Morgunblaðið - 09.05.2012, Blaðsíða 1
M I Ð V I K U D A G U R 9. M A Í 2 0 1 2
Stofnað 1913 108. tölublað 100. árgangur
MEÐ RÚTU
UM 48 RÍKI
BANDARÍKJANNA
ENDURSKAPA
STOLIÐ VERK
Í HULL
SIGUR RÓS
Á ICELAND
AIRWAVES
VOYAGE STEINUNNAR 38 MET Í MIÐASÖLU 41FERÐALANGAR 10
Gunnar neitar því aðspurður að
ríkið sé að móta stefnuna í viðbrögð-
um við skerðingu sjómannaafsláttar.
Þessir samningar hafi lengi tekið
mið af samningum farmanna hjá
skipafélögunum en þau hafi leyst
kröfur um bætur fyrir skerðingu af-
sláttarins með tilteknum greiðslum
gegn því að sjómenn tækju að sér
vinnu í höfnum erlendis.
MHvalveiðar stranda »22
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Undirmenn á skipum Hafrann-
sóknastofnunarinnar og Landhelgis-
gæslunnar fengu launahækkanir í
samningum við ríkið, til að bæta
þeim skerðingu sjómannaafsláttar.
Áhafnir fragtskipa munu einnig hafa
fengið leiðréttingu af sama toga.
Ríkisstjórn og Alþingi hafa sam-
þykkt að afnema sjómannaafsláttinn
á fjórum árum. Hann hefur nú verið
helmingaður. Sjómenn hafa gert
kröfu um að fá launahækkanir til að
bæta tekjutapið, nú síðast í kröfu-
gerð Sjómannafélags Íslands á
hendur Hval hf. vegna háseta á hval-
báti. Varð það til þess að Hvalur hf.
hætti við hvalveiðar í sumar.
Flóknara mál
Fram kemur í viðtali við Jónas
Garðarsson, formann samninga-
nefndar Sjómannafélags Íslands, í
Morgunblaðinu í dag að kröfur um
bætur fyrir skerðingu sjómannaaf-
sláttar hafi náðst fram í samningum
við ríkið í harðri deilu um kjör undir-
manna á skipum Hafró. „Þetta var
miklu flóknara en það. Ekki var að-
eins deilt um sjómannaafslátt,“ segir
Gunnar Björnsson, skrifstofustjóri
starfsmannaskrifstofu fjármála-
ráðuneytisins. Segir hann að samn-
inganefnd ríkisins hafi gert þá kröfu
að samið yrði í einu lagi vegna út-
gerða ríkisins, það er Hafró og
Landhelgisgæslunnar. Einn áhrifa-
valdurinn við lausn málsins hafi
vissulega verið að ríkið hafi komið að
hluta til móts við sjómenn vegna
skattaafsláttarins.
Fengu bætur
fyrir skerð-
ingu afsláttar
Taka sjómannaafslátt en hækka laun
Morgunblaðið/Egggert
Rannsóknir Hafrannsóknaskipið
Árni Friðriksson í höfn.
Sjómannaafsláttur
» Sjómannaafsláttur hefur
verið skertur um helming og
fellur alveg niður í lok næsta
árs.
» Þetta er skattaafsláttur sem
var rúmar 900 krónur fyrir
hvern dag á sjó.
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Ég tel að miklu fleiri séu í fjárhags-
erfiðleikum í dag. Þetta er fólkið
sem er komið á brúnina,“ segir
Harpa Njáls félagsfræðingur í til-
efni af nýjum tölum Creditinfo sem
sýna að um 26.400 einstaklingar á
Íslandi séu nú í alvarlegum van-
skilum.
Þórhallur Heimisson prestur hef-
ur allt frá hruni hvatt til aðgerða til
handa efnalitlu fólki. Hann kveðst
daglega taka á móti fólki sem eigi
um sárt að binda vegna bágra kjara.
Hafa gefið upp vonina
Í þeim hópi séu hjón og sambúðar-
fólk sem deili vegna stöðugra fjár-
hagsáhyggna. Þá komi til hans fólk á
sextugsaldri sem sé orðið úrkula
vonar um að fá aftur vinnu. Almennt
séu þessi mál þó í betri farvegi en
fyrir tveim árum og „ýmis úrræði
farin að virka betur en áður“.
