Morgunblaðið - 11.01.2012, Blaðsíða 19

19
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. JANÚAR 2012
Hindranir Borgarbúar hafa átt í erfiðleikum með að komast leiðar sinnar að undanförnu þar sem yfirvöld hafa ekki hreinsað götur og gangstíga en við Kleppsveg má finna leið framhjá snjófjalli.
RAX
Hinn „óháði“ ríkisfjöl-
miðill vinstrimanna,
RÚV, er kominn í kosn-
ingaham. Amk. ein-
hverjir þar innandyra.
„Nýju“ framboðin, sem
sum hver eru svo sann-
arlega ekki ný, fá nú
þann tíma sem þau óska
í þessum „óháða“ miðli.
Hvert drottning-
arviðtalið af öðru er tek-
ið við „nýja“ frambjóðendur um leið og
sum „gömlu“ framboðin eru sett í frost
af þessum „óháða“ ríkisrekna miðli.
Kastljósið hringsnýst í kringum „nýju“
frambjóðendurna eins og þarna séu
komnir frelsarar okkar frá hinum
vondu „gömlu“ flokkum.
Það er rétt að taka það fram að ég er
móðgaður við Ríkisútvarpið vegna
þess að RÚV hefur aldrei boðið mér í
einn einasta þátt í sjónvarpi frá því ég
var kjörinn á þing. Ekki einn. Þó er ég
fyrsti þingmaður Framsóknarflokksins
í NV-kjördæmi og formaður þing-
flokks framsóknarmanna! Skýringin er
kannski sú að skoðanir mínar virðast
ekki passa við skoðanir Kastljóssins,
Spegilsins eða Silfursins (ég laumaðist
einu sinni til að leysa Sigmund Davíð af
í Silfrinu).
Getur verið að fyrrverandi kosn-
ingastjóra Samfylkingarinnar, Helga
Seljan, finnist betra að taka gagn-
rýnilaus spjallviðtöl við ráðherra Sam-
fylkingarinnar? Eru sumir innan RÚV
svo langt gengnir í pólitískri rétt-
hugsun að þeir sjá ekki hvílíkt hneyksli
það er? Hvað ætli margir af stjörnum
RÚV tengist stjórnmálaflokkum á ein-
hvern hátt?
En hvaða fólk er svo þetta „nýja“
fólk sem sumir innan hins„óháða“
RÚV hampa svo mjög?
Guðmundur Steingrímsson var að-
stoðarmaður Samfylkingarborg-
arstjórans Dags B. Eggertssonar. Síð-
an fór Guðmundur á þing fyrir
Samfylkinguna, nennti ekki að vera
þar og skrapp í Framsókn. Líkaði ekki
vistin og stökk í fang Besta flokksins
sem hefur gert garðinn frægan í borg-
inni. Guðmundur er starfandi alþing-
ismaður. Fátt „nýtt“ í þessu.
Lilja Mósesdóttir bauð sig fram fyr-
ir Vinstri græn en gafst upp á sov-
éskum stjórnunarháttum þess ágæta
flokks. Lilja er líka
starfandi alþingismaður.
Þá þykja það stórtíð-
indi að Hreyfingin skuli
aftur vilja bæta „Borg-
ara“ fyrir framan nafn
sitt og draga upp á dekk
Frjálslynda flokkinn,
nærri 10 ára gamlan
stjórnmálaflokk með
Sigurjón Þórðarson
fyrrverandi alþing-
ismann í fararbroddi.
Frjálslynda-borgara-hreyfingin virðist
því samsett af núverandi og fyrrver-
andi þingmönnum. Fátt nýtt við það.
Hægri grænir skarta hinum frjóa
Guðmundi Franklín Jónssyni sem
sannarlega er nýr í stjórnmálum en
hvorki í þjóðmálum né ýmsu öðru.
Svo hefur Lýðfrelsisflokkurinn lengi
boðað komu sína með ýmsum útgáfum
af heimasíðum og stefnumálum þar
sem stórsöngvarinn Guðbjörn Guð-
björnsson og Friðrik Hansen Guð-
mundsson ráða för. Báðir eru þeir nýir
í framboði en þekktir meðal þeirra sem
nenna að lesa blogg. Guðbjörn hefur
einnig starfað innan Sjálfstæðisflokks-
ins.
