Morgunblaðið - 18.09.2012, Síða 16
16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 18. SEPTEMBER 2012
Helgi Vífill Júlíusson
helgivifill@mbl.is
Verðið sem Lífeyrissjóður verslun-
armanna greiddi fyrir 14% hlut í
Eimskipum í sumar – um 5,7 millj-
arðar króna – var í hærri lagi, ekki
síst þegar horft er til verðmats á
öðrum sambærilegum félögum er-
lendis. Hátt kaupverð endurspegl-
ar skort á fjárfestingakostum líf-
eyrissjóða hérlendis og hversu
mikilvægt þeir telja að kaupa eign-
arhlut í fyrirtækjum sem hafa er-
lendar tekjur.
Þetta er mat sérfræðinga á
markaði sem Morgunblaðið leitaði
til. Fram kemur í nýrri greiningu
IFS að þótt leiða megi að því líkur
að kaupverðið sé hátt í erlendum
samanburði þá sé það hins vegar
engu að síður eðlilegt og liggi ná-
lægt virði hlutabréfa fyrirtækisins.
Merkja má áhuga meðal fjár-
festa á að kaupa hlut í Eimskipum,
sem væntanlega fer á hlutabréfa-
markað fyrir árslok, því þetta er
stórt félag, með mikil umsvif er-
lendis, og hefur burði til að vaxa.
Margir telja að það megi vel rétt-
læta hærra verð fyrir Eimskip í
ljósi þess að sambærilegt félag –
stórt fyrirtæki með töluverða
starfsemi erlendis á tímum gjald-
eyrishafta og getur vaxið – er ekki
á leið á markað á næstunni.
Sérfræðingar á markaði sem
Morgunblaðið hefur rætt við segja
að verðið sem Lífeyrissjóður versl-
unarmanna greiddi fyrir bréfin eigi
eftir að slá tóninn fyrir hvert geng-
ið verður þegar Eimskip fara á
markað, og að verðið verði að öll-
um líkindum ekki lægra en við þá
sölu.
Gjaldeyrishöftin geta leitt til
verðbólu enda er skortur á fjár-
festingarkostum, sem aftur getur
þýtt að fjárfestar eru reiðubúnir að
greiða hærra verð fyrir eignir en
ella. Það sem einnig getur haft
áhrif á hvernig fjárfestar verðmeta
Eimskip, er hvernig þeir meta
komandi ár í flutningi til og frá
landinu. Hér spila til dæmis inn í
væntingar um álver í Helguvík,
ásamt fjölmörgum öðrum virkjun-
arframkvæmdum, sem hefðu mikil
áhrif á flutningastarfsemi til og frá
landinu.
Erlendur samanburður
Í greiningu IFS eru verðkenni-
tölur erlendra skipafélaga sem
skráð eru á hlutabréfamarkað,
bornar saman við verðið sem líf-
eyrissjóðurinn greiddi fyrir Eim-
skip. Bréfin voru keypt á 36 millj-
ónir evra, en það samsvarar því að
verðmæti Eimskipa sé 257 millj-
ónir evra eða 40,4 milljarðar króna.
Ef horft er til kennitölunnar V/H,
sem er hlutfallið á milli markaðs-
virðis félags og hagnaðar eftir
skatta, þá „virðist verðið sem sjóð-
urinn keypti á vera ansi hátt“.
Hlutfallið er 16,1 hjá Eimskipum
en meðaltalið hjá samanburðar-
fyrirtækjunum er 11,9. Þessi mæli-
kvarði segir til um hvað verðið sem
fjárfestar eru tilbúnir til að greiða
fyrir hlutabréf félagsins jafngildir
margra ára hagnaði. Ef hlutfallið
er hátt getur það bent til þess að
fjárfestar telji að hagnaður félags-
ins eigi eftir að aukast umtalsvert
á næstu árum. Eins er hlutfallið
hátt ef hagnaður félagsins var lítill
á því tímabili sem til skoðunar er.
„Þegar litið er til þeirrar verð-
kennitölu sem mest er notuð við
mat á óskráðum félögum, EV/
EBITDA, snýst myndin við,“ segir
í matinu. Hlutfallið í tilviki Eim-
skipa er 16 en meðaltalið er 27 hjá
öðrum sambærilegum fyrirtækjum.
Þetta hlutfall er mælikvarði á það
hversu miklu rekstur fyrirtækisins
skilar til lánardrottna og hluthafa.
Fyrirtækið ber litlar skuldir, eig-
infjárhlutfallið er 62%, og þess
vegna er þetta hlutfall hagstætt.
Hátt kaupverð endurspeglar
fá fjárfestingartækifæri
5,7 milljarða kaupverð LIVE á 14% hlut í Eimskip í hærra lagi en réttlætanlegt
Spenna Eimskip er umsvifamikið á erlendri grundu og bíða fjárfestar
spenntir eftir skráningunni á hlutabréfamarkað.
Atvinnufrelsi hér á landi hefur
minnkað mikið á umliðnum árum
og á árinu 2010 var Ísland í 65.
sæti á nýjum lista sem Fraser-
stofnunin í Kanada hefur birt sem
sýnir samanburð milli þjóða á við-
skipta- og atvinnufrelsi. Öll Norð-
urlönd, að Íslandi undanskildu, eru
á meðal þrjátíu efstu ríkja á listan-
um.