Guðmundur Magnússon, formað-
ur Öryrkjabandalags Íslands, segir
marga öryrkja búa við afar kröpp
kjör og að fjárhagsstaða þeirra hafi
ekki verið jafn slæm í áratugi. »14
„Fólk er
komið á
brúnina“
Heilsu- og hvatningarátakið Hjólað í vinnuna hefst í dag og höfðu sex þús-
und manns skráð sig til þátttöku í gærkvöldi, en reynslan sýnir að fjöldi
fólks bætist við fyrstu vikuna eftir að átakið fer af stað. Hægt er að skrá sig
allt þar til átakinu lýkur hinn 29. maí. Þessi tvö voru á góðri siglingu við
Nauthólsvík í vorsólinni í gærkvöldi.
Margir hjóla í vinnuna
Morgunblaðið/Kristinn
Þó að nær öll stærstu sveitarfélög
landsins hafi verið rekin með halla í
fyrra koma þó fram vísbendingar
um betri afkomu nokkurra þeirra
en áætlanir gerðu ráð fyrir, í árs-
reikningum, sem lagðir hafa verið
fram.
Af átta stærstu sveitarfélögunum
skiluðu tvö þeirra, Garðabær og
Árborg, jákvæðri rekstrarnið-
urstöðu eftir fjármagnsliði og
skatta. Garðabær sker
sig nokkuð úr þar sem
rekstur A- og B-hluta
var jákvæður um 352
milljónir í fyrra. Fjár-
magnskostnaður er
mörgum sveitarfélögum
þungur í skauti. Þannig
var rekstrarniðurstaða
Hafnarfjarðarbæjar fyrir
fjármagnsliði í A-hluta jákvæð um
1,2 milljarða en eftir sem áður var
útkoma ársins halli upp á 824 millj.
eftir fjármagnsliði og skatta.
Heildarskuldir átta stærstu sveit-
arfélaganna um seinustu áramót
voru 458 milljarðar og eru þá líf-
eyrisskuldbindingar ekki taldar
með. Vega skuldir Reykjavíkur-
borgar (A- og B-hluta) þyngst en
þær voru rúmlega 300 milljarðar
kr. Útsvarstekjur margra sveitar-
sjóða jukust í fyrra en hins vegar
sýna uppgjörin mikinn sam-
drátt í fjárfestingum.
Halldór Halldórs-
son, formaður
Sambands ís-
lenskra sveitarfé-
laga, hefur áhyggj-
ur af hversu lítil fjár-
festing á sér stað hjá
sveitarfélögum. »16
Sum stærstu sveitarfélögin eru að rétta úr
kútnum þó þau stríði við halla og skuldir
„Hvað höfum við gert ykkur?“ spurði Kristinn V. Jó-
hannsson, fyrrverandi forystumaður í bæjarstjórn og at-
vinnurekstri á Norðfirði, og beindi orðum sínum til ráð-
herra og þingmanna stjórnarmeirihlutans í umræðum á
íbúafundi um sjávarútvegsmál í Fjarðabyggð. Var hann
að vísa til þeirrar aðfarar sem hann taldi felast í sjáv-
arútvegsfrumvörpum ríkisstjórnarinnar.
Fjöldi íbúa mætti á fundinn sem haldinn var í Nesskóla
í gærkvöldi til að ræða útvegsfrumvörpin og stöðu mála í
sambandi við Norðfjarðargöng.
Steingrímur J. Sigfússon sjávarútvegsráðherra og
Gunnþór Ingvason útgerðarmaður höfðu framsögu. Ekki
voru þeir sammála um áhrif frumvarpsins en báðir
hvöttu til þess að fundin yrði sanngjörn leið.
Ekki gafst mikill tími til umræðna um göngin en Jón
Björn Hákonarson, forseti bæjarstjórnar, hvatti til þess
að framkvæmdir yrðu boðnar út á þessu ári. Fyrr um
daginn tók Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra við
áskorun um að hefja nú þegar framkvæmdir við gerð
nýrra Norðfjarðarganga, sem á fjórða þúsund íbúa höfðu
ritað nöfn sín undir. »9
Hvað höfum við gert ykkur?
Fjölmenni á íbúafundi um
útgerð og Norðfjarðargöng
Morgunblaðið/Sigurður Aðalsteinsson
Fjölmenni Íbúar Fjarðabyggðar fjölmenntu til að fylgj-
ast með umræðum um sjávarútvegs- og samgöngumál.
Jón Gnarr, borg-
arstjóri Reykja-
víkur, hefur til-
kynnt foreldrum
barna í Hamra-
og Húsaskóla í
Grafarvogi að
ekki verði hætt
við að sameina
unglingadeildir
skólanna við
unglingadeildina í Foldaskóla. Um
90% foreldra mótmæltu sameining-
unni. »4
Ætla ekki að hætta
við sameiningu
Jón Gnarr