Fréttir - Eyjafréttir - 07.12.2000, Qupperneq 11

Fimmtudagur 7. desember 2000
Fréttir
11
SLYSSTAÐURINN. Snjófargið yfir börnunum var á annan metra og þar lágu þau í á þriðju
klukkustund áður en þeim var bjargað nær dauða en lífi.
Ég heyrði í Melkorku. Hún var
greinilega að öskra óskaplega. Samt
heyrði ég bara dempað hljóð í
snjónum. Táin á su'gvéli Melkorku var
rétt við andlitið á mér. Hún kallaði
eins hátt og hún gat. Ég reyndi að
kalla til hennar:
„Hættu, Melkorka, hættu þessum
öskrum! Þú eyðir bara súrefni,“ kall-
aði ég og varð að hafa mig allan við
því snjórinn einangraði hljóðið óskap-
lega. Ég kallaði og kallaði."
Von um hjálp
Melkorka var að hugsa um frænda
sinn, Guðmund, sem hún hafði séð
vera að moka snjó á dráttarvélinni -
hann var næsta hugsanlega hjálp:
„Ég heyrði hljóð frá dráttarvélinni
og reyndi að öskra á Guðmund. Svo
áttaði ég mig á því að hann myndi
ekkert heyra í mér vegna hávaðans í
vélinni.
Það var dálítið pláss í kringum mig
og ég heyrði að Níels var eitthvað að
kalla. Ég heyrði bara óm í honum.
Mér fannst hann vera langt frá mér. Ég
hætti að kalla til að eyða ekki þeirri
orku sem ég átti eftir.
„Fólkið hlýtur að koma og bjarga
okkur,“ hugsaði ég.“
Níels hugsaði það sama og
Melkorka:
,,Ég var hættur að heyra í Melkorku.
Mér fannst útilokað að reyna að kalla
í bróður minn á dráttarvélinni því ég
gerði mér grein fyrir að hann myndi
ekkert heyra í mér. Maður heyrir
ekkert í fólki fyrir utan þegar maður er
inni í húsi á dráttarvél. Ég gat hins
vegar heyrt vélamiðinn í gegnum
snjóinn.
„Ég held ég verði bara að bíða og
sjá hvað gerist. Ekkert annað,“ hugs-
aði ég.
Allt í einu heyrði ég að drepið var á
dráttarvélinni og þá kom þögnin.
„Guðmundur hlýtur að fara að koma,“
hugsaði ég. Ég hafði oft séð þætti um
snjóflóð í sjónvarpinu. Þar hafði
greinilega komið fram að það heyrist
lítið sem ekkert í gegnum snjóinn. Ég
ákvað að vera ekkert að eyða
súrefninu með því að reyna að kalla í
bróður minn.“
Hugsaði um sjómanninn í
Eyjum
Melkorka litla hugsaði og hugsaði -
hvað átti hún að taka til bragðs?
„Ég fór að hugsa um sjómanninn í
Vestmannaeyjum sem mamma hafði
eitt sinn sagt mér frá - manninn sem
synti svo lengi í sjónum þegar bátur
sökk og fór að tala við mávana á
leiðinni.
„Ég verð að halda ró minni eins og
sjómaðurinn, ég verð að vera róleg.“
Ég ákvað að leiða hugann að ein-
hverju öðru en þessum snjó og fór að
syngja:
„I'm singing in the rain, I'm singing
in the rain, tralalalala." Mér fannst allt
svo óraunverulegt. Ég og Níels föst
undir miklum snjó. Mér fannst ekki að
þetta væri að koma fyrir mig.“
Níels lagði við hlustir:
„Ég heyrði einhvem óm frá
Melkorku. Fyrst hélt ég að hún væri
að æpa eitthvað. Svo gat ég ekki betur
heyrt en að hún væri farin að syngja.
Eitthvað hafði hún róast.
Mér leið rosalega illa því það var
óþægilegt að geta ekkert hreyft sig. Ég
kenndi dálítið til í hægri öxlinni sem
var snúin aftur fyrir mig.“
Eins og í öðrum heimi
Melkorku fannst á vissan hátt að hún
væri í öðrum heimi:
„Ég komst ekkert áfram með
„Singing in the rain" því ég kunni ekki
textann.