Allt er þetta örugglega ágætisfólk
og hefur sitt fram að færa en hvað rétt-
lætir að þessir aðilar (nema kannski
Guðmundur Franklín og Lýðfrelsisk-
arlarnir) fái sérmeðferð hjá RÚV
vegna þess að það sé eitthvað nýtt við
þá? Ekkert réttlætir það.
Við sem tilheyrum hinum „gömlu“
hljótum að byrja að telja mínúturnar
sem RÚV splæsir í pólitíkusa, því
„óháður“ fjölmiðill hlýtur að gæta jafn-
ræðis. Hjá ríkisfjölmiðlinum hljóta hin-
ir „gömlu“ og „nýju“ að þurfa að sitja
við sama borð.
Eftir Gunnar Braga
Sveinsson
» Getur verið að fyrr-
verandi kosninga-
stjóra Samfylking-
arinnar, Helga Seljan,
finnist betra að taka
gagnrýnilaus spjall-
viðtöl við ráðherra Sam-
fylkingarinnar?
Gunnar Bragi Sveinsson
Höfundur er alþingismaður.
RÚV – Ríkisútvarp
vinstrimanna?
Ríkisstjórnin hefur
unnið að breytingum á
verkaskiptingu ráðu-
neyta og stefnir að því
að færa rannsókn-
arstofnanir atvinnuveg-
anna undir umhverf-
isráðuneytið. Þetta er
varasöm stefna sem fel-
ur í sér að tengsl milli
atvinnuvegaráðuneyta
og ákvarðana um nýt-
ingu auðlinda, rannsóknir, ráðgjöf og
verndun auðlinda verða rofin. Hætt er
við að breytingarnar hafi neikvæð
áhrif á nýsköpun íslenskra fyrirtækja
og vöruþróun. Rétt er að fara aðrar
leiðir.
Samvinna byggist á trausti
og fagmennsku
Náin tengsl rannsóknaraðila og
stjórnsýslu atvinnuveganna eru nauð-
synleg til að tryggja traust og sam-
vinnu á milli aðila. Rannsóknarstofn-
anir eins og Hafrannsóknastofnun,
Matís, Veiðimálastofnun og Orku-
stofnun byggja á náinni samvinnu við
ráðuneyti sjávarútvegs, landbúnaðar
og iðnaðar. Með því að slíta á sam-
skipti milli aðila, og um leið upplýs-
ingamiðlun, er skorið á lífæð framþró-
unar á viðkomandi fagsviði. Bein
tenging stjórnsýslu atvinnuveganna
við rannsóknir og framkvæmd verk-
efna og öfugt er skilyrði þess að ár-
angur náist. Án slíkrar tengingar eru
miklar líkur á því að engin framþróun
verði á sviði stjórnsýslunnar.
Þessar stofnanir sinna grunnrann-
sóknum á Íslandi. Sérfræðingar
þeirra eru meðal þeirra fremstu á
sviði haf-, matvæla- og orkurannsókna
og í beinni samkeppni við erlenda
starfsbræður. Með því að fjarlægja
bein tengsl við atvinnulífið er líklegt
að Íslendingar tapi rannsókn-
arforskoti sem þeir hafa á aðrar þjóð-
ir. Stofnanirnar eiga líka beint sam-
starf við háskóla um menntun sem
tengist atvinnulífinu. Með því að rjúfa
tengslin eru líkur til þess að áherslur
atvinnulífsins komist ekki til skila inn í
menntakerfið og það dragi úr sam-
keppnishæfni íslensks efnahagslífs til
lengri tíma. Þess vegna er nauðsyn-
legt að viðhalda tengingu atvinnuveg-
aráðuneyta og ákvarð-
ana um auðlindanýtingu
við rannsóknarstofnanir
og auðlindarannsóknir.
Áhersla á rannsóknir
í þágu atvinnulífsins hef-
ur minnkað við samein-
ingu rannsóknarstofn-
ana við
þjónustustofnanir.
Dæmi má taka af Rann-
sóknarstofnun landbún-
aðarins sem var sam-
einuð Landbúnaðar-
háskólanum. Eftir
sameiningu hefur bæði tími sérfræð-
inga og rannsóknaráherslur færst frá
þörfum atvinnulífsins.