Á kynningarfundi á vegum
Rannsóknarmiðstöðvar um sam-
félags- og efnahagsmál (RSE),
sem var haldinn í gærmorgun,
kom fram í erindi Michaels Wal-
kers, hagfræðiprófessors og stofn-
anda Fraser-stofnunarinnar, að al-
mennt hafi viðskiptafrelsi aukist í
heiminum á síðustu árum.
Sú hefur hins vegar ekki verið
reyndin með Ísland. „Þið misstuð
móðinn þegar önnur ríki gerðu það
ekki,“ benti Walker á, og sagði að í
þeim efnum skipti hrun bankakerf-
isins haustið 2008 vitaskuld mestu
máli. Um aldamótin var Ísland í
12. sæti með 7,80 stig af 10 mögu-
legum í þessari könnun og hélt
svipaðri stöðu til ársins 2006 þegar
halla fór undan fæti.
Umfang og skuldasöfnun ríkis-
ins er að mati hans einnig orsök
fyrir slakara gengi Íslands á síð-
ustu árum í vísitölunni, auk þess
sem peningastefna Seðlabankans
hafi ekki gengið upp og skattkerfið
hér sé enn of flókið og skattar og
tollar of háir.
Gísli Hauksson, framkvæmda-
stjóri GAMMA, vakti athygli á því
í sínu erindi hvaða áhrif minnkandi
viðskiptafrelsi hefði á hagvöxt.
Nefndi hann að mæling á hagvexti
ríkja hefði sýnt fram á að með
lækkun um 1 stig hefði hagvöxtur
að jafnaði lækkað um 1 til 1,5% á
ári. Miðað við að Ísland hefði á
síðustu 10 árum farið niður um
0,98 stig mætti því áætla að hag-
vöxtur væri 0,98 til 1,47 prósent-
um lægri en hann gæti verið.
„Misstuð móðinn“
Viðskiptafrelsi snarminnkar á Íslandi
Gjaldeyrishöftin hafa mest áhrif
Morgunblaðið/Heiddi
Atvinnufrelsi Gísli Hauksson.
● Alls var 95 kaup-
samningum um
fasteignir þinglýst
á höfuðborgar-
svæðinu 7. sept-
ember til og með
13. september
2012. Þar af voru
80 samningar um
eignir í fjölbýli, 11
samningar um sér-
býli og fjórir um annars konar eignir en
íbúðarhúsnæði. Heildarveltan var 2.613
milljónir króna og meðalupphæð á
samning 27,5 milljónir króna, sam-
kvæmt frétt á vef Þjóðskrár Íslands.
Síðustu tólf mánuði hefur íbúðaverð
hækkað um 7,3% á höfuðborgarsvæð-
inu.
95 fasteignir seldar
Fasteignir Veltan
var 2,6 milljarðar.
● Heildarútlán Íbúðalánasjóðs (ÍLS)
námu tæpum 1,5 milljörðum króna í
ágúst en þar af voru rúmir 1,4 milljarðar
vegna almennra lána. Til samanburðar
námu almenn útlán í ágúst 2011 um 2,3
milljörðum króna. Meðalútlán almennra
lána voru um 10,7 milljónir króna í
ágúst. Heildarfjárhæð almennra lána
fyrstu átta mánuði ársins er samtals
um 8,3 milljarðar króna en var um 15,9
milljarðar króna á sama tímabili 2011.
Þetta kemur fram í skýrslu ÍLS.
Minni útlán ÍLS
Stuttar fréttir…
!"# $% " &'( )* '$*
+,+
+-./0.
+,0/01
,+/,1+
,+/,+2
+1/342
+35/0,
+/20,-
+14/31
+21/.4
+,+/,-
+-./-0
+,0/10
,+/303
,+/,44
+1/0,-
+35/41
+/2040
+14/-0
+2-/++
,+1/42,2
+,+/21
+-4/0,
+,2/,
,+/052
,+/33-
+1/013
+3+/+0
+/22+-
+11/2
+2-/22
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
Tveir sjóðir sem sjóðsstýringarfyrirtækið Stefnir, sem er í eigu Arion banka,
fer með keyptu í sumar 2% hlut í Eimskipum, samkvæmt heimildum Morg-
unblaðsins. Kaupin áttu sér stað um svipað leyti og Lífeyrissjóður versl-
unarmanna keypti 14% hlut í júlí. Heimildir herma að gengið í viðskiptunum
hafi verið sambærilegt því sem var í kaupum Lífeyrissjóðsins. Sjóðirnir tveir
sem keyptu 2% hlutinn eru Stefnir ÍS-5 og Stefnir ÍS-15.
Landsbanki Íslands er stærsti eigandi Eimskipa með 30,3% hlut, banda-
ríska fjárfestingarfélagið Yucaipa á 25,3% og Lífeyrissjóður versl-
unarmanna er þriðji stærsti eigandinn með 14,6% hlut. Morgunblaðið sagði
frá því á laugardaginn að sex lykilstjórnendur fyrirtækisins ættu kauprétt
að 4,4% hlut.
Stefnir með 2% í Eimskip
SVIPAÐ VERÐ OG HJÁ LÍFEYRISSJÓÐI VERSLUNARMANNA
Skápar
Brautarholt 26-28 | 105 Reykjavík
Sími 511 1100 | www.rymi.is | www.riverslun.is
Skólaskápar
Munaskápar
Sundstaðaskápar
Vinnustaðaskápar
Starfsmannaskápar