„Er þetta að gerast í alvöru?" hugsaði
ég og trúði þessu ekki. „Er ég að horfa
á einhverja bíómynd?" Það var svo
skrýtið að vera þama. Fyrst hafði allt
verið svo ofsalega gaman hjá mér og
Níelsi úti í snjónum en svo allt í einu
var ég lent í einhverju svona slæmu.
Ég sjálf. Mér fannst alltaf að aðrir
lentu í óhöppum.
Svo hugsaði ég um fólkið inni í
bænum. Enginn kom og ekkert
heyrðist.
„Guð minn góður, þau koma
aldrei.“
Níels var að reyna að hugsa um
eitthvað annað en þessar skelfdegu
aðstæður sem hann og frænka hans
vom lent í. Piltinum fannst hann vera
rétt undir yfirborði snjóhengjunnar
sem hafði fallið niður.
Því miður var það ekki rétt. Rúm-
lega eins metra þykkur snjór lá ofan á
Níelsi og Melkorku - þungur, þéttur
snjór. Eftir því sem tíminn leið því
meira seig snjórinn og þéttist. Fyrir
ofan var skafbylur og kóf.
Súrefnisleysið segir til sín
Níels reyndi að leiða hugann að ein-
hverju öðm en þrengslunum, and-
þyngslunum og óþægindunum af því
að liggja skakkur og skældur undir
fargi og geta sig hvergi hreyft - að
vera ófrjáls - og í lífshættu:
„Andrés önd kom allt í einu upp í
hugann. Ég hugsaði og hugsaði. Mér
fannst pabbi vera Andrés. Hann var
kóngur í ríki sínu einhvers staðar.
Þetta vom skrýtnar hugsanir. Ég fann
greinilega að súrefnið var mjög
takmarkað hjá mér. Það var orðið erfitt
að anda.“
Níels var að líða út af. Súrefnis-
leysið gerði það að verkum að hann
missti smátt og smátt máttinn. Hann
hafði haldið meðvitund einhverja
stund eftir að snjófargið féll ofan á
hann og frænku hans.
Bömin vom farin að kólna mikið.
Melkorku, þessari 11 ára stúlku,
fannst orðið litlar líkur á að hún myndi
komast af úr þessum ósköpum. Eitt
sinn hafði hún horft á sjónvarpsþátt
með móður sinni þar sem fólk sem
hafði „dáið“ og verið endurlífgað lýsti
reynslu sinni. Melkorka mundi vel að
þar kom fram að einhver hafði séð
fallegt Ijós þegar honum fannst hann
vera að deyja:
„Ég var orðin viss um að ég myndi
deyja.
„Hvenær kemur ljósið?“ hugsaði ég
og var með hugann við sjónvarps-
þáttinn.
„Þau koma aldrei og bjarga okkur. -
Það er engin von.“ Samt fannst mér
ekkert svo slæmt að vera að deyja.
Mér fannst ég vera að sofna og beið
eftir að sjá ljósið.“
Fullorðna fólkið
Klukkan var um hálffimm þegar Guð-
mundur drap á dráttarvélinni og fór
inn í kaffi - inn í hlýjuna til að fá sér
bita. Þar vom Kristín og Agnes, systur
hans, og Sigurður mágur hans, að
ógleymdri móðurinni, Rósu.
Magnús bóndi hafði rölt niður í hús
foreldra sinna þar sem Kristín Heiða,
systir hans, og Ingvar dvöldu. Þau
vom þar með litla drenginn, Kristin,
hjá sér og töldu Melkorku vera úti að
leika sér með Níelsi eða inni á efri
bænum.
í gegnum árin og áratugina hefur
það tíðkast, eins og annars staðar í
sveit, að böm hlaupi á milli bæja eða
íjárhúsa án þess að nokkur hafi með
því sérstakt eftirlit. Níels og Melkorka
vom heldur engin smáböm - pilturinn
átti meira að segja að fermast um
vorið.