Þvert gegn alþjóðlega
viðurkenndum aðferðum
Sérstakar hafrannsóknastofnanir
heyra jafnan undir ráðuneyti sjávar-
útvegs, landbúnaðar eða matvæla í
nálægum löndum. Hlutverk þeirra er
að sinna rannsóknum og ráðgjöf til
ráðuneytisins. Verði Hafrann-
sóknastofnunin færð frá sjávar-
útvegsráðuneytinu til umhverfis-
ráðuneytisins að hluta eða í heild
gengur það gegn meginstefnu þró-
aðra fiskveiðiríkja um að hafa sér-
staka hafrannsóknastofnun innan vé-
banda fagráðuneytis fiskveiða.
Íslendingar hafa verið í fararbroddi í
sjávarútvegi og starfað eftir siða-
reglum FAO um ábyrga hegðun sem
tryggir virka verndun, stjórnun og
þróun lifandi auðlinda í sjó og vatni
með tilhlýðilegri virðingu fyrir vist-
kerfinu og fjölbreytileika lífríkisins.
Grundvallaratriði í leiðbeiningum
FAO er að ráðherra sem fer með sjáv-
arútvegsmál geti tekið ákvarðanir um
ábyrga nýtingu fiskistofna og hafi
beinan og milliliðalausan aðgang að
rannsóknum, niðurstöðum þeirra,
skipulagi og framkvæmd. Eins er lögð
mikil áhersla á samráð við atvinnu-
greinina sjálfa en eins og kunnugt er
hafa einstakir útgerðarmenn og sam-
tök þeirra átt mikla og góða samvinnu
við ráðuneytið og Hafrannsóknastofn-
un. Með áformum ríkisstjórnarinnar
um að slíta á milli hafrannsókna, nýt-
ingar auðlinda og stjórnar fiskveiða er
gengið gegn leiðbeiningum FAO.
Frekar er nauðsyn að tengja betur
saman rannsóknir á Íslandi og at-
vinnulífið en að byggja múra til að
girða af rannsóknir á auðlindum frá
nýtingu þeirra.
Afleiðingar breytinga
verði metnar
Íslenskar orkurannsóknir þjóna
orkufyrirtækjunum á margvíslegan
hátt og stunda rannsóknir á þeirra
vegum og er nauðsynlegt að þar á
milli séu náin tengsl. Hætta er á að
þau rofni verði af fyrirhugaðri breyt-
ingu. Sama má segja um samstarf
Matís og atvinnulífsins. Matís er
þekkingar- og rannsóknafyrirtæki
sem vinnur að þróun og nýsköpun í
matvælaiðnaði og líftækni og sinnir
matvælaöryggi. Matís veitir fyr-
irtækjum í sjávarútvegi, landbúnaði
og almennri matvælaframleiðslu ráð-
gjöf og þjónustu. Sem dæmi kemur
Matís að þróun á nýjum vörum og
ferlum fyrir fyrirtæki og hefur mik-
ilvægu hlutverki að gegna varðandi
gæði og öryggi matvæla. Þessi tengsl
verður að vernda.
Nauðsynlegt er að fyrir liggi hvaða
markmiðum ætlunin er að ná og mat á
afleiðingum þeirra. Vanda verður
undirbúning og tryggja að meiri hags-
munum sé ekki fórnað fyrir minni.
Samráð við hagsmunaaðila og bein að-
koma þeirra að undirbúningi er nauð-
synleg.
Tækifæri til að gera betur
Að lokum er bent á að hagræða má
í stjórnsýslunni með því að skipta
verkefnum umhverfisráðuneytis milli
iðnaðarráðuneytis og sjávarútvegs- og
landbúnaðarráðuneytis án þess að
slaka á efnislegum kröfum í umhverf-
ismálum. Þannig yrði umhverf-
ismálum gert hærra undir höfði í
stjórnsýslunni en nú er.
Eftir Vilmund
Jósefsson » Skipta má verk-
efnum umhverf-
isráðuneytis milli iðn-
aðar-, sjávarútvegs- og
landbúnaðarráðuneytis
án þess að slaka á efnis-
legum kröfum í um-
hverfismálum.
Vilmundur Jósefsson
Höfundur er formaður Samtaka
atvinnulífsins.
Atvinnulífið þarf öflugar rann-
sóknir og trausta stjórnsýslu