Morgunblaðið - 21.09.2013, Page 38
38 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. SEPTEMBER 2013
Pennavinur minn Aðalsteinn
Baldursson sendir mér tóninn í
Mbl. þann 12. september sem loka-
svar við grein minni frá 28. ágúst.
Mig var farið að lengja eftir við-
brögðum frá honum en þetta skil-
aði sér að lokum og má án vafa
þakka Erni Pálssyni, fram-
kvæmdastjóra Félags smábátaeig-
enda, tilurð greinar Aðalsteins.
Aðalsteinn ber mér á brýn að ég
beri upp á hann alvarleg ósannindi
sem felast í óeðlilegri notkun hans
á copy/paste skipuninni við samn-
ingagerð. Þar grípur hann grautfú-
inn bjarghring í líki yfirlýsingar
Arnar Pálssonar, framkvæmda-
stjóra Landssambands smábátaeig-
enda, og notar þá ritsmíð sem
kjarnann í grein sinni í Mbl.
fimmtudaginn 12 september. Í áð-
ur getinni yfirlýsingu Arnar má
lesa eftirfarandi: „Vegna greina-
skrifa AB og ÁB þykir undirrit-
uðum rétt að greina frá því að eftir
að SSÍ ákvað 9. október 2009 að
hafna áframhaldandi viðræðum við
LS um gerð kjarasamnings hóf
Klettur (svæðisfélag FS Ólafs-
fjörður-Tjörnes) viðræður við
Framsýn. Formenn félaganna áttu
fjölmarga fundi og tók undirritaður
þátt í nokkrum þeirra. Í mars 2011
var vinnan komin á það stig að
drög að fullgerðum samningi voru
kynnt félagsmönnum Kletts á
Húsavík. Á þessum tíma gætti
töluverðrar ókyrrðar hjá sjómönn-
um á smábátum og voru uppi radd-
ir um að stofna sér félag. Þeir
kröfðust þess að gerður yrði kjara-
samningur við þá. Við þessar að-
stæður ákvað SSÍ að hefja aftur
viðræður við LS. Klettur og Fram-
sýn ákváðu þá að gera hlé á við-
ræðum sínum þar sem báðir aðilar
vildu að samningar næðust milli
heildarsamtakanna sem tókst með
undirritun þess samnings þann 29.
ágúst 2012.“
Raunveruleikinn
Ég mun nú greina frá nokkrum
atriðum er varða framvindu þessa
máls. Ástæða þess að SSÍ sleit við-
ræðum á haustdögum 2009 var sú
að fulltrúar LS höfnuðu að hafa í
samningi smábáta-
sjómanna ákvæði um
að þeir nytu sömu
réttinda og aðrir sjó-
menn hvað varðar
slysatryggingar. Með-
an sú afstaða réð ríkj-
um þá væru ekki for-
sendur til áframhalds.
Slysatryggingaákvæði
samningsins voru
óleyst þegar samn-
ingaviðræður hófust á
ný við SSÍ, FFSÍ og
VM sumarið 2012. Kjarasamning-
urinn er níu bls. að lengd. Þrjár
þær fyrstu fjalla um skiptakjör sjó-
manna á smábátum, en um þann
þátt var aldrei mikill ágreiningur
hvorki í upphafi né í lok þessa ferl-
is. Restin er nánast að öllu leyti
tekin lóðbeint upp úr kjarasamn-
ingum SSÍ, FFSÍ og VM. Það eina
sem er frábrugðið og máli skiptir
eru ákveðnir liðir er varða slysa-
tryggingu sem lagaðir hafa verið
að sérstöðu smábáta. Það væri því
ofmælt að segja að rífandi gangur
hafi verið við lýði á þessum fjöl-
mörgu fundum sem stóðu yfir frá
haustinu 2009 fram í mars 2011.
Hvað varðar það mat Arnar
Pálssonar að ástæða fyrir því að
samningaviðræður hófust á ný við
heildarsamtökin hafi verið ókyrrð
meðal sjómanna vil ég benda á, að
hann hefur starfað sem fram-
kvæmdastjóri LS frá 8́6 án þess að
því er virðist að verða var við óróa
meðal sjómanna fyrr en á þessum
tímapunkti. LS var stofnað árið
1985 og hefur vegur smábátaút-
gerða óumdeilanlega
vaxið gríðarlega frá
þeim tíma. LS nýtur
þess vafasama heiðurs
að hafa aldrei fyrr en
29. ágúst 2012 staðið
að gerð heildstæðs
kjarasamnings á lands-
vísu, eða u.þ.b. 28 ár-
um eftir stofnun. Vel-
gengni greinarinnar
hefur verið slík að út-
gerðarmenn smábáta
hafa, ef að líkum læt-
ur, ekki talið neina
ástæðu til að gerður skyldi heild-
stæður kjarasamningur sem eitt-
hvað væri að þvælast fyrir þeim.
Í sáttanefndinni sálugu kom á
sínum tíma fram áskorun frá sam-
tökum sjómanna um að fest yrði í
lög að þeim aðilum í lands-
samtökum innan sjávarútvegsins,
sem ekki hefðu gildan kjarasamn-
ing á landsvísu, yrði hreinlega ekki
heimilt að róa til fiskjar fyrr en úr
hefði verið bætt. Þessari áskorun
var mjög vel tekið af þeim þing-
mönnum sem í nefndinni sátu. Örn
Pálsson staðfesti í samtali við mig
að líkurnar á löggjöf í þessa veru
hefðu haft afgerandi og hvetjandi
áhrif á samningsvilja forsvars-
manna LS. Þeir fundir sem und-
irritaður sat með samninganefnd
LS voru skilvirkir og skiluðu nið-
urstöðu fljótt og vel. Samninga-
nefndinni þakka ég góða viðkynn-
ingu og gott samstarf.