Magnús bóndi hafði verið hálfa
aðra klukkustund í kaffispjalli með
systur sinni og mági áður en hann fór
út í hesthús að vinna.
Kristín Heiða, móðir Melkorku
litlu, segir svo frá þessum degi:
„Við vomm þama í einni af
mörgum heimsóknum í Austurhlíð.
Eftir hádegi þennan dag vomm við
Ingvar í rauninni í algjörri slökun inni
á neðri bænum og Kristinn Iitli lék sér
inni því það var of kalt fyrir hann úti.
Dagurinn hafði liðið hægt og þægi-
lega. Melkorku, sem ávallt hleypur á
milli bæja og útihúsa og er oftast með
Níelsi, höfðum við síðast séð eftir
hádegismatinn. Þá fór hún einmitt til
Níelsar.“
Bömin finnast ekki
Þar sem snjó hafði kyngt niður og
skafrenningur var víða og oft er erfitt
að komast yfir Hellisheiðina, áleiðis til
höfuðborgarsvæðisins, vom Kristín
Heiða og Ingvar farin að huga að
heimferð fljótlega eftir miðdegiskaffi.
Nóttina áður hafði fjöldi fólks einmitt
orðið tepptur og lent í miklum vand-
ræðum í Þrengslunum. Margir höfðu
þá m.a. ekið austur fyrir fjall til að
skoða gosið í Heklu sem hófst á
laugardaginn.
Kristín Heiða var að velta fyrir sér
hvað best væri að gera:
„Einhverra hluta vegna fór ég
óvenjusnemma að hugsa um heim-
ferð. Ingvar fór upp á efri bæ til sækja
Melkorku svo við gætum tekið saman
föggur okkar. Hjá Rósu fékk hann þau
svör að Melkorka og Níels væm ekki
þar. Þau hefðu verið úti að leika sér.
„Kannski em þau úti í Hlíðartúni,"
sagði Rósa. Þar býr frændfólk mitt og
bömin höfðu verið að byggja þar
snjóhús helgina áður. Mér fannst
ólíklegt að bömin fæm lengra en
þangað í svona veðri og snjó-
þyngslum.
Ég hringdi út í Hlíðartún. Guðrún
frænka sagði að bömin væm ekki þar
inni en bauðst til að athuga fyrir mig
hvort þau væm úti við. Þegar hún var
búin að því lét hún mig vita að bömin
væm ekki sjáanleg þar.
„Nú, jæja,“ hugsaði ég og hafði
engar sérstakar áhyggjur af þessu,
„þau hljóta að vera einhvers staðar að
leika sér.“
Klukkan var um sex. Það var að
koma kvöld. Hátt í tvær klukkustundir
vom liðnar frá því að snjóhengjan féll
ofan á bömin tvö og enginn hafði enn
hugmynd um það.
Ingvar var farið að gmna að ekki
væri allt með felldu:
„Nú kom í ljós að enginn hafði séð
Níels og Melkorku í langan tíma. Mér
fannst það sérstaklega skrýtið þar sem
Melkorka er fljót að kveinka sér í
kulda og kemur þá inn. Mér fannst
þetta orðið eitthvað dularfullt. Samt
fannst mér langlíklegast að bömin
væru einhvers staðar að dunda sér.
„Ég er viss um að þau em í ein-
hveiju útihúsinu," hugsaði ég.
Við ákváðum að fara í leiðangur í
útihúsin, sem og sumarhúsin þijú sem
standa ofan við bæinn, og gá hvort við
hefðum ekki uppi á börnunum."
Magnús bóndi var kominn inn í
eldhús á efri bænum. Rósu var hætt að
standa á sama. Hún hafði haldið að
Níels væri á neðri bænum að leika sér
við Melkorku:
„Það verður að fara að leita að böm-
unum,“ sagði Magnús. Ég skynjaði
ótta í rödd hans. Guðmundur klæddi
sig strax í skjólflíkur og Ingvar fór út
með honum. Mér fannst, eins og
Ingvari, það vera mjög ólíkt böm-
unum að vera svona lengi úti í þessu
veðri og koma ekki inn.
