Morgunblaðið - 18.11.2013, Blaðsíða 19

FRÉTTIR 19Erlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 18. NÓVEMBER 2013
Í rafhlöðum eru efni sem eru skaðleg
náttúrunni. Þær mega því alls ekki fara í
almennt sorp að notkun lokinni.
Efnamóttakan leggur heimilum og
fyrirtækjum til ókeypis kassa til að auðvelda
söfnun á ónýtum rafhlöðum. Einnig má setja
í hann ónýt smáraftæki.
Kassinn er margnota og hann má nálgast á
söfnunarstöðvum sveitarfélaga.
Gufunesi · 112 Reykjavík · Sími 559 2200 · efnamottakan.is
Rafhlöðukassi
Það má losa úr kassanum á
söfnunarstöðvum sveitarfélaga
(endurvinnslustöðvum). Einnig er víða
tekið á móti rafhlöðunum í sérstakar
rafhlöðutunnar á bensínstöðvum N1 og Skeljungs.
Hvert á að skila?
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Cornelius Gurlitt segir að listaverkin
sem fundust í íbúð hans í febrúar
2012 séu réttmæt eign sín og að hann
muni ekki láta þau af hendi mótþróa-
laust. Meira en 1.400 listaverk fund-
ust við húsleit í íbúð Gurlitts, og er
talið að þau hafi verið gerð upptæk á
tímum nasista. Verkin eru eftir ýmsa
fræga listmálara, þar á meðal Pi-
casso, Matisse, Chagall, Renoir og
Delacroix. Vonast Gurlitt, sem er
áttræður, til að málið leysist skjótt
og að yfirvöld muni afhenda honum
málverkin til baka. Yfirvöld höfðu
hins vegar vonast eftir því að hægt
yrði að semja við Gurlitt um að afsala
sér öllum rétti til verkanna.
Í viðtali við þýska tímaritið Der
Spiegel sagði Gurlitt að faðir sinn,
Hildebrand Gurlitt, hefði eignast
málverkin á löglegan hátt og að hann
væri því lögmætur erfingi þeirra.
Hildebrand var listaverkasali á sín-
um tíma og er talið að nasistar hafi
fengið hann til þess að selja listaverk
sem gerð höfðu verið upptæk í skipt-
um fyrir gjaldeyri. Mikið af verkun-
um sem fundust í íbúð Gurlitts höfðu
áður verið talin týnd eða eyðilögð.
„Ég er ekki Boris Becker“
Gurlitt sagðist ekki skilja athygl-
ina sem listaverkamálið hefði vakið.
Ljósmyndarar sætu fyrir honum og
blaðamenn vildu ná tali af sér. „Ég
er ekki Boris Becker, hvað vill þetta
fólk mér?“ spurði Gurlitt og bætti við
að hann vildi bara fá að búa með
listaverkunum sínum í friði.
Nokkrar fjölskyldur af gyðinga-
ættum og listasöfn hafa þegar stigið
fram og gert tilkall til sumra verk-
anna. Gurlitt gagnrýndi hins vegar
þýsk stjórnvöld fyrir að hafa auglýst
590 málverk úr safni sínu á heimasíð-
unni lostart.de, og lýst þar eftir eig-
anda að þeim. „Hvers konar ríkis-
vald er það sem auglýsir einkaeigur
mínar?“ spyr Gurlitt. Hann segir að
hann hefði verið fús til þess að semja
við yfirvöld áður en verkin voru gerð
upptæk. Gurlitt er lýst sem einsetu-
manni og sjálfur sagði hann í viðtal-
inu vera rólyndismaður sem hefði
aldrei orðið ástfanginn. „Ég elskaði
ekkert meira en þessi málverk.“
Vill halda
listaverkum
 Segist vera réttmætur erfingi þeirra
© EPA
Sitjandi kona Þetta verk eftir Mat-
isse var á meðal þess sem fannst.
Þátttakendur í Evrasíumaraþoninu skokkuðu milli heimsálfa líkt og ekk-
ert væri, en hlaupið var haldið í gær í 35. sinn. Í maraþoninu er farið milli
Evrópu og Asíu, og sýnir myndin þátttakendur hlaupa yfir brúna yfir Sæ-
viðarsund í Istanbúl, sem skilur að evrópska og asíska hluta Tyrklands.
AFP
Hlaupið heimsálfanna á milli
Evrasíumaraþon í 35. sinn
Boeing 737-vél hrapaði við flugvöll
rússnesku borgarinnar Kazan um
sjöleytið í gær að staðartíma. Um
borð voru 44 farþegar og sex í
áhöfn og létust allir. Vélin var á leið
til Kazan frá Moskvu og var í að-
flugi. Brotlenti hún með þeim af-
leiðingum að flak vélarinnar
sprakk. Flugvöllurinn í Kazan hef-
ur verið lokaður síðan en borgin er
höfuðborg rússneska héraðsins
Tatarstan.
