ára 21,0% 42,0%
30 ára 18,0% 36,0%
40 ára 15,0% 29,5%
50 ára 11,0% 22,5%
3,0% 2,5%
Aldur Skerðing í % Skerðing í %
60 ára 7,5% 14,5%
70 ára 4,0% 8,0%
80 ára 2,5% 5,0%
90 ára 1,5% 2,5%
Iðgjaldstaxti miðað við 1,4% áunnin réttindi fyrir hvert ár frá
20 eða 30 ára aldri til 67 ára aldurs vegna elli- og örorkulífeyris
Ávöxtun Aldur Karlar Konur
3,5% 20 ára 8,4% 10,9%
30 ára 10,0% 12,6%
3,0% 20 ára 9,8% 12,7%
30 ára 11,4% 14,4%
2,5% 20 ára 11,5% 14,8%
30 ára 13,0% 16,4%
Mikil skerðing,
hærri iðgjöld
 Lægra vaxtaviðmið hefði mikil áhrif
landsbankinn.is 410 4000Landsbankinn
J
Ó
N
S
S
O
N
&
L
E
’M
A
C
K
S
•
jl
.i
s
•
S
ÍA
Fimmtudagskvöld eru fjármálakvöld
Byrjendanámskeið í notkun Meniga
heimilisbókhalds verða haldin á
vegum Landsbankans í tölvustofu
HT204 í Háskóla Íslands, gengið
inn á Háskólatorgi.
Dagsetningar
» 19. janúar
» 26. janúar
Námskeiðin hefjast kl. 17:30
og verða léttar veitingar í boði.
Skráning og nánari upplýsingar á
landsbankinn.is og í síma 410 4000.
Betri yfirsýn
Landsbankinn býður nú viðskiptavinum upp á Meniga sem er
sjálfvirkt heimilisbókhald í netbankanum. Meniga veitir yfirsýn
yfir fjármálin á myndrænan hátt, auðveldar áætlanagerð og
aðstoðar við að finna góðar sparnaðarleiðir.
yfir fjármálin