Hugurinn hvarflaði til gilsins fyrir
ofan bæinn en það er óskaplega
hættulegt. Þegar Magnús var ung-
lingur hafði fallið þar snjófljóð.
„Þau hafa farið upp í gil,“ sagði
Magnús - upp í bæjargil þar sem þeim
hafði verið harðbannað að fara á
vetuma þegar snjór hleðst þar upp.
Mér fannst samt líklegast að Níels og
Melkorka væm einhvers staðar inni -
að leika sér í fjárhúsunum eða annars
staðar."
Óttinn vex
Það rann upp fyrir Guðmundi að
rúmlega ein og hálf klukkustund var
liðin frá því að hann sá bömin tvö
síðast, rétt áður en hann drap á
dráttarvélinni. Hann hafði talið að þau
hefðu í millitíðinni farið inn á neðri bæ
til Kristínar og Ingvars eða verið að
leika sér í einhveiju útihúsanna:
„Ég klæddi mig í útifötin og fór út
með Ingvari til að leita að bömunum.
Við fómm inn í og umhverfis útihúsin,
þar á meðal fjárhúsið sem ég hafði
verið að moka framan við á dráttar-
vélinni. Það flaug að mér að leita
þama þar sem ég hafði séð þau síðast.
„Getur verið að snjóhengja hafi
farið yfir bömin þama?“ hugsaði ég en
fannst það ólíklegt. Ég sá spor í
snjónum við norðausturhom fjár-
hússins og þar fyrir ofan við gamla
hesthúsið. Ég trúði því ekki að börnin
væm þarna einhvers staðar undir
snjónum. Ég hélt áfram og kannaði
gilið og síðan upp á tún þar sem tvö
gömul útihús standa austan við bæinn.
Þar fór ég inn og kannaði aðstæður.
Þau vom ekki þar.“
Óttinn var farinn að naga Kristínu
Heiðu:
„Þegar bömin fundust hvergi
magnaðist upp í mér hræðslan. Nú
rann það upp fyrir mér að börnin vom
raunvemlega týnd.
Ég bað Magnús bróður minn að at-
huga hvort einhver snjór hefði
mögulega fallið fyrir ofan efsta
fjárhúsið því hann fer þarna um dag-
lega og veit nákvæmlega hvemig
snjórinn lítur út frá degi til dags.“
Rósa var orðin ofsahrædd um börnin
og fór lfka út:
„Þegar ég gekk áleiðis að fjárhús-
unum fékk ég skafbyl í andlitið. Ég fór
upp fyrir fjárhús. Ég held að ég hafi
verið farin að afneita því að eitthvað
slæmt hefði gerst. Samt sýndist mér
snjóhengjan hafa breyst.“
Þau ern hér undir
Magnús bóndi skimaði í allar áttir:
„Þegar ég gekk á milli hlöðunnar og
fjárhússins leit ég upp í bæjargilið. Þá
sá ég nánast strax að ekkert hafði gerst
þar - ekkert flóð. Ég gekk svo upp
með austurhlið fjárhússins og þar sá
ég spor á nokkrum stöðum eftir böm-
in. Rósa var komin til mín. Um leið og
ég kom fyrir norðurhomið sá ég stóran
snjófleka sem hafði fallið úr stóm
hengjunni fyrir ofan íjárhúsið. Ég
áttaði mig strax á hvað hafði gerst.
„Hér hefur orðið mikið slys,“ sagði
ég og beindi orðum mínum til Rósu.
„Þau em hér undir."
Kristín Heiða mætti Magnúsi
bróður sínum þegar hann gekk frá
fjárhúsinu:
„Ég sá angistina í augum hans um
leið og hann hrópaði: „Þau em þama
undir.“
Skelfileg tilfmning hvolfdist yfir
okkur. Mér fannst við svo smá í
þessum aðstæðum.
Verst var að vita ekkert fyrir víst.
Nú var að koma myrkur og hræðilegt
til þess að hugsa að falla á tíma þegar
myrkrið væri skollið á. Hvar áttum við
að leita ef bömin fyndust ekki þarna?"