Ekki var ljóst í gær hvað olli slys-
inu. Vitni herma að flugmenn vélar-
innar hafi verið búnir að reyna að
lenda henni tvisvar áður, en hætt
við í bæði skiptin. Þrátt fyrir að
stærri flugfélög í Rússlandi hafi
reynt að auka öryggi véla sinna eru
flugslys ennþá mjög tíð í Rússlandi,
einkum vegna skorts á viðhaldi hjá
minni flugfélögum.
Fimmtíu manns
farast í flugslysi
RÚSSLAND
Doris Lessing,
rithöfundur og
nóbels-
verðlaunahafi,
lést í gær á
heimili sínu í
London. Lessing
er þekktust fyr-
ir bók sína,
„The Golden
Notebook,“ sem
kom út árið 1962, og er í dag talin
vera ein af merkari femínískum
bókmenntum. Lessing hlaut bók-
menntaverðlaun Nóbels árið 2007.
Viðbrögð hennar þegar henni var
tilkynnt um verðlaunin voru: „Ó,
Kristur.“
Doris Lessing látin
94 ára að aldri
Doris Lessing.
BRETLAND
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Sameinuðu þjóðirnar áætluðu í gær
að 4.460 manns hið minnsta hefðu lát-
ist í fellibylnum Haiyan sem skall á
Filippseyjum fyrir tíu dögum. Þá er
1.590 manns ennþá saknað í kjölfar
bylsins. Talið er að um tvær og hálf
milljón manna sé enn í brýnni þörf
fyrir matvælaaðstoð. Bandaríkin
hafa ásamt fleiri ríkjum sent neyð-
araðstoð til eyjanna og eru matvæli
flutt til Filippseyja með þyrlum
Bandaríkjahers. Er mikil ásókn í
matvælin og hópast menn um þyrl-
urnar þegar þær lenda.
Filippseyingar komu víða saman
til bæna í gær, en um 80 milljónir Fil-
ippseyinga játa kaþólska trú. Í borg-
inni Guiuan, þar sem fellibylurinn
kom fyrst á land, sóttu um 300 manns
guðsþjónustu í kirkju borgarinnar,
sem er 400 ára gömul. Byggingin er
mjög skemmd eftir bylinn og þurfti
að hringja kirkjuklukkunum með því
að slá á þær með járnstöng. Í messu
sinni þakkaði séra Arturo Cablao
samfélaginu fyrir þann styrk sem
það hefði sýnt í kjölfar hörmung-
anna. Báðu kirkjugestir saman fyrir
þeim sem höfðu orðið fyrir fellibyln-
um.
Forsetinn gagnrýnir viðbrögð
Benigno Aquino, forseti Filipps-
eyja, heimsótti í gær þau svæði sem
urðu verst úti í náttúruhamförunum,
þar á meðal Guiuan. Ríkisstjórn hans
hefur verið gagnrýnd fyrir mikinn
seinagang í hjálparstarfi. Bað hann
fólk um að sýna skilning þar sem
svæðin sem hefðu orðið illa úti væru
mjög dreifð um landið. Ríkisstjórnin
hefði núna betri úrræði til þess að
koma fólki til hjálpar.
Aquino forseti hrósaði í heimsókn
sinni sérstaklega borgarstjóra Gu-
iuan, sem hefði fyrirskipað brott-
flutning íbúa tímanlega, og þannig
náð að takmarka manntjón af völdum
bylsins. Aquino gagnrýndi jafnframt
viðbúnað annarra embættismanna í
sumum héruðum landsins, sem hefðu
ekki brugðist jafnskjótt við.
Ban Ki-moon, framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna, sagði um
helgina að fellibylurinn Haiyan væri
dæmi um afleiðingar hlýnunar jarð-
arinnar og ætti því að teljast aðvörun
til mannkynsins um það hvernig
áhrifa hnatthlýnunar væri farið að
gæta. „Margir jarðarbúar virðast
telja að við eigum tvær jarðir,“ sagði
Ban Ki-moon í heimsókn sinni til
Eystrasaltslandanna. Hann ferðast
til Póllands í vikunni og heldur þar
áfram viðræðum um loftslagsmál.
„Við þurfum að bregðast við áður en
það er um seinan,“ sagði Ban og
bætti við að ógnin væri raunveruleg
og að allir þyrftu að leggjast á eitt við
að stöðva hana. Sérstök nefnd 30 vís-
indamanna hefði verið sett á fót
vegna hnatthlýnunar og myndi hún
hefja störf í febrúar á næsta ári.
Mikil ásókn í matvælaaðstoð
 Um 2,5 milljónir manna þarfnast enn neyðaraðstoðar á Filippseyjum í kjölfar fellibylsins Haiyan
 Aquino gagnrýnir viðbúnað sumra héraða  Ban Ki-moon segir bylinn aðvörun til mannkynsins
AFP
Löng bið Fórnarlömb fellibylsins
Haiyan í biðröð eftir drykkjarvatni.