SunnudagsMogginn - 24.06.2012, Blaðsíða 22

22 24. júní 2012
Bréfritari átti þess eitt sinn kost að hlýðaá Mario Monti, nú forsætisráðherraÍtalíu, flytja fróðleiksræðu á ársfundiBIS – banka seðlabankanna – eins og
þessi greiðslumiðlunarbanki er stundum kall-
aður í daglegu tali. Var Monti eini ræðumaðurinn
og er það til marks um það álit sem hann naut í
þessum ranni. Monti er ítalskur hagfræðipró-
fessor af hægri kanti stjórnmálanna, áður hand-
genginn Berlusconi, harðsnúinn kommissar
samkeppnismála hjá ESB og var sendur af því til
að vera forsætisráðherra á Ítalíu í tæknikrata-
stjórn sem sjá mundi um niðurskurðarkröfur
ESB og AGS, sem stjórnmálaforingjar landsins
veigruðu sér við að standa að til fulls. Í ræðustól
kom hinn fyrrum harðsnúni samkeppniskomm-
issar ekki síður fyrir sem siðfáguð silkitunga há-
skólasamfélagsins og flutti sem slíkur prýðilegt
erindi. Fyrst Brusselvaldið taldi nauðsynlegt að
grípa fram fyrir hendur réttkjörinna stjórnvalda í
evruríkinu Ítalíu eins og það gerði einnig í
Grikklandi, gat það vissulega verið óheppnara í
mannavali en þetta.
Mario Monti á endastöð?
En nú virðist Mario Monti kominn á endastöð í
sinni sendiför. Hann segir að næsti neyðarfundur
leiðtoga ESB um evruna (neyðarfundur nr. 21 eða
þar um bil) sé seinasta tækifærið til að bjarga
myntinni. Leiðtogar evrunnar hafi sem sagt að-
eins eina viku til að bjarga elskunni sinni. Þetta
er að vísu ekki eini lokafresturinn sem mynt-
björgunin hefur fengið. Soros billjónamæringur
gaf þriggja mánuða frest fyrir rúmum mánuði og
Joschka Fischer, fyrrverandi utanríkisráðherra
Þýskalands, mun skemmri frest og má segja að
nú falli frestur hans og Montis nánast saman.
Allir þrír og sumir hinna, sem gefið hafa sam-
bærilega lokafresti, virðast telja að það sé jafn
brýnt að bjarga hinni 11 ára gömlu mynt og aðrir
að bjarga 2000 ára kristindómi, sem mjög er nú
sótt að, þótt honum hafi sem betur fer ekki enn
þá verið gefinn lokafrestur í vikum eða mán-
uðum.
Rómarfundur
Og um þessa helgi er blásið til undirbúnings-
fundar í Róm, höfuðborg Ítalíu, Rómaveldis, páf-
ans og Evrópusáttmálans. Og það segir heilmikla
sögu um að vandinn þyki stór að nú fá forsætis-
ráðherrar Ítalíu og Spánar að vera með í undir-
búingsskrafi með kanslara Þýskalands og forseta
Frakklands í aðdraganda leiðtogafundar. Venjan
hefur verið sú að kanslarinn og forsetinn hafa hist
í hótelherbergi kvöldið fyrir leiðtogafund og
ákveðið þar niðurstöðu hans í smáatriðum. Þetta
hefur verið mikið hagræði og undirstrikað hve
smáríki ESB hafa mikil áhrif innan þess, eins og
hinir hlutlausu Evrópufræðingar Samfylking-
arinnar á Íslandi hafa verið óþreytandi að benda
á.
Mariano Rajoy, forsætisráðherra Spánar, fær
þarna gott tækifæri til að lýsa vanda síns lands og
hvernig þar má nánast ekkert út af bera svo þetta
sé allt búið spil. Það eitt hefði hingað til dugað
sem álitlegt ef ekki óyfirstíganlegt umræðuefni.
En nú bætist við að Mario Monti hefur einnig sína
sögu að segja. Hann er kominn að þolmörkum.
Hann getur ekki mikið lengur haldið utan um er-
indið sem hann var sendur til að vinna. Í Róm er
nú opinskátt rætt um það í hópum áhrifamanna
að evran sé þegar „dauð“.
Berlusconi bærir á sér
Silvio Berlusconi vék vissulega úr sæti forsætis-
ráðherra fyrir Monti, en hann fór ekki langt.
Hann vildi af klókindum sýna að vandamál efna-
hagslífsins snerust ekki um það, hvort hann sjálf-
ur væri aðallega kvennabósi og bunga-bunga-
karl. Hann lét því sæti sitt eftir fyrir það efna-
hagsgúrú, sem hvað mest var litið upp til innan og
utan Ítalíu og þó ekki síst þar sem mestu skipti í
Berlín og Brussel. Og Berlusconi skipaði flokks-
bræðrum sínum og systrum á þingi að greiða at-
kvæði með öllu því sem Mario Monti myndi leggja
til. Löngum var sagt að hinn hálfáttræði Berlus-
coni hefði horft á nakinn kvennablóma oftar og
meir en hollt væri, jafnvel helmingi yngri mönn-
um. En nú sér Monti, eftirmaður hans, ekkert
nema sannleikann nakinn, þegar hann rýnir í
hagtölur ríkisins. Og honum verður mikið um,
roðnar og riðar til falls. Þess vegna er Berlusconi
aftur kominn á kreik. Hann er enn þá formaður
stærsta flokks Ítalíu og horfir sem slíkur óróleg-
ur á þá pólitísku rassskellingu sem stærstu
stjórnmálaflokkar Grikklands, Spánar og Ír-
lands og forseti Frakklands hafa fengið að und-
anförnu, þegar þeir hafa ekki lengur getað flúið
sína kjósendur.
Eldfim ráðstefna
Berlusconi hefur boðað til ráðstefnu um miðjan
næsta mánuð og efni hennar hefði einhvern
tíma þótt eldfimt í meira lagi. Þar á að fjalla um
þá spurningu hvort Ítalía eigi að taka upp líruna
á nýjan leik. „Það er ekki (lengur) guðlasti líkast
að ræða um það, hvort yfirgefa eigi evruna,“
sagði Silvio Berlusconi þegar hann tilkynnti fyr-
irhugaða ráðstefnu.
Og hvað er það þá sem líklegast er að Monti
tækniforsætisráðherra muni leggja til við fé-
lagana þrjá í forystusveit evrunnar á fundi
þeirra? Spurningin er að vísu ekki nákvæm, því
að tillagan sú, sem víst er að verður hin eina sem
Monti hefur fram að færa, mun eingöngu bein-
ast að Berlínarkanslara. Hún mun sennilega
hljóma svona: „Ætlar þú, frú Merkel, að lýsa því
yfir á neyðarfundinum næsta, að Þýskaland
muni greiða eða ábyrgjast allar skuldir okkar
hinna, sem út af standa?“ Eins og fyrr sagði þá
er Mario Monti siðfáguð silkitunga, svo það má
vera að meiri bómull verði höfð utan um efni
málsins en þetta. En innihaldið verður í þessum
dúr. Og ef Mario Monti forsætisráðherra meinti
eitthvað með sínum orðum um „viku frest til að
bjarga evrunni“ mun hann bæta þeirri hótun við
sína spurningu að fáist ekki jákvætt svar við
henni sé ekki eftir neinu að bíða. Hann muni
ekki lengur halda í þá meri sem honum var
fengin til taumhalds á dögunum. Það sé enda
ekki til neins, því ekkert verði lengur við þá
meri ráðið.
Reykjavíkurbréf 22.06.12
„Ég held ekki lengur í þessa