Morgunblaðið - 21.09.2013, Blaðsíða 27

Föst búseta hófst á Sauðárkróki árið 1871 þegar byggjast tók úr
landi jarðarinnar Sauðár. Íbúar eru nú um 2.600.
Atvinnuhættir á Sauðárkróki eru fjölbreyttir, flestir hafa
atvinnu af sjávarútvegi, verslun og þjónustu og þá er þar
fjölbreyttur iðnaður, Fjölbrautaskóli Norðurlands vestra og
heilbrigðisstofnun.
Stendur
við vestan-
verðan botn
SkagafjarðarLjósmynd/MatsWibe Lund
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. SEPTEMBER 2013
Iðja Um 120 manns eru ráðnir til starfa í sláturtíðina á Sauðárkróki. Útlendingar, til dæmis Pólverjar og Nýsjálend-
ingar, eru áberandi í þeim hópi en erfitt hefur verið að fá Íslendinga til þessara starfa, þótt uppgrip séu í tekjum.
breyst mikið á undanförnum árum.
Sú var tíðin á Króknum að heilir dilk-
ar voru settir í frystigeymslu strax
eftir slátrun og svo teknir þaðan út,
þíddir upp og unnir. Nú er hins vegar
sá háttur hafður á að skrokkarnir eru
úrbeinaðir og unnir strax eftir slátr-
un. Þannig fer kjötið í frysti og er svo
tekið út og unnið í samræmi við pant-
anir. „Við seljum mest af kinda-
kjötinu til stórra kaupenda eins og
Haga – sem reka Hagkaup og Bónus.
Þá fer alltaf talsvert af fersku kjöti
beint á Bandaríkjamarkað frá
Hvammstanga og nýjar skila afurð-
irnar okkur miklum verðmætum.
Með þessum hætti er komið til móts
við kaupmenn og neytendur sem
gera miklar kröfur,“ segir Ágúst.
Hver arða er nýtt
Önnur breyting er sú að nú má
heita að hver einasta arða af fé sem
slátrað er sé nýtt. Áður var til dæmis
innyflum og afskurði gjarnan hent,
en í seinni tíð hafa komið stífari regl-
ur um förgun úrgangs sem jafnframt
er gjaldlagður. „Þetta hefur breytt
vinnubrögðunum hjá okkur og nú
vinnum við og flytjum út til dæmis
eistu, lifur, þindir, garnir, bein og
fleira. Markaður fyrir þessar afurðir
er til dæmis í Asíu, Bretlandi, Rúss-
landi og víðar – og fer stækkandi Þá
fer alltaf drjúgt frá okkur sem hrá-
efni í loðdýrafóður, sem unnið er hér
á Sauðárkróki,“ segir Ágúst.
Kjötkrókur Dilkurinn er hengur upp og og bíður svo frekari úrvinnslu.
Þegar ég flutti á Sauðárkrók
1980 var bæjarbúum gjarnan
skipt í fernt – og hér var talað
um orginala, aðflutta: Hand-
anvatnamenn og Lýtinga. Skipt-
ingin er ekki lengur svona skörp.
Bæði hefur aðfluttum íbúum hér
fjölgað mikið og þegar til dæmis
unglingar víða að koma hingað í
framhaldsskóla blandast hóp-
urinn og þá þynnast þessi sér-
kenni út,“ segir Þorkell V. Þor-
steinsson sem býr við Grenihlíð.
Syðst í byggðinni á Sauðár-
króki eru nokkrar íbúðagötur í
brekku – og þar fyrir ofan er
hluti af skógræktarsvæði bæj-
arins. Þar hangir á spýtunni að
göturnar bera skógarnöfn, það
er Grenihlíð, Furuhlíð, Birkihlíð
og svo framvegis. „Við Lydia
Jósafatsdóttir, eiginkona mín,
fluttum hingað í götuna árið
1983 og höfum verið hér lengst
allra íbúa,“ segir Þorkell sem
ólst upp austur á fjörðum og í
Keflavík. Kveðst því vera lands-
byggðarmaður út í gegn.
„Ég er orðinn Króksari fyrir
margt löngu. Staðurinn náði mér
strax,“ segir Þorkell sem réð sig
til starfa við Fjölbrautaskóla
Norðurlands vestra á Sauðár-
króki árið 1980, en á þeim tíma
var starfsemi skólans nýhafin.
Þar hefur Þorkell starfað síðan;
var lengi enskukennari en er nú
aðstoðarskólameistari.
Gatan mín Grenihlíð
Ljósmynd/Kristín Sigurrós
Sauðkrækingur „Staðurinn náði mér strax,“ segir Þorkell.
Þar sem göturnar
bera skógarnöfn
Skilaverð sláturhúsa til bænda fyrir
hvert kíló af dilkakjöti á þessu hausti
er í kringum 600 kr. Þessi tala er eins-
konar meðaltal; verðið er hæst í upp-
hafi sláturtíðar en fer svo lækkandi.
Um 60 til 70% íslensks lambakjöts eru
seld á innanlandsmarkað. Útflutningur
til dæmis til Bandaríkjanna hefur farið
mjög vaxandi á síðustu árum, svo sem
í sælkeraverslanir, og skilar salan þar
íslenskum bændum drjúgum tekjum.
600 KRÓNUR ERU VIÐMIÐUNARVERÐ Á KÍLÓ
Sauðfé Lambakjötið er lystugt.
Bandaríkin eru drjúg
 Næsti viðkomustaður á 100
daga hringferð Morgunblaðs-
ins er Svalbarðsströnd.
Á mánudaginn
www.holar.is
Lán til endurbóta
og viðbygginga
Íbúðalánasjóður veitir lán til endurbóta á húsnæði að innan og utan.
Meðal annars eru veitt lán til lóðarframkvæmda og viðbóta við húsnæði.
Lán geta numið allt að 80% af framkvæmdakostnaði. Hámarkslán eru
20 milljónir og lánstími 5 til 40 ár. Sömu vextir eru á þessum lánum og
almennum lánum Íbúðalánasjóðs.
Borgartúni 21 | 105 Reykjavík | Sími : 569 6900, 800 6969
www.ils.is