Beðist afsökunar
Ég vil biðja Aðalstein Bald-
ursson afsökunar á því að hafa allt
annan skilning en hann á íslenskri
tungu. Ég hef í tvígang reynt án
árangurs að sannfæra Aðalstein um
að ég sé alls ekki að tala niður
hvalaskoðunarfyrirtæki sem at-
vinnugreinar. Það sem ég gerði var
að benda á þær miklu tekjur sem
fallið hafa í skaut þessara upp-
gangsfyrirtækja og taldi að upplýs-
andi væri að fá að sjá hvert hlutfall
launa og opinberra gjalda væri af
heildartekjum greinarinnar. Ef í
þessu felst að tala niður atvinnu-
greinina þá biðst ég velvirðingar á
því.
Um alvarleg ósannindi
Eftir Árna
Bjarnason
» Á þessum tíma gætti
töluverðrar ókyrrð-
ar hjá sjómönnum á
smábátum og voru uppi
raddir um að stofna sér
félag. Þeir kröfðust þess
að gerður yrði kjara-
samningur við þá. Við
þessar aðstæður ákvað
SSÍ að hefja aftur við-
ræður við LS.
Árni Bjarnason
Höfundur er forseti FFSÍ.
Hinn 1. janúar sl.
tóku gildi Lög um
heilbrigðisstarfsmenn
sem leystu af hólmi
læknalög frá 1988. Í
lögunum 1988 var
kveðið á um að
læknar gætu starfað
á stofu til 75 ára ald-
urs. Eftir það gæti
landlæknir framlengt
starfsleyfi þeirra eitt ár í senn.
Þetta var skynsamlegt. Læknar
eldast eins og annað fólk og mis-
munandi hvað starfsgetan endist
lengi. Í nýju lögunum færðist
þetta aldursmark niður í 70 ár, en
landlæknir getur framlengt
starfsleyfið í tvö ár í senn þrisvar
sinnum. Engum lækni er þó heim-
ilt að vinna á stofu eftir 76 ára
aldur. Þetta væri allt gott og
blessað ef nóg framboð væri af
læknum til starfa á stofu. En er
það nú alveg víst? Annar okkar
fékk nýlega neyðarkall frá nánum
ættingja. Sá þurfti að fá tíma hjá
taugasjúkdómalækni, en svarið
var alls staðar það sama: Hefur
hún verið hjá honum áður? Svarið
var nei, og þá náði samtalið ekki
lengra. Nú vill svo til að tauga-
sjúkdómalæknir eldri en 76 ára
starfaði á stofu og vildi gjarnan
halda því áfram. Hvað verður um
hans sjúklinga má Guð einn vita.
Við þykjumst vita að sömu sögu
sé að segja í mörgum öðrum
sérgreinum. Nefnum t.d. hjarta-
sjúkdóma, blóðsjúkdóma, krabba-
mein og geðsjúkdóma. Það er
góðra gjalda vert að reyna að hafa
vit fyrir „vinnuölkum“ í lækna-
stétt, en það má helst ekki bitna á
sjúklingum. Geta og vilji lækna til
að vinna fer ekki endilega eftir
aldri. Við þekkjum ágætan lækni
sem sagði þegar hann sá nýju lög-
in: „Sumir vinna til að lifa, en ég
lifi til að vinna.“ Er rétt að banna
mönnum það þegar skortur er á
vinnukrafti? Heilbrigðisráðherra
hefur sýnt að hann vill gjarnan
heyra skoðanir fólks. Lögum sem
reynast illa er hægt að breyta.
Hvað segir hann um það?
Á að banna læknum
að starfa þegar
læknaskortur ríkir?
Eftir Sigurð E.
Þorvaldsson og
Tryggva
Ásmundsson
» Það er góðra gjalda
vert að reyna að
hafa vit fyrir „vinnu-
ölkum“ í læknastétt,
en það má helst ekki
bitna á sjúklingum.
Tryggvi
Ásmundsson
Höfundar eru læknar á eftirlaunum.
Sigurður E.
Þorvaldsson
...alveg með’etta
Fylgir Morgunblaðinu alla fimmtudaga
www.nortek.is Sími 455 2000
ÖRYGGISLAUSNIR FYRIR
ÖLL HEIMILI
Nortek er með mikið af einföldum notenda-
vænum lausnum fyrir heimili og sumarbústaði.
Nortek ehf | Eirhöfði 13 og 18 | 110 Reykjavík
Hjalteyrargötu 6 | 600 Akureyri | nortek@nortek.is
HEIMILISÖRYGGI
• Innbrotakerfi
• Myndavélakerfi
• Brunakerfi
• Slökkvikerfi
• Slökkvitæki
• Reykskynjarar
SÉRBLAÐ
Morgunblaðið
gefur út glæsilegt
sérblað um
umhverfisvæna
fjölskyldu-
metan- og
rafmagnsbíla,
jeppa og fleira
föstudaginn
4. október
Bílablað
Í þessu blaði verða kynntar nýjar gerðir bíla
og margar þær nýjungar sem í boði eru fyrir
bílaeigendur.
Pöntunarfrestur auglýsinga:
fyrir kl. 16 mánudaginn 30. september.
nÁnari uPPlýsingar gefur:
Katrín Theódórsdóttir
Sími: 569 1105
kata@mbl.is –– Meira fyrir lesendur